تبیان نوشت: به سرطان‌های مربوط به کودکان از سن تولد تا ۱۴ سالگی سرطان کودکان گفته می‌شود، سرطان در بچه‌های ۱۵ تا ۱۹ساله سرطان نوجوانان نامیده می‌شود.
در سال ۲۰۲۵ به طور تقریبی ۹ هزار و ۵۵۰ مورد سرطان کودکان در ایالات متحده تشخیص داده شد، امروزه ۸۵ درصد از کودکانی که دچار سرطان می‌شوند شانس بقا ۵ساله یا بیشتر دارند، به‌طور کلی از دهه ۱۹۷۰ این پیشرفت بزرگی محسوب می‌شود، تا آن زمان شانس بقا برای کودکان سرطانی تنها ۵۸ درصد موارد بود. شانس بقا همچنان به نوع سرطان و دیگر عوامل بستگی دارد.
*علت ها و ریسک فاکتورها
بیشتر سرطان‌های کودکان در اثر تغییرات DNA (جهش‌های ژنتیکی) در سنین پایین کودکی و گاهی حتی پیش از تولد رخ می‌دهند. به همین دلیل ریسک فاکتورهای چندان شناخته شده یا راهکارهایی برای پیشگیری وجود ندارند.
*تشخیص سرطان در کودکان
بیشتر سرطان‌ها در کودکان زمانی پیدا می‌شوند که پزشک یا والدین متوجه علامتی غیرمعمول در کودک می‌شوند، در بعضی موارد نیز سرطان حین تست‌هایی به دلایلی دیگر کشف می‌شود، اگر کودک دارای جهش‌های ژنتیکی به ارث برده خاصی باشد پزشک مشاوره ژنتیکی را توصیه می‌کند تا مشخص شود تست ژنتیک لازم است یا نه.
انواع سرطان‌های کودکان
*لوکمی
لوکمی شایع‌ترین سرطان در میان کودکان و نوجوانان است و تقریباً یک‌سوم از سرطان‌های کودکان را تشکیل می‌دهد. بیشتر موارد لوکمی در کودکان از نوع لوسمی لنفوسیتی حاد هستند و بیشتر موارد باقیمانده از نوع لوسمی حاد میلوئیدی می‌باشند. لوکمی مزمن در کودکان نادر است.
این سرطان در خون و مغز استخوان شروع می‌شود و «حاد» به این معنی است که به‌سرعت رشد می‌کند؛ بنابراین درمان باید هر چه سریع‌تر شروع شود.
* تومورهای مغز و نخاع
تومورهای مغز و نخاع دومین سرطان شایع در میان کودکان هستند. این تومورها انواع زیادی دارند و درمان هر یک متفاوت است. در کودکان بیشتر تومورهای مغزی از بخش پایینی مغز شروع می‌شوند؛ مانند ساقه مغز یا مخچه.
* نوروبلاستوما
نوروبلاستوما مربوط به سرطان سلول‌های عصبی نابالغ است و شایع‌ترین سرطان در نوزادان می‌باشد. گاهی این سرطان از پیش از تولد شروع می‌شود و ممکن است طی سونوگرافی کشف شود. به‌طورکلی نوروبلاستوما در کودکان زیر ۵ سال متداول‌تر است.
بیشتر سرطان‌های کودکان در اثر تغییرات DNA (جهش‌های ژنتیکی) در سنین پایین کودکی و گاهی حتی پیش از تولد رخ می‌دهند. به همین دلیل ریسک فاکتورهای چندان شناخته شده یا راهکارهایی برای پیشگیری وجود ندارند
*تومور ویلمز
تومور ویلمز در یکی از کلیه‌ها یا از هر دو کلیه شروع می‌شود و بیشتر در کودکان حدود ۳ تا ۴ساله گزارش شده است. اولین علامت تومور ویلمز معمولاً تورم یا برآمدگی در شکم است و گاهی می‌تواند باعث تب، درد، تهوع، بی‌اشتهایی یا دیگر علائم شود.
