به نظر می‌رسد مواضع او که مورد توجه بین‌الملل قرار گرفته با ترکیبی از راهبرد سیاسی، همسویی ایدئولوژیک و محاسبات ژئوپلتیکی با چاشنی مسائل اقتصادی مطرح شده است. اما آنچه از دیگر موضوعات مهم‌تر است همان ایده‌ای است که ترامپ تاکنون چندین بار مطرح کرده و آن‌هم جابه‌جایی اهالی غزه به کشورهای عربی همسایه فلسطین است. فارغ از اینکه کشورهای عربی با اجرایی شدن این ایده همکاری می‌کنند یا نه، شاید بتوان گفت در پس این ایده دلایل مختلفی وجود دارد که هرکدام در جای خودش اهمیت زیادی حداقل برای ترامپ دارد.
همسویی با تندروهای اسرائیل
ترامپ در طول تاریخ، خود را با جناح‌های راست‌گرای اسرائیل که از اقدامات نظامی قاطع علیه حماس حمایت می‌کنند، همسو کرده است. سیاست‌های او در دوران ریاست‌جمهوری‌اش - مانند به رسمیت شناختن اورشلیم به‌عنوان پایتخت اسرائیل و توافق‌نامه ابراهیم - نشان‌دهنده تمایل او برای اتخاذ مواضع بحث‌برانگیز است که با تندروهای اسرائیل طنین‌انداز می‌شود. به گزارش واشنگتن پست جابه‌جایی جمعیت غزه که تقریباً 2.3 میلیون نفر است را می‌توان ادامه این صف‌بندی دانست که به عنوان یک اقدام امنیتی طولانی مدت برای کاهش نفوذ حماس عمل می‌کند.
نیم‌نگاهی به سبد رأی
هرچند ترامپ به تازگی انتخابات آمریکا را برده است، اما او همواره از مواضع قوی طرفدار اسرائیل استفاده می‌کند تا از محافظه‌کاران مسیحی انجیلی و حامیان مالی طرفدار اسرائیل که حوزه‌های انتخابیه کلیدی در پایگاه رأی‌دهندگان او هستند، استفاده کند. به گزارش مرکز تحقیقات پیو، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد بسیاری از حامیان انجیلی ترامپ، که حدود 25 درصد از جمعیت ایالات متحده تخمین زده می‌شوند، وقایع خاورمیانه را از دریچه کتاب مقدس تفسیر می‌کنند و گسترش سرزمینی اسرائیل را تحقق پیشگویی می‌دانند. حمایت از آوارگی ساکنان غزه اعتبار او را با این گروه‌ها تقویت می‌کند.
ادعای مبارزه با تروریسم
ترامپ و متحدانش استدلال می‌کنند خروج غیرنظامیان از غزه به اسرائیل اجازه می‌دهد بدون نگرانی از خسارات جانبی، اقدامات تهاجمی‌تری علیه حماس انجام دهد. این روایت با لفاظی‌های گسترده‌تر او که بسیاری از سیاست‌های خارجی او را در دوران ریاست‌جمهوری خود تعریف می‌کرد، از جمله اقداماتی مانند قتل هدفمند حاج قاسم در سال 2020، همسو می‌شود. به گزارش الجزیره، گزارش‌ها نشان می‌دهند تاکنون بیش از ۵۰هزار نفر در غزه به شهادت رسیده‌اند که از این میان خود غربی‌ها اعتراف می‌کنند بیش از ۳۰هزار نفر غیرنظامی هستند. حالا ترامپ با این ادعا که می‌خواهد جان غیرنظامیان را نجات دهد تلاش دارد آن‌ها را آواره کند.
سیاست‌های منطقه‌ای
به گزارش رویترز برخی اخبار منتشر شده نشان می‌دهد بعضی از کشورهای عرب خلیج فارس، به ویژه مصر، برای پذیرش آوارگان فلسطینی از غزه تحت فشار قرار گرفته‌اند.
