همزمان با افزایش قیمت کالاهای اساسی در بازار، حبوبات نیز در روزهای اخیر با افزایش قیمت قابلتوجهی مواجه شده است. یک مقام صنفی اعلام کرد که افزایش قیمت ارز و کاهش تولید داخلی ناشی از کمبود بارندگی در استان فارس، از مهمترین دلایل این گرانی بوده است.
داوود لپهچی، رئیس انجمن حبوبات ایران، به خبرگزاری حکومتی ایلنا، گفت که در سال جاری ابتدا ارز ترجیحی از واردات حبوبات حذف و به ارز نیمایی تغییر یافت و اخیراً نیز ارز نیمایی جای خود را به ارز بازار توافقی داد.
او افزود: «حذف ارز ترجیحی و جایگزینی آن با ارز بازار توافقی، باعث افزایش هزینههای واردات شده است.»
این مقام صنفی افزود که «این تغییرات بیشترین تأثیر را بر قیمت عدس و نخود باب لپه که برای تولید لپه وارد میشود، داشتهاند.»
لپهچی همچنین به مصرف پایین حبوبات در ایران نسبت به میانگین جهانی اشاره کرد و گفت: «سرانه مصرف حبوبات در کشور حدود ۸ تا ۱۰ کیلوگرم است، در حالی که در جهان این میزان بین ۱۴ تا ۱۶ کیلوگرم است. سرانه مصرف ایران باید به ۱۳ کیلوگرم برسد، اما افزایش قیمتها میتواند این میزان را بیش از پیش کاهش دهد.»
این در حالی است که بانک مرکزی همچنان بر «تأثیر حداقلی» نرخ ارز بر کالاهای اساسی تأکید دارد.
محمد شیریجیان، معاون اقتصادی بانک مرکزی، در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا، اظهار داشت که سیاست این نهاد همچنان تأمین ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی است و آثار تورمی افزایش نرخ ارز بر اقلام معیشتی مردم «حداقلی» خواهد بود.
این مقام بانکی افزود که «بانک مرکزی از طریق کنترل نقدینگی میتواند تورم را مدیریت کند و این برنامه بهصورت جدی در دستور کار قرار دارد. با تقویت طرف عرضه و مدیریت منابع ارزی، تلاش میکنیم نرخ ارز را کنترل کنیم.»
شیریجیان در پاسخ به انتقاداتی مبنی بر اینکه چگونه با افزایش نرخ دلار، نرخ تورم ثابت مانده یا حتی کاهش یافته است، توضیح داد: «افزایش نرخ دلار همیشه با یک تأخیر و فاصله زمانی بر هزینههای تولید و مصرف اثر میگذارد. اینگونه نیست که افزایش قیمت ارز بهسرعت روی تمام کالاهای اساسی اثر بگذارد.»
با این حال، گزارشهای بازار نشان میدهد که روند گرانی حبوبات و سایر کالاهای اساسی برخلاف ادعاهای بانک مرکزی، همزمان با افزایش نرخ ارز شدت گرفته است.
کارشناسان بازار بر این باورند که سیاستهای ارزی بانک مرکزی، تأثیر ملموسی بر کاهش هزینههای معیشتی مردم نداشته و روند افزایش قیمتها همچنان ادامه دارد.