ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان در سالهای اخیر تلاش کرده است جایگاهش را بهعنوان یک بازیگر تاثیرگذار در جهان اسلام تثبیت کند. این کشور نهتنها در خاورمیانه، بلکه در آسیای جنوبی نیز به دنبال افزایش نفوذ سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خود است. سفر اخیر اردوغان به پاکستان هم گواهی بر این راهبرد است.
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، چهارشنبه ۲۴ بهمن (۱۲ فوریه) وارد اسلامآباد شد و در جریان سفر دوروزه خود با مقامهای عالیرتبه پاکستان از جمله شهباز شریف، نخستوزیر و آصفعلی زرداری، رئیسجمهوری، دیدار کرد. هدف اصلی این سفر، تقویت همکاریهای دوجانبه و گسترش روابط اقتصادی، امنیتی و سیاسی میان دو کشور اعلام شد.
اردوغان و شهباز شریف در نشستهایشان بر توسعه روابط تجاری تاکید و برای تجارت دوجانبه هدفی پنج میلیارد دلاری را تعیین کردند. رئیسجمهوری ترکیه در یک نشست خبری مشترک با نخستوزیر پاکستان، در این خصوص اعلام کرد: «همراه با آقای نخستوزیر توافق کردیم تلاشهایمان را برای رساندن حجم تجارت به پنج میلیارد دلار افزایش دهیم.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او سرمایهگذاران ترکیهای را هم به گسترش فعالیتهایشان در پاکستان تشویق کرد و گفت: «ما از سرمایهگذارانمان که نیرو محرکه همکاریهای اقتصادیاند، دعوت میکنیم از طریق مجمع تجاری ترکیهــپاکستان فعالیتهای بیشتری در پاکستان داشته باشند.»
دو کشور در همین راستا، ۲۴ توافقنامه همکاری در زمینههای مختلف به امضا رساندند که نشاندهنده عزم جدی آنها برای تحکیم روابط است.
ترکیه و پاکستان علاوه بر مسائل اقتصادی، همکاریهای امنیتی و دفاعی فیمابین را نیز گسترش دادهاند. اردوغان در دیدار با مقامهای پاکستانی، از حمایت قوی پاکستان از مبارزه ترکیه با تروریسم قدردانی و تاکید کرد که آنکارا نیز در برابر تهدیدهای تروریستی، کنار اسلامآباد خواهد بود.
در هفتمین نشست شورای عالی همکاریهای راهبردی پاکستان و ترکیه، دو کشور درباره وضعیت افغانستان نیز بحث و در اعلامیهای مشترک، بر این نکته تاکید کردند که افغانستان نباید به پناهگاهی امن برای گروههای تروریستی تبدیل شود و مقامهای حاکم بر این کشور باید برای مقابله با تهدیدهایی مانند تحریک طالبان پاکستان (TTP) و شاخه خراسان داعش اقدامهای لازم را انجام دهند.
دو کشور همچنین از یک افغانستان «صلحآمیز و باثبات» اعلام حمایت کردند و بر ضرورت تشکیل یک حکومت فراگیر که حقوق اساسی تمام مردم افغانستان، بهویژه زنان و دختران، را تضمین کند، تاکید کردند.
پاکستان در سالهای اخیر با مشکلات امنیتی و اقتصادی جدی مواجه بوده است. گروههای تروریستی مانند تحریک طالبان پاکستان، ارتش آزادیبخش بلوچستان و داعش خراسان پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، حملاتشان را در پاکستان افزایش دادهاند. این مسئله اسلامآباد را به سمت همکاریهای منطقهای سوق داده است تا بتواند بر این چالشهای امنیتی فایق آید.
از سوی دیگر، اقتصاد پاکستان هم وضعیتی شکننده دارد و کاهش ارزش کلدار پاکستانی در برابر سایر ارزها، مشکلات اقتصادی این کشور را دوچندان کرده است. شهباز شریف تلاش دارد از طریق تقویت همکاریهای اقتصادی، بحران اقتصادی و رکود را مدیریت کند و به همین دلیل، از افزایش روابط تجاری با ترکیه استقبال میکند.
ترکیه در سالهای اخیر کوشیده است نفوذش را در کشورهای مسلمان پرجمعیت آسیای جنوبی مانند پاکستان، بنگلادش و افغانستان افزایش دهد. اردوغان در پی آن است که نقش ترکیه را در جهان اسلام پررنگتر و این کشور را بهعنوان یکی از رهبران مسلمانان مطرح کند.
آنکارا علاوه بر همکاریهای تجاری و امنیتی با پاکستان، با طالبان نیز در ارتباط است. این کشور به افغانستان تحت حاکمیت طالبان کمکهای بشردوستانه ارسال کرده و پروژههای مختلفی از جمله ساخت مساجد و مدارس دینی را در این کشور تامین مالی کرده است.
سفر اردوغان به پاکستان بخشی از سیاست ترکیه برای تثبیت موقعیتش در جهان اسلام و تقویت حضور این کشور در آسیای جنوبی است. در حالی که پاکستان به دنبال همکاریهای اقتصادی و امنیتی برای رفع بحرانهای داخلی خود است، ترکیه نیز میکوشد با گسترش روابط، نفوذش را در این منطقه راهبردی افزایش دهد.