اطلاعات نوشت: تازه ترین گزارش فدراسیون جهانی بورس‌ها نشان می‌دهد ارزش کل بورس‌های دنیا (market capitalisation) در سال ۲۰۲۴ میلادی با یک تریلیون و ۵۸۲ میلیارد دلار رشد از ۱۰۷ تریلیون دلار به ۸/۱۲۲ تریلیون دلار رسیده است.
طبق این گزارش، ارزش کل بورس‌های دنیا در سال گذشته میلادی ۸/۱۴ افزایش یافته است.
این رشد به ویژه پس از پایان همه‌گیری کرونا اهمیت ویژه‌ای برای بازارهای مالی دنیا دارد و نشان می دهد؛ بازارهای مالی دنیا از مشکلات بزرگ ناشی از کویید ۲۰۱۹ فاصله گرفته‌اند.
کدام بورس‌ها بیش‌تر رشد کرده‌اند
فدراسیون جهانی بورس‌ها درادامه گزارش خود و در تازه‌ترین دسته‌بندی، بورس‌های جهان را به ۳ منطقه بزرگ شامل آمریکا، آسیا پاسفیک و منطقه ای تحت عنوان اروپا، خاورمیانه و آفریقا در جهان تقسیم کرده است که ۷۸ بورس در این ۳ بخش تقسیم‌بندی می‌شوند.
براساس این گزارش، در سال ۲۰۲۴ بورس‌های قاره آمریکا بیشترین رشد را از نظر منطقه‌ای در جهان ثبت کرده‌اند. ارزش کل بورس‌های این قاره در این سال ۵/۲۴ درصد افزایش یافته، در حالی که ارزش کل بورس‌های آسیا پاسفیک(APAC) فقط ۴/۱۰ درصد رشدکرده است.
با وجود رشد بورس‌های آمریکا و آسیا پاسفیک که عمدتا شامل بورس‌های آسیای جنوب شرقی است ، وضع در اروپا و خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ چندان مطلوب نبوده، به طوری‌که طبق آمارهای فدراسیون جهانی بورس‌ها، ارزش کل بورس‌های منطقه اروپا، خاورمیانه و آفریقا با عنوان منطقه(EMEA) در سال ۲۰۲۵ میلادی ۴/۹ درصد افت کرده است.
رشد پر سرعت بورس‌های کوچک
صرف‌نظر از تقسیم‌بندی‌های منطقه‌ای، اطلاعات جزئی تر در مورد میزان رشد بورس های جهان در سال گذشته میلادی نشان می‌دهد برخی بورس‌های جهان فارغ از تحولات منطقه‌ای به‌سرعت در حال رشد هستند.
آمارهای فدراسیون جهانی بورس‌ها دراین باره حاکی است در سال گذشته میلادی ارزش بورس اوراق بهادار و ارز بلاروس، بورس ارمنستان و پاکستان از نظر میزان رشد در صدر قرار گرفته‌اند.
طبق اطلاعات فدراسیون جهانی بورس‌ها، ارزش بورس بلاروس ۷/۱۱۴ درصد، بورس ارمنستان ۲/۶۸ درصد و ارزش بورس پاکستان ۴/۶۱ درصد رشد کرده است.
در این سال ارزش بورس پاکستان، که در همسایگی ایران قرار دارد، با ۱۹ میلیارد دلار رشد به ۵۲ میلیارد دلار رسید.
بورس‌های نایروبی کنیا، بورس آستانه پایتخت قزاقستان، بورس ملی هند و بورس نزدک آمریکا از دیگر بورس‌هایی هستند که با بیشترین میزان رشد مواجه شده‌اند. ارزش این بورس‌ها درسال ۲۰۲۴ میلادی بین ۳۰ تا ۶۱ درصد رشد کرده است.
بورس نیویورک هم در سال گذشته دوازدهمین بورسی بود که با بیشترین رشد مواجه شده، ارزش بورس نیویورک در این سال ۵/۲۳ درصد افزایش یافت.
اما نکته قابل توجه، رشد پرقدرت بورس نزدک آمریکاست که سال قبل نزدیک به ۳۱ درصد و حتی بیش‌تر از بورس نیویورک رشد کرده است.