* لنفوم
لنفوم در سلول‌های سیستم ایمنی به نام لنفوسیت‌ها شروع می‌شود و معمولاً ابتدا در غدد لنفاوی یا گاهی در لوزه‌ها یا غده تیموس پیدا می‌شود. لنفوم می‌تواند مغز استخوان و دیگر اندام‌ها را نیز درگیر کند. علائم این سرطان بستگی به این دارد که از کجا شروع شده و می‌تواند شامل کاهش وزن، تب، تعریق، خستگی یا تورم‌هایی در گردن، زی بغل یا کشاله ران شود.
* رابدومیوسارکوم
رابدومیوسارکوم در سلول‌هایی شروع می‌شود که به طور طبیعی عضلات چسبیده به استخوان را تشکیل می‌دهند و به حرکت‌کردن کمک می‌کنند. این سرطان تقریباً در هر جایی از بدن می‌تواند رخ بدهد، اما در سر، گردن، مثانه، اندام‌های تناسلی، دست‌ها و پاها، سینه و یا شکم شایع‌تر است. بسته به محل این نوع سرطان، علائم می‌توانند گوناگون باشند؛ مانند تورم، درد، برآمدگی یا دیگر علائم.
برخی مطالعات می‌گویند قرارگرفتن در معرض پرتوهای ایکس پیش از تولد ممکن است با افزایش ریسک رابدومیوسارکوم در کودکان خردسال مرتبط باشد. اما این مطالعات کوچک بوده‌اند و برای تأیید قطعی این ارتباط به تحقیقات گسترده‌تری نیاز است.
* رتینوبلاستوما
رتینوبلاستوما در شبکیه یعنی در پشت چشم شروع می‌شود. این سرطان نادر است و بیشتر در کودکان زیر ۶ سال دیده می‌شود. رتینوبلاستوما معمولاً زمانی تشخیص داده می‌شود که والدین یا پزشک متوجه غیرعادی بودن چشم کودک می‌شوند، برای مثال مردمکی که با نور مستقیم به سفیدی یا صورتی می‌زند.
* استئوسارکوم یا سرطان بافت استخوانی
استئوسارکوم یا سرطان بافت استخوانی شایع‌ترین سرطان مربوط به استخوان می‌باشد که بیشتر در نوجوانان دیده می‌شود؛ اما گاهی ممکن است در کودکان کوچک‌تر نیز رخ بدهد. این سرطان اغلب در استخوان دست‌ها، پاها یا لگن شروع می‌شود و درد و تورم ایجاد می‌کند.
*سارکوم یوئینگ
سارکوم یوئینگ دومین سرطان شایع از نوع سرطان استخوان می‌باشد و بیشتر موارد آن در نوجوانان دیده می‌شود. این سرطان در استخوان لگن، دنده‌ها، شانه‌ها و یا پاها شروع می‌شود و با درد و تورم همراه است.
*چه اختلالات ژنتیکی ریسک سرطان را افزایش می‌دهند؟
تحقیقات نشان می‌دهد جهش‌های ژنتیکی ناشی از یک سری از اختلالات ارثی می‌توانند ریسک ابتلا به سرطان را افزایش بدهند، برای این نیست که هر کسی که این اختلالات را به ارث برده لزوماً دچار سرطان خواهد شد. در افرادی که این اختلالات را دارند اغلب با کمک غربالگری‌های سرطان، علائم اولیه زود تشخیص داده می‌شوند، این اختلالات شامل موارد زیر می‌شوند:
* سندروم بک ویت ویدمن
* پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی
* سندرم لی فرامنی
* آنمی فانکونی
*سندرم نونان
*بیماری فون هیپل - لینداو
*عوارض درمان سرطان در کودکان چیست؟
امروزه با کمک شیوه‌های جدیدتر درمان سرطان، شانس بقا بیشتر شده است، به دلیل اینکه کودکان بعد از درمان سرطان مدت طولانی‌تری زندگی می‌کنند، احتمال تجربهٔ عوارض طولانی‌مدت درمان بیشتر است.
