عصر ایران ؛ مجله تصویری سلاح - مدل جدید بمب افکن راهبردی آمریکا به نام بی-52جی در چهار واژه توضیح داده شده است: قمار نیروی هوایی آمریکا. نیروی هوایی آمریکا بار دیگر در حال دمیدن روحی تازه به یک یادگاری از دوران جنگ سرد است. بمب افکن افسانه ای بی-52 استراتوفورتس، که برای اولین بار در دهه ۱۹۵۰ پرواز کرد، با پیشرانه های جدید رولزرویس اف130، سامانه های راداری پیشرفته و ارتقاء اویونیک، مدرن می شود .
پس از تکمیل، این هواپیما به نام بی-52جی شناخته خواهد شد و انتظار می رود این بمب افکن حداقل تا سال ۲۰۵۰ در خدمت باقی بماند. این زمانی است که جوان ترین بدنه این هواپیماها به سن صد سالگی خود نزدیک می شوند .
با وجود تمام کاربردهای ماندگار آن، این تلاش برای مدرن سازی فرآیندی فوق العاده طولانی است. اگر این پروژه طبق برنامه پیش برود، بی-52جی تا سال ۲۰۳۳ به طور کامل عملیاتی نخواهد شد .
این شرایط پرسشی مهم را ایجاد می کند: آیا این سرمایه گذاری، استفاده ای خردمندانه از بودجه دفاعی در یک محیط تهدیدآمیز به سرعت در حال تحول است، یا نمونه دیگری از چسبیدن مجموعه نظامی-صنعتی آمریکا به بسترهای قدیمی که مدت ها از عمر مفیدشان گذشته است؟
قمار بمب افکن بی-52جی
بمب افکن بی-52 و به زودی بی-52جی همچنان نمادی قدرتمند از نیروی هوایی آمریکا باقی مانده است. این هواپیما به عنوان ستونی از سه گانه هسته ای آمریکا و به عنوان ابزاری قابل اعتماد برای ماموریت های حمله دقیق متعارف در جنگ های متعدد خدمت کرده است. سابقه رزمی این بمب افکن - از ویتنام گرفته تا عراق و افغانستان - توانایی آن را در ارائه قدرت آتش عظیم در برد طولانی نشان می دهد .
با این حال، به رغم تاریخچه غنی خود، یادگاری از دورانی دیگر است. جوان ترین بدنه های بمب افکن بی-52 در حال خدمت در سال ۱۹۶۲ ساخته شده اند و موتورهای اصلی پرت اند ویتنی تی اف33 آنها از نظر تعمیر و نگهداری ناکارآمد و پرهزینه هستند .
پیشرانه های رولزرویس اف130 بدون شک راندمان سوخت، قابلیت اطمینان و نیروی رانش را بهبود می بخشند و تضمین می کنند که بی-52 در مجموعه های ماموریتی خاص باقی می ماند. اما در حالی که این ارتقاءها به خودی خود منطقی هستند، تصمیم برای تمدید عمر خدمت بی-52 تا اواسط قرن بیست و یکم، نشان دهنده بی میلی نگران کننده به پذیرش کامل جایگزین های نسل بعدی است .
سوابق نیروی هوایی آمریکا در نوسازی، در بهترین حالت مختلط است . اف-35 که در ابتدا به عنوان سنگ بنای نیروی هوایی آینده آمریکا معرفی شد، با هزینه های بیش از حد، مشکلات نگهداری و خرابی نرم افزار مواجه شده است. به رغم این مشکلات، این هواپیما به دلیل ارائه قابلیت هایی همچون رادارگریزی، ترکیب حسگرها و جنگ الکترونیک که بسترهای قدیمی تر به سادگی نمی توانند با آنها مطابقت داشته باشند، همچنان در راهبرد دفاعی آمریکا نقش محوری دارد.
همین منطق باید در مورد نسل بعدی بمب افکن ها نیز صدق کند. بی-21 ریدر ، که برای بقا در محیط های خصمانه طراحی شده است، امکان نفوذ به سامانه های دفاع هوایی مدرن و انجام عملیات بدون شناسایی شدن در جایی که بمب افکن های قدیمی نمی توانند را فراهم می کند. با این حال، به جای تعهد کامل به بی-21 و گسترش تولید فراتر از ۱۰۰ فروند هواپیمای برنامه ریزی شده، نیروی هوایی آمریکا در حال پافشاری روی حفظ یک اسب بارکش جنگ سرد است .
این اولین باری نیست که پنتاگون سعی در پر کردن شکاف بین قدیم و جدید داشته است . اف-15ئی اکس ایگل 2، نسخه مدرن شده اف-15 نسل چهارم، به عنوان مکملی برای اف-35 در ماموریت هایی که نیازی به پنهان کاری ندارند، احیا شد. با این حال، برخلاف بی-52، اف-15ئی اکس از یک خط تولید فعال سود می برد. این یک بدنه هواپیما با قدمت نیم قرن نیست که با زمان دست و پنجه نرم کند .