بازار سهام ایران درجهان
درهمین حال ، مقایسه ارقام مربوط به ارزش کل بورس‌های دنیا، با ارزش کل بازار سهام ایران، شامل بورس تهران، فرابورس و بازار پایه نشان می‌دهد در پایان سال ۲۰۲۴ میلادی، مجموعه بازارسهام ایران، از نظر ارزش، در جایگاه سی و دوم جهان و پس از بورس‌های دبی و استانبول قرار گرفته است.
محاسبه ارزش کل بازارسهام با استفاده از نرخ دلار نیمایی در ابتدای سال میلادی که در محدوده ۳۹ هزار تومان قرار داشت نشان می‌دهد در آن تاریخ ارزش کل بازار سهام ایران در محدوده ۲۴۰ میلیارد دلار بوده است.
همچنین با محاسبه ارز تجاری یا توافقی به قیمت ۶۴۲۹۲ تومان در پایان سال ۲۰۲۴، ارزش کل بازار سهام ایران در پایان سال ۲۰۲۴ در محدوده ۱۷۱ میلیارد دلار قرار داشته است. این محاسبه نشان می‌دهد که بازار سهام ایران شامل بورس تهران، فرابورس و بازار پایه از نظر ارزش در میانه‌های جدول بورس های دنیا و در رده ۳۲ از میان ۷۸ بورس جهان قرار گرفته است.
بزرگ ترین بورس‌های دنیا کدامند؟
داده‌های فدراسیون جهانی بورس‌ها نشان می‌دهد؛ بورس نیویورک هم‌چنان عنوان نخست بزرگ‌ترین بورس جهان را با فاصله در اختیار دارد.
طبق این اطلاعات، ارزش کل بورس نیویورک در سال ۲۰۲۴ میلادی با ۵ هزارو ۵۶۹ میلیارد دلار افزایش به ۳۱ هزارو و ۵۷۶ میلیارد دلار رسیده و با فاصله در رده نخست بزرگ ترین بورس جهان قرار گرفته است.
دومین بورس بزررگ جهان نیز بورس نزدک ایالات متحده است که در سال ۲۰۲۴ ارزش آن با ۷ تریلیون دلار افزایش به ۳۰ هزار و ۶۰۹ میلیارد دلار رسید و معادل ۷/۳۰ درصد افزایش یافت.
پس از این ۲ بورس، بورس‌های شانگهای چین، گروه بورس‌های ژاپن، هند و یورونکست اروپا با فاصله‌ای بسیار زیاد، نسبت به ۲ بورس اصلی آمریکا، در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند.
برنامه جهانی برای تأسیس بورس‌های دیجیتال
درهمین حال، یکی از تحولات جدی بورس‌ها در سال گذشته میلادی که پیش بینی می شوددر سال جاری هم ادامه داشته باشد، حرکت به سمت راه اندازی بورس‌های دیجیتال است.
بورس های جهانی دریافته اند که بازاررمز ارزها در کنار چالش‌هایی که می‌تواند برای بازار سرمایه ایجاد کند، فرصت هایی نیز دارد که یکی از آنها استفاده از تکنولوژی بلاکچین برای تاسیس بورس های دیجیتال است.
به همین دلیل بسیاری از بورس‌های دنیا در پی آن هستند که برای حفظ رقابت‌پذیری در بازار رمز ارزها، از ابزاری به نام بورس‌های دیجیتال استفاده کنند.
بدین ترتیب آنهابا استفاده از بورس‌های دیجیتال، هم از ظرفیت‌های موجود در حوزه بلاکچین بهره می برند و هم جایگاه خود را در بازارهای در حال رشد رمز ارزها حفظ می کنند.
یکی از بورس‌های پیشرو در این زمینه، بورس سوئیس است.بورس سوئیس (SIX) به‌عنوان یکی از پیشگامان حوزه فناوری‌های دیجیتال، در سال ۲۰۱۸ میلادی اولین بورس دیجیتال دنیا را با نام بورس دیجیتال سوئیس (SDX) تأسیس کرد. این بورس بر بستر بلاکچین فعالیت دارد و تنها دارایی‌های دیجیتال بر بستر دفتر کل توزیع‌شده در آن معامله می‌شوند.
بورس دیجیتال سوئیس دارای دو بازار مجزا برای انجام معاملات اوراق بدهی دیجیتال (توکن اوراق بدهی) و سهام دیجیتال (توکن سهام) است.