عوارض طولانی‌مدت شامل مشکلاتی در سلامتی می‌شوند که ماه‌ها و سال‌ها بعد از تشخیص و درمان ظاهر می‌شوند، این مشکلات ممکن است شامل سرطان ثانویه شود که یک سرطان جدید و متفاوت است و مدتی طولانی بعد از تکمیل و اتمام درمان سرطان اولیه به وجود می‌آید، اثرات بلندمدت ممکن است بر این جنبه‌ها اثر بگذارند:
* اندام‌ها و بافت‌های کودک
*رشد و تکامل کودک
* خلق‌وخو، احساسات و وضعیت روحی و روانی کودک
* توانایی فکرکردن، یادگیری و به‌خاطرآوردن اطلاعات
در برخی موارد، اثرات بلندمدت درمان سرطان در کودکان حتی می‌تواند خطرناک باشد، بنابراین کودکانی که از سرطان جان سالم به در می‌برند نیازمند چکاپ‌های منظم و مراقبت‌های پیگیرانه‌اند.
*آیا بیشتر سرطان‌های کودکان قابل درمان هستند؟
بیش از ۸۰ درصد از کودکانی که دچار سرطان می‌شوند درمان می‌شوند. این اطلاعات بر اساس شانس بقای پنج‌ساله برای شایع‌ترین سرطان‌های کودکان است.
عبارت «درمان» برای مواردی که بیماری کودک در فاز خاموشی قرار می‌گیرد نیز به کار می‌رود، برای مثال ۹۰ درصد از کودکان و ۱۰۰ درصد ادز نوجوانانی که تحت درمان لوسمی لنفوسیتی حاد قرار گرفته‌اند وارد فاز خاموشی بیماری می‌شوند. یعنی علائم سرطان را ندارند و تست‌ها نیز علامتی از سرطان نشان نمی‌دهند.
طبیعی است که این پرسش برای والدین به وجود بیاید و امیدوار به درمان بیماری کودک خود باشند، تیم پزشکی کودک شما بهترین منبع برای کسب اطلاعات در مورد وضعیت کودکتان است.
تبیان نوشت: به سرطان‌های مربوط به کودکان از سن تولد تا ۱۴ سالگی سرطان کودکان گفته می‌شود، سرطان در بچه‌های ۱۵ تا ۱۹ساله سرطان نوجوانان نامیده می‌شود.
در سال ۲۰۲۵ به طور تقریبی ۹ هزار و ۵۵۰ مورد سرطان کودکان در ایالات متحده تشخیص داده شد، امروزه ۸۵ درصد از کودکانی که دچار سرطان می‌شوند شانس بقا ۵ساله یا بیشتر دارند، به‌طور کلی از دهه ۱۹۷۰ این پیشرفت بزرگی محسوب می‌شود، تا آن زمان شانس بقا برای کودکان سرطانی تنها ۵۸ درصد موارد بود. شانس بقا همچنان به نوع سرطان و دیگر عوامل بستگی دارد.
*علت ها و ریسک فاکتورها
بیشتر سرطان‌های کودکان در اثر تغییرات DNA (جهش‌های ژنتیکی) در سنین پایین کودکی و گاهی حتی پیش از تولد رخ می‌دهند. به همین دلیل ریسک فاکتورهای چندان شناخته شده یا راهکارهایی برای پیشگیری وجود ندارند.
*تشخیص سرطان در کودکان
بیشتر سرطان‌ها در کودکان زمانی پیدا می‌شوند که پزشک یا والدین متوجه علامتی غیرمعمول در کودک می‌شوند، در بعضی موارد نیز سرطان حین تست‌هایی به دلایلی دیگر کشف می‌شود، اگر کودک دارای جهش‌های ژنتیکی به ارث برده خاصی باشد پزشک مشاوره ژنتیکی را توصیه می‌کند تا مشخص شود تست ژنتیک لازم است یا نه.