بی-52، با وجود تمام توانایی حمله دوربرد خود، در برابر دشمنان همتای خود جان سالم به در نمی برد. در حالی که می تواند در نقش دورایستا، پرتاب موشک های کروز از فواصل امن را انجام دهد، اما واقعیت این است که دیگر نمی تواند در حریم هوایی خصمانه عمل کند. این در شرایطی است که بمب افکن بی-21 دقیقاً برای همین ماموریت طراحی شده است .
چرا بمب افکن بی-52جی؟
تصمیم برای تمدید عمر خدمت بی-52 تا دهه ۲۰۵۰ فقط پرسش درباره کارایی ایجاد نمی کند، بلکه مساله هزینه فرصت نیز مطرح می شود. بودجه های دفاعی محدود است. هر دلاری که صرف نوسازی یک بمب افکن ۷۰ ساله شود، دلاری است که می توانست صرف تسریع تولید بمب افکن بی-21، توسعه بسترهای حمله بدون سرنشین نسل بعدی یا سرمایه گذاری در قابلیت های پیشرفته سرکوب دفاع هوایی شود. بسترهای قدیمی اغلب از نظر مقرون به صرفه بودن توجیه می شوند، اما تاریخ چیز دیگری را نشان می دهد .
هرچه هواپیما بیشتر در خدمت بماند، هزینه نگهداری آن بیشتر می شود. بدنه های هواپیمای قدیمی نیاز به بازرسی های مکرر، تقویت سازه ای و تعمیرات غیرمنتظره دارند. نیروی هوایی آمریکا در حال حاضر با حفظ ناوگان بی-1 و بی-2 ، که هر دو به دلیل افزایش هزینه ها زودتر از موعد مقرر بازنشسته می شوند، مشکل دارد. تمدید برنامه بی-52 خطر افتادن در دامی مشابه را به همراه دارد .
در زمانی که دشمنان آمریکا به سرعت شبکه های دفاع هوایی خود را مدرن می کنند، تکیه بر بمب افکنی که برای اولین بار در دوران ریاست جمهوری آیزنهاور پرواز کرد، بیشتر شبیه سکون است تا راهبرد.
نیروی هوایی آمریکا روی این ایده که قابلیت های دورایستای بی-52 کافی خواهد بود، شرط بزرگی بسته است، اما این فرض، ماهیت در حال تکامل جنگ مدرن را نادیده می گیرد. موشک های فراصوت، سامانه های دفاع هوایی یکپارچه پیشرفته و نوآوری های جنگ الکترونیک همچنان به کاهش اثربخشی بمب افکن های غیر رادارگریز، حتی در هنگام عملیات در مسافت های طولانی، ادامه خواهند داد. در همین حال، چین و روسیه در حال توسعه بسترهای حمله دوربرد رادارگریز خود هستند و متوجه شده اند که قابلیت بقا - نه نوستالژی - چیزی است که پیروزی را در یک درگیری سطح بالا تعیین خواهد کرد .
مدرن سازی بی-52جی یک شاهکار مهندسی است، اما یک اشتباه محاسباتی راهبردی نیز هست. نیروی هوایی آمریکا به جای سرمایه گذاری روی بمب افکنی که برای اولین بار در ویتنام جنگید، باید تولید بی-21 را تسریع کند و به طور کامل به فناوری هایی که نسل بعدی جنگ هوایی را تعریف می کنند، متعهد شود .
این تصور که بی-52جی می تواند تا سال ۲۰۵۰ به عنوان سنگ بنای بمباران راهبردی آمریکا باقی بماند، بر این فرض استوار است که جنگ های آینده شبیه جنگ های گذشته خواهند بود. اما جنگ ها با احساسات برنده نمی شوند. آنها با بدنه های هواپیمایی که برای نبردهای پیش رو ساخته شده اند، نه درگیری های قرن گذشته، برنده می شوند .
بمب افکن بی-52جی یک انتخاب است
پنتاگون با تمدید عمر خدمتی بی-52 در حال انتخاب است - نه فقط در مورد یک بمب افکن ، بلکه در مورد آینده نیروی هوایی آمریکا .
این انتخابی است که نشان دهنده سکون بروکتراتیک تدارکات دفاعی آمریکا، بی میلی به پذیرش کامل قابلیت های نسل بعدی و وسوسه مداوم به ارتقاء به جای نوآوری است .
بی-52 به خوبی به آمریکا خدمت کرده است، اما آسمان قرن بیست و یکم پرنده بهتری را می طلبد.