پذیرش در هر یک از این دو بازار، الزامات متفاوتی دارد. همچنین، توکن‌های سهام قابل معامله در این بازار، محدود به شرکت‌های پذیرفته‌شده نیستند و توکن سهام شرکت‌های خصوصی نیز در این بورس قابل معامله است.
با توجه به زیرساخت فنی متفاوت بورس دیجیتال سوئیس، کارگزاران نیز برای حضور در این بازار باید به عضویت این بورس درآیند و عضویت در بورس سوئیس برای فعالیت در بورس دیجیتال کافی نیست.
به دلیل پیچیدگی‌های فنی، شرایط عضویت کارگزاران در این بورس با بورس سوئیس متفاوت است. کارگزاران یا همان اعضا، سفارش‌های خرید و فروش را از سرمایه‌گذاران دریافت و ارسال می‌کنند. معاملات بر اساس قواعد از پیش تعیین‌شده انجام و تسویه به‌صورت آنی صورت می‌گیردو سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از بانک عامل، فوراً وجوه خود را مدیریت کنند.
در این بورس، انجام معاملات توکن‌ها با یورو یا فرانک سوئیس امکان‌پذیر نیست و برای انجام معاملات، از دو نوع پول توکنی‌شده یعنی توکن فرانک سوئیس و توکن یورو استفاده می‌شود.
البته این موضوع بورس دیجیتال محدود به بورس سوئیس نیست و سایر بورس‌های دنیا همچون بورس تورنتو، بورس‌های نیویورک و نزدک و بورس هنگ‌کنگ نیز پیش از راه‌اندازی بورس دیجیتال، اقدام به استفاده از بستر فعلی خود کرده‌اند.
بر این اساس، آنها ابزارهایی همچون صندوق‌های قابل معامله بر روی رمز ارزها را ارائه داده‌اند.
علاوه بر بورس سوئیس، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا در سال ۲۰۲۲ میلادی مجوز تأسیس یک بورس بر بستر بلاکچین را صادر کرد و این بورس جدید با نام بورس توکن اوراق بهادار بوستون در همان سال به ثبت رسید.
بررسی این بورس نشان می‌دهد معاملات در بورس توکن بوستون هنوز به رونق مورد انتظار دست نیافته است.
اطلاعات نوشت: تازه ترین گزارش فدراسیون جهانی بورس‌ها نشان می‌دهد ارزش کل بورس‌های دنیا (market capitalisation) در سال ۲۰۲۴ میلادی با یک تریلیون و ۵۸۲ میلیارد دلار رشد از ۱۰۷ تریلیون دلار به ۸/۱۲۲ تریلیون دلار رسیده است.
طبق این گزارش، ارزش کل بورس‌های دنیا در سال گذشته میلادی ۸/۱۴ افزایش یافته است.
این رشد به ویژه پس از پایان همه‌گیری کرونا اهمیت ویژه‌ای برای بازارهای مالی دنیا دارد و نشان می دهد؛ بازارهای مالی دنیا از مشکلات بزرگ ناشی از کویید ۲۰۱۹ فاصله گرفته‌اند.
کدام بورس‌ها بیش‌تر رشد کرده‌اند
فدراسیون جهانی بورس‌ها درادامه گزارش خود و در تازه‌ترین دسته‌بندی، بورس‌های جهان را به ۳ منطقه بزرگ شامل آمریکا، آسیا پاسفیک و منطقه ای تحت عنوان اروپا، خاورمیانه و آفریقا در جهان تقسیم کرده است که ۷۸ بورس در این ۳ بخش تقسیم‌بندی می‌شوند.
براساس این گزارش، در سال ۲۰۲۴ بورس‌های قاره آمریکا بیشترین رشد را از نظر منطقه‌ای در جهان ثبت کرده‌اند. ارزش کل بورس‌های این قاره در این سال ۵/۲۴ درصد افزایش یافته، در حالی که ارزش کل بورس‌های آسیا پاسفیک(APAC) فقط ۴/۱۰ درصد رشدکرده است.
با وجود رشد بورس‌های آمریکا و آسیا پاسفیک که عمدتا شامل بورس‌های آسیای جنوب شرقی است ، وضع در اروپا و خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ چندان مطلوب نبوده، به طوری‌که طبق آمارهای فدراسیون جهانی بورس‌ها، ارزش کل بورس‌های منطقه اروپا، خاورمیانه و آفریقا با عنوان منطقه(EMEA) در سال ۲۰۲۵ میلادی ۴/۹ درصد افت کرده است.
