حجت‌الاسلام حسن شفیعیان، رئیس پژوهشکده امام رضا(ع) در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، درباره نقش حوزه‌های علمیه در حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی و تأثیر جامعه المصطفی در گسترش این آموزه‌ها در سطح جهانی، به تبیین ابعاد مختلف این موضوع پرداخت.
وی در ابتدا با اشاره به جایگاه حوزه‌های علمیه در شکل‌گیری انقلاب اسلامی گفت: تولید اندیشه انقلاب اسلامی از حوزه علمیه نشأت گرفت و بر پایه مکتب اهل بیت (ع) و آموزه‌های قرآنی بنا شد؛ اگر انقلاب اسلامی را صرفاً به عنوان یک حرکت ایرانی یا شیعی محدود کنیم، دچار یک نگاه بسته شده‌ایم، در حالی که این انقلاب، یک حرکت جهانی است و حوزه‌های علمیه نیز باید در این راستا عمل کنند.
حجت‌الاسلام شفیعیان افزود: حوزه‌های علمیه، تنها وظیفه پرداختن به امور عبادی و فردی را ندارند، بلکه اسلام دارای ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است؛ انقلاب اسلامی نیز به عنوان یک مکتب، نقشی کلیدی در پیشبرد اسلام سیاسی دارد و حوزه‌های علمیه باید در ترویج این بعد از اسلام فعال باشند.
جامعه المصطفی و گسترش گفتمان انقلاب اسلامی
رئیس پژوهشکده امام رضا(ع)در ادامه به نقش جامعه المصطفی در صدور آموزه‌های انقلاب اسلامی اشاره کرد و ادامه داد: یکی از رسالت‌های اصلی جامعه المصطفی، ترویج و صدور مکتب اهل بیت (ع) به جهان اسلام و فراتر از آن است؛ انقلاب اسلامی نباید به ایران و شیعه محدود شود، بلکه می‌تواند به عنوان الگویی برای تمامی کشورها، چه مسلمان و چه غیرمسلمان، مطرح باشد.
وی تاکید کرد: این انقلاب نشان داد که می‌توان یک حرکت اجتماعی و سیاسی را بر مبنای آموزه‌های اسلامی شکل داد و به پیروزی رساند.
حجت الاسلام شفیعیان همچنین بر نقش گفتمان‌سازی اسلامی تأکید کرد و اظهار داشت: امام خمینی (ره) با استفاده از گفتمان اسلامی، مفاهیمی چون عدالت، آزادی و استقلال را در بستر اسلام تبیین کردند. این گفتمان توانسته در میان ملت‌های مختلف گسترش یابد و الهام‌بخش گروه‌ها و احزاب اسلامی در سراسر جهان باشد.
نقش تبلیغ در انتقال آموزه‌های اسلام ناب
رئیس پژوهشکده امام رضا(ع) با تأکید بر اهمیت تبلیغ در انتقال آموزه‌های اسلام ناب گفت:تبلیغ، یکی از ابزارهای اساسی در این مسیر است. مبلغین، چه در داخل ایران و چه در عرصه بین‌الملل، می‌توانند از فضای مجازی، رسانه‌های جمعی و ظرفیت منبرها برای ترویج اسلام بهره ببرند. نباید اسلام را صرفاً به مباحث عبادی و فردی محدود کرد، بلکه باید تمامی ابعاد آن، از جمله سیاسی و اقتصادی، را نیز تبیین کرد.
وی در ادامه با اشاره به ارتباط اسلام و سیاست بیان کرد: اسلام و سیاست از یکدیگر تفکیک‌پذیر نیستند. همان‌طور که اهل بیت (ع) فرمودند، دین و سیاست دو برادر دوقلو هستند؛ در این باره مثال زد مرحوم علامه شیخ محمدحسین کاشف‌الغطاء می‌فرماید که اگر سیاست به معنای مقابله با استعمار و ظالمان و دست‌گیری از مظلومان باشد، همه ما باید سیاسی باشیم.
