به گزارش خبرنگار مهر، حجتالاسلام سیدمحمدحسین هاشمیان عصر یکشنبه در نشستی با محوریت «سبک پوشش و لباس روحانیت در ایران معاصر؛ موقعیتها، اقتضائات و کارکردها» که در پژوهشکده اخلاق و معنویت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، اظهار کرد: چارچوب نظری بوردیو میتواند ابزار مناسبی برای تحلیل اقتضائات پوشش روحانیت و بررسی جریان و گستره آن در جامعه امروز باشد که این نظریه امکان ایجاد فضاهای گفتگو پیرامون این موضوع را فراهم میکند.
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم (ع) بیان کرد: بر اساس نظریه بوردیو، کارکرد لباس روحانیت را میتوان از منظر منش عادتی و سرمایههای مختلفی که یک طلبه هنگام انتخاب این پوشش با آنها مواجه است، بررسی و تحلیل کرد.
وی ابراز کرد: برای درک بهتر میدانهای اجتماعی، توجه به تحولات صد سال اخیر ضروری است به گونهای که جوامع گذشته با ساختارهای مکانیکی به تدریج تحت تأثیر مدرنیته به سوی تنوعپذیری بیشتری حرکت کردند و اکنون شاهد افزایش چشمگیر تنوع میدانها هستیم.
حجت الاسلام هاشمیان گفت: در گذشته حضور روحانیت عمدتاً به فضاهایی مانند منبر، مسجد و مدارس محدود بود، اما امروزه این حضور بسیار گستردهتر شده است.
وی ادامه داد: اکنون روحانیون در عرصههای مختلف اجتماعی و اقتصادی فعالیت میکنند و نقشها و کارکردهای متنوعتری بر عهده دارند.
به گفته عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم (ع) با استفاده از نظریه بوردیو، میتوان مشاهده کرد که گسترش و تنوع میدانها موجب شکلگیری ساختارهای ذهنی و شناختی خاصی در میان روحانیت شده است که این ویژگیها کنشهای آنها را نسبت به سایر اقشار جامعه متمایز کرده و جایگاهشان را بر اساس انواع سرمایههای نمادین، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تعریف میکند.
وی ادامه داد: طلبههای امروز با تغییرات چشمگیری در سرمایههای موجود مواجهاند و لباس روحانیت که همواره نمادی از تمایز هویتی بوده، همچنان نقش مهمی دارد، اما ظهور متغیرهای اجتماعی جدید موجب شده که برخی طلبهها در میدانهایی مثل تبلیغ یا فعالیت در مساجد و جامعه نسبت به استفاده از این پوشش دچار تردید شوند؛ به نحوی که این تردید گاه آنها را به نوعی زیستی دوگانه سوق میدهد.
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم (ع) خاطرنشان کرد: افزایش تنوع میدانها به طور طبیعی تغییراتی را در انتخابهای طلبهها درباره لباسشان به دنبال داشته است و انتظارهای متفاوت کارکردی جامعه نیز موجب شده تا برخی روحانیون بسته به شرایط و اقتضائات اجتماعی، تصمیمهایی درباره پوشیدن یا نپوشیدن لباس روحانیت در موقعیتهای مختلف اتخاذ کنند.