شفقنا- عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در صورت ادامه وضعیت فعلی، ناترازی برق به 20 هزار مگاوات در سال آینده خواهد رسید، گفت: کشور ما دارای 10 درصد منابع انرژی جهان است و جمعیت ایران تنها 1 درصد جمعیت جهان است. این میانگین یعنی اگر در ایران 10 برابر جمعیت فعلی بودیم، منابع انرژی کافی برای نیازهای کشور وجود داشت و مشکلی در این حوزه به وجود نمیآمد.
آقای سید اسماعیل حسینی در گفت و گو با خبرنگار شفقنا در خصوص وضعیت ناترازی انرژی در کشور، بیان کرد: ناترازی انرژی در کشور به دلایل متعددی بستگی دارد و یکی از مهمترین این دلایل، ترک فعلهایی است که در چند دهه اخیر صورت گرفته است. ما در حوزههای متعدد مانند تولید انرژی، بهینهسازی مصرف و مدیریت اقتصادی انرژی، اقدامهای ضروری را باید انجام میدادیم که متأسفانه بخش اعظم این اقدامات محقق نشده است. همچنین، سیستم نظارتی ما به اندازه کافی کارآمد نیست و این ناکارآمدی سیستم نظارتی مزید بر علت شده و به تشدید مشکلات در این حوزهها دامن زده است.
وی با بیان اینکه مشکلات انباشته در حوزه انرژی ناشی از ترک فعلهای صورتگرفته در چند دهه اخیر است که به یکباره قابل حل نیست، گفت: در حال حاضر تلفات شبکه برق ما حدود ۱۰ درصد است، در حالی که این میزان در بسیاری از کشورهای جهان به نصف این آمار میرسد. این وضعیت نشاندهنده عدم بهرهوری مناسب در شبکه و ضرورت انجام اقدامات اساسی برای بهبود کارایی و کاهش تلفات است. برای حل این معضلات، نیاز به برنامهریزی دقیق و سرمایهگذاری مؤثر وجود دارد.
آقای حسینی افزود: بخاریهای ما به طور قابل توجهی پر مصرف هستند و خودروها نیز در حوزه بنزین مصرف بالا و ناپایداری دارند. این معضلات نشاندهنده ضرورت اصلاحات جدی در سیاستهای مصرف انرژی است. در حال حاضر، سالانه بیش از 110 تا 115 میلیارد دلار یارانه انرژی پرداخت میشود که این میزان میتواند به اصلاح قیمتها و بهبود کارایی مصرف انرژی اختصاص یابد؛ چراکه بدون این اصلاحات، دستیابی به مدیریت بهینه و پایدار در حوزه انرژی میسر نخواهد بود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس تصریح کرد: یکی از مهمترین دلایل عدم اصلاحات در حوزه انرژی، فرهنگ مصرف ناپایدار و بیکارآمد در ایران است. اگرچه ما یک کشور اسلامی هستیم و باید فرهنگ ما بر مبنای ارزشهای اسلامی باشد، اما باید توجه داشته باشیم که اصلاحات و تغییرات در این زمینه، نیازمند اجماع و اتفاق یک مجموعه حاکمیتی است. تا زمانی که بحران انرژی به عنوان یکی از اولویتهای اصلی کشور شناخته نشود، اقدامات مقطعی و موقت، در نهایت به نتیجه مطلوبی نخواهد رسید. به عنوان مثال، کشور ما دارای 10 درصد منابع انرژی جهان است و جمعیت ایران تنها 1 درصد جمعیت جهان است. این میانگین یعنی اگر در ایران 10 برابر جمعیت فعلی بودیم، منابع انرژی کافی برای نیازهای کشور وجود داشت و مشکلی در این حوزه به وجود نمیآمد.
وی افزود: در حال حاضر، با تلفات و ناپایداری در شبکه برق و مصرف انرژی مواجه هستیم که نشاندهنده ناکارآمدیها و ناتوانیهای موجود در سیستم انرژی کشور است. بنابراین، لازم است که مجموعه حاکمیت و سیاستگذاران کشور بر این موضوع تمرکز کنند و اقدامات جدی و پایدار را برای حل بحران انرژی انجام دهند.
آقای حسینی با اشاره به میزان قاچاق سوخت در کشور اظهار داشت: قاچاق سوخت یکی از مشکلات جدی در زمینه مصرف انرژی در ایران است که تأثیرات منفی زیادی بر اقتصاد و مدیریت منابع انرژی کشور دارد. قاچاق سوخت مایع و برق، به ویژه در ارتباط با ماینرها و انشعابهای غیرمجاز، باعث ایجاد تلفات زیادی در شبکه انرژی میشود. تلفات شبکه به صورت مستقیم به عدم نظارت کافی و ضعف در سیستمهای میترینگ و مانیتورینگ مربوط میشود. برای حل این مشکل، لازم است که سیستمهای پیشرفتهای به منظور پایش و اندازهگیری دقیق مصرف و توزیع سوخت و برق نصب شوند. این سیستمها میتوانند به شناسایی و جلوگیری از قاچاق سوخت و افزایش شفافیت در مصرف انرژی کمک کنند.
وی افزود: علاوه بر این، وزارت نیرو و دیگر نهادهای مرتبط باید اقدامات اساسی و جدی در راستای کنترل و مدیریت شبکههای غیرمجاز، از جمله ماینرها، انجام دهند. این اقدامات میتوانند شامل افزایش نظارت، تشدید مجازات برای تخلفات، و همچنین تدوین سیاستهای حمایتی برای استفاده قانونی و بهینه از منابع انرژی باشد.
آقای حسینی با اشاره به میزان احتمالی ناترازی برای سال بعد، گفت: تابستان گذشته در پیک مصرف 17 هزار ناترازی داشتیم اگر مصرف با همین میزان ادامه یابد ناترازی به 20 هزار مگاوات در سال آینده خواهد رسید. تنها راه ما برای جبران ناترازی برق، استفاده از نیروگاههای اتمی و خورشیدی است. نیروگاه اتمی دیر بازده است و برای حل مشکلات کوتاهمدت، انرژی خورشیدی گزینه مناسبی به شمار میرود. خوشبختانه، توسعه نیروگاههای خورشیدی جزو اولویتهای وزارت نیرو قرار دارد و شعار 30 هزار مگاوات را نیز مطرح کردهاند تا بخشی از نیازها را تأمین کنند.