رشد پر سرعت بورس‌های کوچک
صرف‌نظر از تقسیم‌بندی‌های منطقه‌ای، اطلاعات جزئی تر در مورد میزان رشد بورس های جهان در سال گذشته میلادی نشان می‌دهد برخی بورس‌های جهان فارغ از تحولات منطقه‌ای به‌سرعت در حال رشد هستند.
آمارهای فدراسیون جهانی بورس‌ها دراین باره حاکی است در سال گذشته میلادی ارزش بورس اوراق بهادار و ارز بلاروس، بورس ارمنستان و پاکستان از نظر میزان رشد در صدر قرار گرفته‌اند.
طبق اطلاعات فدراسیون جهانی بورس‌ها، ارزش بورس بلاروس ۷/۱۱۴ درصد، بورس ارمنستان ۲/۶۸ درصد و ارزش بورس پاکستان ۴/۶۱ درصد رشد کرده است.
در این سال ارزش بورس پاکستان، که در همسایگی ایران قرار دارد، با ۱۹ میلیارد دلار رشد به ۵۲ میلیارد دلار رسید.
بورس‌های نایروبی کنیا، بورس آستانه پایتخت قزاقستان، بورس ملی هند و بورس نزدک آمریکا از دیگر بورس‌هایی هستند که با بیشترین میزان رشد مواجه شده‌اند. ارزش این بورس‌ها درسال ۲۰۲۴ میلادی بین ۳۰ تا ۶۱ درصد رشد کرده است.
بورس نیویورک هم در سال گذشته دوازدهمین بورسی بود که با بیشترین رشد مواجه شده، ارزش بورس نیویورک در این سال ۵/۲۳ درصد افزایش یافت.
اما نکته قابل توجه، رشد پرقدرت بورس نزدک آمریکاست که سال قبل نزدیک به ۳۱ درصد و حتی بیش‌تر از بورس نیویورک رشد کرده است.
بازار سهام ایران درجهان
درهمین حال ، مقایسه ارقام مربوط به ارزش کل بورس‌های دنیا، با ارزش کل بازار سهام ایران، شامل بورس تهران، فرابورس و بازار پایه نشان می‌دهد در پایان سال ۲۰۲۴ میلادی، مجموعه بازارسهام ایران، از نظر ارزش، در جایگاه سی و دوم جهان و پس از بورس‌های دبی و استانبول قرار گرفته است.
محاسبه ارزش کل بازارسهام با استفاده از نرخ دلار نیمایی در ابتدای سال میلادی که در محدوده ۳۹ هزار تومان قرار داشت نشان می‌دهد در آن تاریخ ارزش کل بازار سهام ایران در محدوده ۲۴۰ میلیارد دلار بوده است.
همچنین با محاسبه ارز تجاری یا توافقی به قیمت ۶۴۲۹۲ تومان در پایان سال ۲۰۲۴، ارزش کل بازار سهام ایران در پایان سال ۲۰۲۴ در محدوده ۱۷۱ میلیارد دلار قرار داشته است. این محاسبه نشان می‌دهد که بازار سهام ایران شامل بورس تهران، فرابورس و بازار پایه از نظر ارزش در میانه‌های جدول بورس های دنیا و در رده ۳۲ از میان ۷۸ بورس جهان قرار گرفته است.
بزرگ ترین بورس‌های دنیا کدامند؟
داده‌های فدراسیون جهانی بورس‌ها نشان می‌دهد؛ بورس نیویورک هم‌چنان عنوان نخست بزرگ‌ترین بورس جهان را با فاصله در اختیار دارد.
طبق این اطلاعات، ارزش کل بورس نیویورک در سال ۲۰۲۴ میلادی با ۵ هزارو ۵۶۹ میلیارد دلار افزایش به ۳۱ هزارو و ۵۷۶ میلیارد دلار رسیده و با فاصله در رده نخست بزرگ ترین بورس جهان قرار گرفته است.
دومین بورس بزررگ جهان نیز بورس نزدک ایالات متحده است که در سال ۲۰۲۴ ارزش آن با ۷ تریلیون دلار افزایش به ۳۰ هزار و ۶۰۹ میلیارد دلار رسید و معادل ۷/۳۰ درصد افزایش یافت.