انقلاب اسلامی و زمینه‌سازی ظهور حضرت حجت (عج)
حجت‌الاسلام شفیعیان درباره رابطه انقلاب اسلامی و مهدویت افزود: یکی از اصلی‌ترین گزاره‌هایی که در فرمایشات امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری مورد تأکید قرار گرفته، زمینه‌سازی برای ظهور حضرت حجت (عج) است؛ در روایات اسلامی نیز به این مسئله اشاره شده است. به عنوان مثال، در حدیثی از پیامبر اکرم (ص) آمده است: یَخْرُجُ ناسٌ مِنَ الْمَشْرِقِ فَیُعِدُّونَ لِلْمَهْدِیِّ سُلْطَانَهُ، یعنی مردمی از مشرق قیام می‌کنند و حکومت را برای مهدی (عج) آماده می‌سازند.
وی اظهارداشت: در کتاب الغیبة نعمانی، از امام باقر (ع) نقل شده است که گروهی از مشرق قیام می‌کنند و سه مرتبه حق خود را طلب می‌کنند. در مرتبه سوم، حکومتی تشکیل می‌دهند و پرچم این حکومت تنها به دست حضرت حجت (عج) سپرده خواهد شد.
جریان مقاومت و نقش حوزه‌های علمیه در تربیت طلبه تراز انقلاب اسلامی
رئیس پژوهشکده امام رضا (ع) در ادامه با اشاره به جایگاه حوزه‌های علمیه در تربیت طلاب تراز انقلاب اسلامی خاطر نشان کرد: یکی از موضوعات مهم، تبیین صحیح مفهوم مقاومت است. مقاومت تنها به یک منطقه خاص یا یک مذهب خاص محدود نمی‌شود، بلکه به معنای ایستادگی در برابر ظلم و ستم است. پیامبر اسلام (ص) فرمودند: اگر مسلمانی صبح کند و اهتمام به امور مسلمانان نداشته باشد، از مسلمانان نیست. بنابراین، حوزه‌های علمیه باید در این عرصه فعال باشند.
وی با تأکید بر ضرورت شناخت تاریخ علما در مسیر مقاومت، افزود: یکی از اقدامات ضروری، تبیین سیره علما در طول تاریخ است. به عنوان مثال، مرحوم آیت‌الله کاظم یزدی، در دوران جنگ جهانی دوم، فتوای جهاد علیه انگلستان را صادر کرد و فرزند خود را نیز به میدان جنگ فرستاد.
بیانیه گام دوم انقلاب و وظایف حوزه‌های علمیه
حجت‌الاسلام شفیعیان با اشاره به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی تصریح کرد: بیانیه گام دوم، آینده‌نگری انقلاب اسلامی را ترسیم کرده و توجه ویژه‌ای به نقش جوانان دارد. حوزه‌های علمیه و جامعه المصطفی، وظیفه آموزش و تربیت دینی طلاب را بر عهده دارند و باید در راستای ترویج گفتمان انقلاب اسلامی و تحلیل مسائل روز جامعه فعالیت کنند.
وی افزود: مقام معظم رهبری در این بیانیه، رسیدن به تمدن نوین اسلامی را از اهداف اصلی انقلاب اسلامی دانسته‌اند؛ تحقق این هدف، نیازمند تقویت وحدت اسلامی، حسن معاشرت و تقریب بین مذاهب است. انقلاب اسلامی، نه تنها برای شیعیان، بلکه برای تمامی مسلمانان و حتی دیگر ادیان، پیام عدالت و آزادگی دارد.
مقابله با افراط‌گرایی و تبیین اسلام ناب محمدی
وی درباره رویکرد انقلاب اسلامی در مقابله با جریان‌های افراطی گفت: انقلاب اسلامی، اسلام تمدنی و سنتی را ترویج می‌دهد و در برابر افراط‌گرایی سکولارها از یک‌سو و متحجرین از سوی دیگر ایستاده است؛ امام خمینی (ره) با نظریه ولایت فقیه، نشان دادند که اسلام برای مسائل سیاسی و اجتماعی نیز کارکرد دارد و در عین حال، می‌توان اقوام و گروه‌های مختلف را در چارچوب یک نظام اسلامی گرد هم آورد.
رئیس پژوهشکده امام رضا (ع) با تأکید بر رسالت حوزه‌های علمیه در تبیین اسلام ناب تصریح کرد: اگر اسلام را تنها در مباحث عبادی و فردی خلاصه کنیم، همیشه مسلمانان و شیعیان عقب خواهند ماند؛ اما اگر تمام ابعاد اسلام، اعم از سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، به درستی تبیین شود، آنگاه تمامی کسانی که به دنبال حقیقت هستند، به مکتب اهل بیت (ع) و اسلام اصیل جذب خواهند شد.