محمود فاضلی- دیپلمات پیشین و تحلیلگر امور بینالملل: «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا، با انتشار بیانیهای از گفتوگوی خود با «پوتین»، رئیسجمهور روسیه خبر داد. به گفته ترامپ، دو رئیسجمهور درباره آغاز فوری مذاکرات برای پایاندادن به جنگ در اوکراین صحبت کردهاند. طرفین علاوه بر دعوت یکدیگر به کشورهای خود، درباره شروع «فوری» مذاکرات برای پایاندادن به جنگ اوکراین گفتوگو کردند. طبق اظهارات سخنگوی کرملین، پوتین و ترامپ درباره «توافقات مبادله زندانیان، اوکراین، همکاری دوجانبه روسیه و آمریکا، خاورمیانه و برنامه هستهای ایران» با یکدیگر رایزنی کردهاند.
رئیسجمهور آمریکا در شبکه اجتماعی «تروثسوشال» نوشت: «من بهتازگی یک تماس تلفنی طولانی و بسیار سازنده با پوتین رئیسجمهور روسیه داشتم. ما درباره اوکراین، خاورمیانه، انرژی، هوش مصنوعی، قدرت دلار و موضوعات مختلف بحث کردیم. هرکدام از ما درباره نقاط قوت کشورهای خود و مزایای بزرگی که روزی در همکاری با یکدیگر خواهیم داشت، صحبت کردیم. همانطورکه هر دو توافق کردیم، میخواهیم مرگ میلیونها نفر در جنگ جاری بین روسیه و اوکراین را متوقف کنیم. ما هر دو به آن معتقد هستیم. ما توافق کردیم که بهطور بسیار نزدیک از جمله بازدید از کشورهای یکدیگر، با هم همکاری کنیم. ما همچنین موافقت کردهایم که تیمهای مربوطه خود فورا مذاکرات را آغاز کنند و با زلنسکی رئیسجمهور اوکراین تماس میگیریم تا او را از گفتوگو مطلع کنیم».
از دیدگاه ترامپ «میلیونها نفر در جنگی کشته شدهاند که اگر من رئیسجمهور بودم اتفاق نمیافتاد، اما این اتفاق افتاد، بنابراین باید پایان یابد. میخواهم از پوتین بهخاطر تلاشهایش در رابطه با این تماس تشکر کنم».
پس از آنکه ترامپ اعلام کرد که بهزودی با پوتین گفتوگو خواهد کرد، هفت کشور اروپایی از جمله انگلیس، فرانسه و آلمان، اعلام کردند که باید در هرگونه مذاکرات آتی درباره سرنوشت اوکراین حضور داشته باشند و تنها یک توافق عادلانه با ضمانتهای امنیتی، تضمینکننده صلح پایدار خواهد بود. اهداف مشترک ما باید قراردادن اوکراین در موقعیتی قدرتمند باشد. اوکراین و اروپا باید در هرگونه مذاکرات حضور داشته باشند. باید ضمانتهای امنیتی قوی در اختیار اوکراین قرار گیرد. صلحی عادلانه و پایدار در اوکراین شرط لازم برای امنیت قوی فراآتلانتیک است.
قدرتهای اروپایی از جمله انگلیس، فرانسه و آلمان اعلام کردند که باید بخشی از مذاکرات آینده درباره سرنوشت اوکراین باشند و تنها یک توافق عادلانه با تضمینهای امنیتی صلح پایدار را تضمین میکند. اهداف مشترک ما باید این باشد که اوکراین را در موقعیتی قدرتمند قرار دهیم. اوکراین و اروپا باید بخشی از هر مذاکره باشند. اوکراین باید تضمینهای امنیتی قوی داشته باشد. صلح عادلانه و پایدار در اوکراین شرط لازم برای امنیت قوی فراآتلانتیک است.
«پیت هگست»، وزیر دفاع آمریکا، در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه طرح آمریکا یک خیانت به اوکراینیها که جان خود را فدا کردهاند، خواهد بود، پاسخ داد: «واشنگتن مطمئنا در حال خیانت به اوکراین نیست. همانطورکه به متحدانمان گفتم، ما تعهد باورنکردنی در طول سالیان متمادی به اوکراین داشتهایم و هیچ کشوری همانطورکه ترامپ گفته است، تعهدی قویتر از واشنگتن به هدف اوکراین نداشته است. بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار به اوکراین کمک شده است. جنگ در اوکراین باید «یک زنگ خطر» برای متحدان اروپایی ناتو باشد تا بیشتر برای بودجه دفاعی خود هزینه کنند». وزیر دفاع انگلیس در مقر ناتو اعلام کرد نباید درباره اوکراین بدون حضور این کشور مذاکره شود. صدای اوکراین باید در مرکز هر گفتوگو باشد. وزیر دفاع آلمان نیز مدعی شد «مسلما اروپا باید در مذاکرات مشارکت داشته باشد و فکر میکنم درک این موضوع بسیار آسان است، بهویژه اگر قرار باشد اروپا نقش مرکزی یا اصلی را در تأمین نظم و صلح ایفا کند. اروپا باید مستقیما با پیامدهای چنین صلحی زندگی کند، بنابراین ما باید بخشی از مذاکرات باشیم».
اولاف شولتز، صدراعظم آلمان نیز درباره هر نوع مذاکره احتمالی برای پایاندادن به جنگ اوکراین با اشاره به اینکه آمریکا باید در هرگونه راهحل برای حلوفصل جنگ اوکراین دخیل باشد، اعلام کرد که «صلح را نباید به این کشور تحمیل کرد. برای من پرواضح است که بدون دخالت آمریکا هیچ راهحلی نباید در کار باشد. وظیفهای داریم تا اطمینان حاصل کنیم که صلح تحمیلی نباشد». وزیر خارجه آلمان نیز اعلام کرده که اروپا درباره بحران اوکراین باید متحد و برای مذاکرات صلح با روسیه آماده باشد. بدون مشارکت اوکراین در مذاکرات صلح هیچ تصمیمی نمیتواند اتخاذ شود».
وزیر دفاع فرانسه تکیه بر هزینههای بیشتر دفاعی را «یک بحث نادرست» توصیف کرد و مدعی شد که دولتها و پارلمانها در سراسر اروپا در حال حاضر خرید تسلیحات بیشتر و اختصاص بودجههای نظامی بیشتر را تصویب کردهاند و در عین حال به اوکراین برای جلوگیری از تهاجم روسیه کمک میکنند. مارک روته، دبیر کل ناتو که ریاست جلسه وزرای دفاع ناتو را بر عهده داشت، تأکید کرد «هر توافقی که بین روسیه و اوکراین منعقد شود، بسیار مهم است که توافق صلح پایدار باشد، پوتین بداند که او هرگز نخواهد توانست دوباره قطعهای از خاک اوکراین را تصرف کند. به باور وزیر دفاع سوئد، کشورهای اروپایی در سال گذشته حدود ۶۰ درصد از حمایت نظامی را به کییف ارائه کردند و باید در مذاکرات حضور داشته باشند، بهویژه با توجه به درخواستهای آمریکا مبنی بر اینکه اروپا مسئولیت بیشتری در قبال امنیت اوکراین در بلندمدت بپذیرد. خیلی طبیعی است که ما باید در بحث حضور داشته باشیم».