شناسهٔ خبر: 71309672 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: انصاف نیوز | لینک خبر

آنگاه که عقل غایب باشد

صاحب‌خبر -

بهروز مرادی، جامعه‌شناس دین، در کانال تلگرامی خود نوشت:

«یک ضرب‌المثل ایرانی می‌گوید:
“آنگاه که عقل نباشد، جان در عذاب است.”

امام علی‌بن ابی‌طالب‌ع نیز در همین راستا جمله‌ای دارد که می‌فرماید:

لسان العاقل وراء قلبه،
و قلب الاحمق وراء لسانه.

ترجمه: “زبان عاقل، پشت دل اوست
و دل احمق، پشت زبان او.” (حکمت‌ها:۴٠)

انسان‌های عاقل در کم و کیف سخن خود اندیشه می‌کنند، تأثیرات سخن خود را بر جریان امور خود و دیگران می‌سنجند، پیامدهای گفتار خود را بر محیط اطراف و بر کیفیت مسائل لحاظ می‌کنند و به گونه‌ای سخن می‌گویند که کارها به سامان گردند و زخم‌ها درمان شوند و خرابی‌ها آباد و ویرانی‌ها تعمیر گردند. دل آنان آنچنان از خرد آن‌ها متأثر است که حقایق را می‌فهمد و ارج می‌نهد و زبان‌شان فرمان چنین دلی را می‌برد. آنان به دل خود رجوع می‌کنند و از آن مرجع فطری، حقیقتِ آبادکننده را اخذ و بر زبان جاری می‌سازند. درون و بیرون اینان از سخنان آن‌ها در امنیت و آبادی است.

اما زبان اشخاص احمق که از خردورزی و حکمت بهره‌ی کافی نبرده است، سرشار از حقارت‌ها و رشدنایافتگی‌ها و بی‌خردی‌ها و عقده‌ها و ستیزه‌جویی‌ها و کینه‌ها و نفرت‌ها و نفرین‌ها و مرگ‌خواهی‌ها و رشک‌ها و بدخواهی‌ها و دشمن‌خویی‌هاست و چنین زبانی از موضع نامربوط و پریشان و نامحترم و ناسنجیده و غیرمسئولانه و ویران‌گر و صلح‌ستیزانه و کینه‌توزانه و تخریب‌کننده و زندگی‌بربادده و آرامش برهم‌زننده سخن می‌گوید و دل احمق پیرو چنین زبانی است.

عقل و حکمت در کلام آنان غایب و جان و روان از سخنان آنان در عذاب است.

خردمندان سخن می‌گویند و آباد می‌کنند و احمقان سخن می‌گویند و ویران می‌کنند.»

انتهای پیام