روابط نزدیک ترامپ با رهبران کشورهای حاشیه خلیج فارس در دوران ریاست‌جمهوری‌اش و رویکرد معاملاتی او به دیپلماسی نشان می‌دهد او ممکن است جابه‌جایی را به عنوان یک راه‌حل عملی ببیند، به‌ویژه اگر کشورهایی مانند مصر یا اردن با کمک‌های اقتصادی تشویق شوند. به همین دلیل ترامپ با ایده نفوذ به کشورهای عربی که هنوز همسویی کاملی با او ندارند احتمالاً آفرهای اقتصادی را هم روی میز خواهد گذاشت.
در نتیجه این اقدام و در صورت موفقیت آن در آینده نزدیک کشوری به‌نام فلسطین نخواهیم داشت؛ چرا که او و نتانیاهو از هم‌اکنون برای الحاق کرانه باختری هم خیز برداشته‌اند.
به‌دنبال وحدت بنادر
اما یکی از دلایل مهم ترامپ و تیم اقتصادی‌اش برای جابه‌جایی مردم غزه ایجاد یک کریدور قدرتمند زمینی شبیه آنچه چین مد نظر دارد، است. درواقع به نظر می‌رسد تخلیه جمعیت غزه، گام اولیه برای کلید خوردن یک پروژه بزرگ امنیتی و اقتصادی است؛ شواهد حاکی از آن است واشنگتن و تل‌آویو طرح الحاق «بندر غزه» به «بندر بن گوریون» و پیوند دادن آن به هند و اروپا را با هدف خنثی کردن پروژه کمربند و جاده چین و ایجاد کانالی به موازات کانال سوئز مصر در نظر دارند؛ طرحی که با اجرایی شدنش، کنترل تمام خطوط کشتیرانی و حمل و نقل دریایی جهانی از طریق بندر بن گوریون در اختیار تل‌آویو قرار خواهد گرفت.
آگاهی مقامات پکن از پشت پرده این طرح اطلاعاتی و اقتصادی که یکی از دلایل شروع و ادامه جنگ غزه و تهدیدی بزرگ برای امنیت ملی و چشم‌انداز اقتصادی چین است، یکی از قابل توجه‌ترین تنش‌ها در روابط پکن و تل‌آویو را رقم زد که در جریان اجلاس جی 7 نمایان شد.
بازی خطرناک استراتژیک و بین المللی واشنگتن- تل‌آویو، تصرف کل بندر غزه و اتصال آن به بندر بن گوریون اسرائیل، به عنوان جایگزینی برای پروژه کمربند و جاده در تجارت بین‌المللی، درواقع یک پروژه مشترک اطلاعاتی آمریکایی - اسرائیلی برای مقابله با پروژه جاده ابریشم چین و محدود کردن نفوذ مصر بر کانال سوئز در منطقه خاورمیانه است؛ چراکه هند و اروپا را از طریق راه آهن و حمل و نقل دریایی در سراسر خاورمیانه به هم متصل می‌کند. با توجه به آگاهی کامل چین و روسیه از این مسئله به نظر می‌رسد جنبش حماس کارت فشار آن‌ها در این بازی مهم و خطرناک خواهد بود تا مانع از پروژه درب پشتی خطرناکی شوند که در پس آغاز و تداوم جنگ غزه در 6 اکتبر 2023 قرار دارد.
در این راستا، همه نهادهای دولتی چین، مراکز فکری و رسانه‌ای مقابله با طرح ترامپ برای آوارگی فلسطینی‌ها از نوار غزه را آغاز کرده‌اند و اندیشکده‌های چینی مرتبط با مسائل خاورمیانه، طرح آوارگی را جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی دانستند.
همچنین پکن چند بار میزبان همه جناح‌های مقاومت فلسطین از جمله رهبران جنبش جهاد اسلامی بود؛ گروهی که ایالات متحده آمریکا تا به امروز آن را به عنوان یک گروه تروریستی بین‌المللی طبقه‌بندی می‌کند.
خبرنگار: سید احمد موسوی- مهدی زارع