پس از این ۲ بورس، بورس‌های شانگهای چین، گروه بورس‌های ژاپن، هند و یورونکست اروپا با فاصله‌ای بسیار زیاد، نسبت به ۲ بورس اصلی آمریکا، در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند.
برنامه جهانی برای تأسیس بورس‌های دیجیتال
درهمین حال، یکی از تحولات جدی بورس‌ها در سال گذشته میلادی که پیش بینی می شوددر سال جاری هم ادامه داشته باشد، حرکت به سمت راه اندازی بورس‌های دیجیتال است.
بورس های جهانی دریافته اند که بازاررمز ارزها در کنار چالش‌هایی که می‌تواند برای بازار سرمایه ایجاد کند، فرصت هایی نیز دارد که یکی از آنها استفاده از تکنولوژی بلاکچین برای تاسیس بورس های دیجیتال است.
به همین دلیل بسیاری از بورس‌های دنیا در پی آن هستند که برای حفظ رقابت‌پذیری در بازار رمز ارزها، از ابزاری به نام بورس‌های دیجیتال استفاده کنند.
بدین ترتیب آنهابا استفاده از بورس‌های دیجیتال، هم از ظرفیت‌های موجود در حوزه بلاکچین بهره می برند و هم جایگاه خود را در بازارهای در حال رشد رمز ارزها حفظ می کنند.
یکی از بورس‌های پیشرو در این زمینه، بورس سوئیس است.بورس سوئیس (SIX) به‌عنوان یکی از پیشگامان حوزه فناوری‌های دیجیتال، در سال ۲۰۱۸ میلادی اولین بورس دیجیتال دنیا را با نام بورس دیجیتال سوئیس (SDX) تأسیس کرد. این بورس بر بستر بلاکچین فعالیت دارد و تنها دارایی‌های دیجیتال بر بستر دفتر کل توزیع‌شده در آن معامله می‌شوند.
بورس دیجیتال سوئیس دارای دو بازار مجزا برای انجام معاملات اوراق بدهی دیجیتال (توکن اوراق بدهی) و سهام دیجیتال (توکن سهام) است.
پذیرش در هر یک از این دو بازار، الزامات متفاوتی دارد. همچنین، توکن‌های سهام قابل معامله در این بازار، محدود به شرکت‌های پذیرفته‌شده نیستند و توکن سهام شرکت‌های خصوصی نیز در این بورس قابل معامله است.
با توجه به زیرساخت فنی متفاوت بورس دیجیتال سوئیس، کارگزاران نیز برای حضور در این بازار باید به عضویت این بورس درآیند و عضویت در بورس سوئیس برای فعالیت در بورس دیجیتال کافی نیست.
به دلیل پیچیدگی‌های فنی، شرایط عضویت کارگزاران در این بورس با بورس سوئیس متفاوت است. کارگزاران یا همان اعضا، سفارش‌های خرید و فروش را از سرمایه‌گذاران دریافت و ارسال می‌کنند. معاملات بر اساس قواعد از پیش تعیین‌شده انجام و تسویه به‌صورت آنی صورت می‌گیردو سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از بانک عامل، فوراً وجوه خود را مدیریت کنند.
در این بورس، انجام معاملات توکن‌ها با یورو یا فرانک سوئیس امکان‌پذیر نیست و برای انجام معاملات، از دو نوع پول توکنی‌شده یعنی توکن فرانک سوئیس و توکن یورو استفاده می‌شود.
البته این موضوع بورس دیجیتال محدود به بورس سوئیس نیست و سایر بورس‌های دنیا همچون بورس تورنتو، بورس‌های نیویورک و نزدک و بورس هنگ‌کنگ نیز پیش از راه‌اندازی بورس دیجیتال، اقدام به استفاده از بستر فعلی خود کرده‌اند.
بر این اساس، آنها ابزارهایی همچون صندوق‌های قابل معامله بر روی رمز ارزها را ارائه داده‌اند.
علاوه بر بورس سوئیس، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا در سال ۲۰۲۲ میلادی مجوز تأسیس یک بورس بر بستر بلاکچین را صادر کرد و این بورس جدید با نام بورس توکن اوراق بهادار بوستون در همان سال به ثبت رسید.
بررسی این بورس نشان می‌دهد معاملات در بورس توکن بوستون هنوز به رونق مورد انتظار دست نیافته است.