به گزارش سلامت نیوز به نقل از اعتماد، در سرزمین ما هر از گاهی تجمع و درخواست احقاق حق قابل مشاهده است. مطالبه‌گری در زمینه‌های سیاسی و اجتماعی مثل تجمع چندوقت پیش جلوی مجلس شورای اسلامی در مورد قانون حجاب و فیلترینگ، اقتصادی مثل گردهمایی‌های همیشگی بازنشستگان و معلمان، و حتی ورزشی مثل جمع شدن طرفداران باشگاه‌های پرسپولیس و استقلال، اتفاق می‌افتد که البته گروه خاصی را شامل می‌شود. حالا نگاه کنید به مطالبات زیست‌محیطی که همه اقشار جامعه و گروه‌های سنی را شامل می‌شود در چه وضعیتی است. تقریبا صفر. نمونه بارز و دم‌دستی آن، هوای فوق‌العاده آلوده شهر تهران در دو ماه گذشته بوده که ما حتی حضور پنج نفر در جلوی سازمان محیط‌زیست را مشاهده نکرده‌ایم. 

من خودم به عنوان یک دهه شصتی، تقریبا هیچگاه آموزشی درباره اهمیت واقعی محیط‌زیست و مطالبه‌گری طبیعت‌محور در مدرسه ندیده‌ام. متاسفانه به‌نظر می‌آید که فلسفه و تفکر غالب بر سیستم آموزشی تغییر چندانی نکرده است و همچنان بر آموزش سنتی و آزمون‌محور متمرکز است. این البته نقش پدر و مادرها در آموزش و تغییر رفتار فرزندان را پررنگ‌تر می‌کند. ما به عنوان پدر و مادر چه می‌توانیم بکنیم تا در کشوری که طبیعت آن به‌شدت شکننده شده است فرزندی مثل گرتا تونبرگ پرورش بیابد.

برای پرورش روحیه پرسشگری و تفکر انتقادی در فرزندتان، فضایی در خانه ایجاد کنید که سوالات آزادانه مطرح شوند و به آنها پاسخ داده شود. مسائل روز، چالش‌های زیست‌محیطی و مشکلات جهانی را به‌طور باز و بدون پیش‌داوری با هم مطرح کنید. به فرزندتان کمک کنید تا منابع مختلف اطلاعاتی را تحلیل کرده، دیدگاه‌ها را مقایسه کرده و قبل از شکل‌گیری نظر شخصی، به جست‌وجوی شواهد بپردازد. این کار می‌تواند از طریق بحث‌های خانوادگی، پروژه‌های تحقیقاتی مشترک یا بررسی اخبار به‌طور جمعی انجام شود. برای تکمیل آموزش فرزندتان فراتر از کلاس درس، او را با دیدگاه‌های مختلف آشنا کنید. 

از آنجا که ممکن است برنامه درسی رسمی مسائل جهانی زیست‌محیطی را به ‌طور کامل پوشش ندهد، کتاب‌ها، فیلم‌های مستند و منابع آنلاین درباره تغییرات اقلیمی، توسعه پایدار و فعالیت‌های محیط‌زیستی را معرفی کنید. علاوه بر این، در پروژه‌های محیط‌زیستی محلی، پاک‌سازی‌های طبیعت یا گردش‌های طبیعت‌گردی شرکت کنید تا تجربه‌های عملی و ارتباط عمیق‌تری با طبیعت ایجاد شود. همچنین، به‌دنبال NGO یا گروه‌های محلی بگردید که بر مسائل محیط‌زیستی تمرکز دارند. اگر چنین فرصت‌هایی محدود است، می‌توانید گروهی کوچک از والدین و کودکان هم‌فکر تشکیل دهید تا درباره موضوعات محیط‌زیستی بحث کرده و اقداماتی انجام دهید. 

برای پرورش همدلی و نگاه جهانی در فرزندتان، ارزش‌های سنتی ایرانی مانند احترام عمیق به طبیعت که در شعر و هنر تجلی دارد را با مسائل محیط‌زیستی مدرن پیوند دهید. تاکید کنید که مراقبت از محیط‌زیست تنها یک نگرانی علمی نیست بلکه بخشی از میراث فرهنگی غنی ماست. همچنین، فرزندتان را تشویق کنید تا فراتر از مرزهای محلی و ملی بیندیشد و چالش‌های جهانی زیست‌محیطی و ارتباط جوامع مختلف با یکدیگر را مورد بحث قرار دهید. این کار می‌تواند احساس مسوولیت و همبستگی با مردم سراسر جهان را در او تقویت کند، همانطور که در فعالیت‌های گرتا تونبرگ دیده می‌شود.

برای پرورش مهارت‌های رهبری و ارتباطی در فرزندتان، او را تشویق کنید که مهارت‌های سخنرانی عمومی، نوشتن و فعالیت‌های اجتماعی را توسعه دهد. این می‌تواند از طریق پروژه‌های مدرسه، یا حتی شروع یک وبلاگ یا بازکردن صفحه در شبکه‌های مجازی باشد که به او فرصت می‌دهد تا افکار خود را با اعتماد به نفس بیان کند. همچنین، با نشان دادن تعهد خود به مسائل محیط‌زیستی، چه از طریق انتخاب‌های سبک زندگی شخصی، یا مشارکت در ابتکارات محلی، به فرزندتان الگوی فعال بودن در زمینه محیط‌زیست بدهید. در خانه، فضایی باز برای گفت‌وگو ایجاد کنید که ایده‌ها بدون ترس از رد شدن مطرح شوند و حتی اگر جامعه یا سیستم آموزشی سخت‌گیر باشد، خانه به مکانی برای خلاقیت و تفکر مستقل تبدیل شود. همچنین، با استفاده از فناوری و مشارکت در جوامع آنلاین، فرزندتان را تشویق کنید تا در پلتفرم‌های آموزشی دیجیتال و انجمن‌های فعالان محیط‌زیستی به تبادل نظر بپردازد و از تجربیات همسالان و متخصصان در سراسر جهان بیاموزد.

طبق نظریه‌های جامعه کوتاه‌مدت محمدعلی همایون کاتوزیان و استبداد شرقی مارکس این ویژگی نه چندان خوش‌آیند و عقب‌افتاده شخصیت ما، ریشه در شرایط اقلیمی و ضرورت بدیهی استفاده صرفه‌جویانه از آب، عدم توسعه نهادهای مدنی و... دارد. ما نیاز داریم به درک عمیقی از مفهوم آزادی برسیم و در کنار آن افق دید خود را در همه جهات توسعه بدهیم تا فرزندانی مطالبه‌گر با تفکر انتقادی داشته باشیم... شاید تغییر حاصل شود.