شرکت برق دولتی لیتوانی رسماً اعلام کرد که صبح شنبه ۲۰ بهمن، از شبکه برقرسانی تحت کنترل روسیه خارج شده است. استونی و لتونی هم تا ساعتی دیگر به این کشور میپیوندند.
لیتوانی، استونی و لتونی، سه کشور حوزه بالتیک که پیشتر جزء جمهوریهای شوروی بودند و در سال ۲۰۰۴ به سازمان ناتو و سپس اتحادیه اروپا پیوستند، سالها بود که درصدد پیوستن به شبکه برقرسانی اروپا بودند.
با این حال، در این سالها مسائل فنی و مالی مانع این اقدام شده بود تا اینکه در سال ۲۰۲۲ روسیه به اوکراین حمله کرد و این امر فوریتی بیشتر یافت.
حال استونی و لتونی هم تا ساعتی دیگر به پیروی از لیتوانی از شبکه برقرسانی روسیه و بلاروس جدا شده و سپس به شبکه برق اروپا خواهند پیوست.
بهنوشته خبرگزاری فرانسه، شبکه برق این سه کشور تا ۲۴ ساعت برای انجام برخی آزمایشها و تست فرکانس در «حالت ایزوله» عمل خواهد کرد تا روز یکشنبه که رسماً به شبکه برقرسانی اروپا بپیوندند.
مقامات سه کشور اعلام کردهاند که از بیم آن از شبکه روسیه جدا میشوند که مسکو از این وابستگی علیه آنها استفاده کند.
بهگفتهٔ وزیر انرژی لیتوانی، تلاش بر این است که روسیه نتواند از شبکه برق «به عنوان ابزاری برای حقالسکوت» بهره بگیرد.
خروج سه کشور بالتیک از شبکه برق روسیه پس از آن رخ میدهد که انتقال گاز روسیه به اروپا از طریق خط لولهای که از اوکراین عبور میکند نیز روز اول ژانویه ۲۰۲۵ (۱۲ دی) متوقف شد تا به احاطه طولانی روسیه بر تأمین گاز اروپا پایان داده شود.
برای روسیه، این قطع ارتباط به این معنا است که منطقه کالینینگراد، که میان لیتوانی، لهستان و دریای بالتیک قرار دارد، از شبکه اصلی برق روسیه جدا میشود و مجبور است سیستم برق خود را بهصورت مستقل مدیریت کند.
کشورهای حوزه بالتیک از سال ۲۰۱۸ تاکنون نزدیک به ۱.۶ میلیارد یورو برای ارتقای شبکههای برق خود جهت آمادگی برای این شرایط هزینه کردهاند، درحالیکه مسکو نیز ۱۰۰ میلیارد روبل (معادل ۱ میلیارد دلار) برای این منظور سرمایهگذاری کرده که شامل ساخت چندین نیروگاه گازسوز در کالینینگراد بوده است.