انواع سرطان‌های کودکان
*لوکمی
لوکمی شایع‌ترین سرطان در میان کودکان و نوجوانان است و تقریباً یک‌سوم از سرطان‌های کودکان را تشکیل می‌دهد. بیشتر موارد لوکمی در کودکان از نوع لوسمی لنفوسیتی حاد هستند و بیشتر موارد باقیمانده از نوع لوسمی حاد میلوئیدی می‌باشند. لوکمی مزمن در کودکان نادر است.
این سرطان در خون و مغز استخوان شروع می‌شود و «حاد» به این معنی است که به‌سرعت رشد می‌کند؛ بنابراین درمان باید هر چه سریع‌تر شروع شود.
* تومورهای مغز و نخاع
تومورهای مغز و نخاع دومین سرطان شایع در میان کودکان هستند. این تومورها انواع زیادی دارند و درمان هر یک متفاوت است. در کودکان بیشتر تومورهای مغزی از بخش پایینی مغز شروع می‌شوند؛ مانند ساقه مغز یا مخچه.
* نوروبلاستوما
نوروبلاستوما مربوط به سرطان سلول‌های عصبی نابالغ است و شایع‌ترین سرطان در نوزادان می‌باشد. گاهی این سرطان از پیش از تولد شروع می‌شود و ممکن است طی سونوگرافی کشف شود. به‌طورکلی نوروبلاستوما در کودکان زیر ۵ سال متداول‌تر است.
بیشتر سرطان‌های کودکان در اثر تغییرات DNA (جهش‌های ژنتیکی) در سنین پایین کودکی و گاهی حتی پیش از تولد رخ می‌دهند. به همین دلیل ریسک فاکتورهای چندان شناخته شده یا راهکارهایی برای پیشگیری وجود ندارند
*تومور ویلمز
تومور ویلمز در یکی از کلیه‌ها یا از هر دو کلیه شروع می‌شود و بیشتر در کودکان حدود ۳ تا ۴ساله گزارش شده است. اولین علامت تومور ویلمز معمولاً تورم یا برآمدگی در شکم است و گاهی می‌تواند باعث تب، درد، تهوع، بی‌اشتهایی یا دیگر علائم شود.
* لنفوم
لنفوم در سلول‌های سیستم ایمنی به نام لنفوسیت‌ها شروع می‌شود و معمولاً ابتدا در غدد لنفاوی یا گاهی در لوزه‌ها یا غده تیموس پیدا می‌شود. لنفوم می‌تواند مغز استخوان و دیگر اندام‌ها را نیز درگیر کند. علائم این سرطان بستگی به این دارد که از کجا شروع شده و می‌تواند شامل کاهش وزن، تب، تعریق، خستگی یا تورم‌هایی در گردن، زی بغل یا کشاله ران شود.
* رابدومیوسارکوم
رابدومیوسارکوم در سلول‌هایی شروع می‌شود که به طور طبیعی عضلات چسبیده به استخوان را تشکیل می‌دهند و به حرکت‌کردن کمک می‌کنند. این سرطان تقریباً در هر جایی از بدن می‌تواند رخ بدهد، اما در سر، گردن، مثانه، اندام‌های تناسلی، دست‌ها و پاها، سینه و یا شکم شایع‌تر است. بسته به محل این نوع سرطان، علائم می‌توانند گوناگون باشند؛ مانند تورم، درد، برآمدگی یا دیگر علائم.
برخی مطالعات می‌گویند قرارگرفتن در معرض پرتوهای ایکس پیش از تولد ممکن است با افزایش ریسک رابدومیوسارکوم در کودکان خردسال مرتبط باشد. اما این مطالعات کوچک بوده‌اند و برای تأیید قطعی این ارتباط به تحقیقات گسترده‌تری نیاز است.
* رتینوبلاستوما
رتینوبلاستوما در شبکیه یعنی در پشت چشم شروع می‌شود. این سرطان نادر است و بیشتر در کودکان زیر ۶ سال دیده می‌شود. رتینوبلاستوما معمولاً زمانی تشخیص داده می‌شود که والدین یا پزشک متوجه غیرعادی بودن چشم کودک می‌شوند، برای مثال مردمکی که با نور مستقیم به سفیدی یا صورتی می‌زند.
* استئوسارکوم یا سرطان بافت استخوانی
استئوسارکوم یا سرطان بافت استخوانی شایع‌ترین سرطان مربوط به استخوان می‌باشد که بیشتر در نوجوانان دیده می‌شود؛ اما گاهی ممکن است در کودکان کوچک‌تر نیز رخ بدهد. این سرطان اغلب در استخوان دست‌ها، پاها یا لگن شروع می‌شود و درد و تورم ایجاد می‌کند.
*سارکوم یوئینگ
سارکوم یوئینگ دومین سرطان شایع از نوع سرطان استخوان می‌باشد و بیشتر موارد آن در نوجوانان دیده می‌شود. این سرطان در استخوان لگن، دنده‌ها، شانه‌ها و یا پاها شروع می‌شود و با درد و تورم همراه است.
*چه اختلالات ژنتیکی ریسک سرطان را افزایش می‌دهند؟
تحقیقات نشان می‌دهد جهش‌های ژنتیکی ناشی از یک سری از اختلالات ارثی می‌توانند ریسک ابتلا به سرطان را افزایش بدهند، برای این نیست که هر کسی که این اختلالات را به ارث برده لزوماً دچار سرطان خواهد شد. در افرادی که این اختلالات را دارند اغلب با کمک غربالگری‌های سرطان، علائم اولیه زود تشخیص داده می‌شوند، این اختلالات شامل موارد زیر می‌شوند:
* سندروم بک ویت ویدمن
* پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی
* سندرم لی فرامنی
* آنمی فانکونی
*سندرم نونان
*بیماری فون هیپل - لینداو
*عوارض درمان سرطان در کودکان چیست؟
امروزه با کمک شیوه‌های جدیدتر درمان سرطان، شانس بقا بیشتر شده است، به دلیل اینکه کودکان بعد از درمان سرطان مدت طولانی‌تری زندگی می‌کنند، احتمال تجربهٔ عوارض طولانی‌مدت درمان بیشتر است.
عوارض طولانی‌مدت شامل مشکلاتی در سلامتی می‌شوند که ماه‌ها و سال‌ها بعد از تشخیص و درمان ظاهر می‌شوند، این مشکلات ممکن است شامل سرطان ثانویه شود که یک سرطان جدید و متفاوت است و مدتی طولانی بعد از تکمیل و اتمام درمان سرطان اولیه به وجود می‌آید، اثرات بلندمدت ممکن است بر این جنبه‌ها اثر بگذارند:
* اندام‌ها و بافت‌های کودک
*رشد و تکامل کودک
* خلق‌وخو، احساسات و وضعیت روحی و روانی کودک
* توانایی فکرکردن، یادگیری و به‌خاطرآوردن اطلاعات
در برخی موارد، اثرات بلندمدت درمان سرطان در کودکان حتی می‌تواند خطرناک باشد، بنابراین کودکانی که از سرطان جان سالم به در می‌برند نیازمند چکاپ‌های منظم و مراقبت‌های پیگیرانه‌اند.
*آیا بیشتر سرطان‌های کودکان قابل درمان هستند؟
بیش از ۸۰ درصد از کودکانی که دچار سرطان می‌شوند درمان می‌شوند. این اطلاعات بر اساس شانس بقای پنج‌ساله برای شایع‌ترین سرطان‌های کودکان است.
عبارت «درمان» برای مواردی که بیماری کودک در فاز خاموشی قرار می‌گیرد نیز به کار می‌رود، برای مثال ۹۰ درصد از کودکان و ۱۰۰ درصد ادز نوجوانانی که تحت درمان لوسمی لنفوسیتی حاد قرار گرفته‌اند وارد فاز خاموشی بیماری می‌شوند. یعنی علائم سرطان را ندارند و تست‌ها نیز علامتی از سرطان نشان نمی‌دهند.
طبیعی است که این پرسش برای والدین به وجود بیاید و امیدوار به درمان بیماری کودک خود باشند، تیم پزشکی کودک شما بهترین منبع برای کسب اطلاعات در مورد وضعیت کودکتان است.