مناظره‌ای با حضور عادل پیغامی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و سه نفر از کسانی که نماینده‌ی مخالفان مصوبه‌ی کنکور بودند، روز یکشنبه، ۱۴ بهمن ۱۴۰۳ از ساعت ۱۲ تا ۱۴ در دفتر انصاف نیوز برگزار شد. این برنامه در پی تماس‌ها و پیگیری‌های چندین کنکوری ترتیب داده شده است.
لادن تیموری، استاد انستیتو پاستور و رتبه‌ی نخست کنکور سال 73، آقای اکبری 25 ساله از لرستان و آقای اقبالیان، 21 ساله و داوطلب کنکور به نمایندگی از مخالفان مصوبه و عادل پیغامی، عضو شورایعالی انقلاب فرهنگی در این میزگرد حضور داشتند.
آقای پیغامی با ارائه‌ی آمارهایی در دفاع از مصوبه‌ی کنکور اعلام کرد که اجرای این مصوبه در راستای تحقق عدالت آموزشی است و طبق آمارها سهم استان‌ها و دهک‌های کم‌برخوردار در قبولی کنکور نسبت به استان تهران افزایش پیدا کرده است.
او در پاسخ به سوال منتقدان این مصوبه که می‌گفتند چرا مخالفان مصوبه را در نظر نمی‌گیرید، گفت: هر قانونی بخواهد اجرا شود حتما مخالفانی خواهد داشت. مخصوصا اگر بخواهیم در جهت عدالت حرکت کنیم، حتما صدای معترضان بلند می‌شود.
پیغامی ادامه داد: درباره‌ی این مصوبه هم بخشی از اعتراض‌ها مربوط به کسانی است که از هر نظر بهره‌مند هستند و امکان قبولی‌شان به نفع افراد کم‌برخوردارتر کاهش پیدا میکند. ضمن اینکه انتقاداتی که به اجرای آن مطرح می‌شود به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارتباطی ندارد و ما هم نسبت به اجرای آن نقدهایی داریم.
مخالفان مصوبه اما با استناد به صحبت‌های برخی از فعالان در حوزه‌ی آموزش و همینطور مشاهدات خودشان می‌گفتند اجرای این مصوبه استرس زیادی را به دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها وارد کرده است.
گزارش انصاف نیوز از این میزگرد را در ادامه بخوانید:
درباره‌ی نامناسب بودن وضعیت کنکور اجماع وجود دارد
عادل پیغامی: اجماعی عمومی درباره‌ی اینکه وضعیت کنکور به دلایل متفاوتی نامناسب است وجود دارد و این اجماع سال‌هاست که شکل گرفته بود. در سال 86 مجلس وارد موضوع حذف کنکور می‌شود. اما از همان زمان هم مشخص بود که حذف کنکور به شکل صفر و یک امکان‌پذیر نخواهد بود.
در آن زمان اعلام شد جدای از رشته‌ها و دانشگاه‌ها پر طرفدار، 85 درصد رشته‌ها قابل خارج شدن از فرآیند کنکور هستند. بنابراین رقابت بر سر آن 15 درصد است و بحث اساسی این است که این رقابت را باید با چه ابزاری بسنجیم؟!
البته رفته رفته با کاهش هرم جمعیتی و همینطور افزایش ظرفیت دانشگاه‌ها 90 درصد رشته‌ها و دانشگاه‌ها خارج از این محدوده‌ی رقابت قرار گرفت اما هر کاری شود باز هم بعضی رشته‌ها و دانشگاه‌ها از دایره‌ی رقابت خارج نخواهند شد.
در سیستم قبلی کنکور معیار و ملاک بود که البته هنوز هم همان سیستم تقریبا ادامه دارد. در نتیجه‌ی آن حدود یک میلیون داوطلب و خانواده‌هایشان را دچار استرس می‌کردیم.
لازم بود که هر چقدر که امکان دارد دایره‌ی رقابت را به کمی بیشتر از همان 15 درصد برسانیم و در این صورت حتی اگر 30 درصد هم با هم رقابت می‌کردند حدود 70 درصد از داوطلبان که امکانی برای قبولی ندارند دیگر از آن استرس رها می‌شدند. این یک دستاورد است.
اما سوال اصلی اینجاست که داوطلبان 15 درصد دانشگاه‌ها و رشته‌های قابل رقابت در چه فرآیند رقابتی انتخاب شوند؟! در پاسخ به این سوال سناریو‌های مختلفی مطرح شده و می‌شود اما در هر پاسخی باید این موارد مورد توجه شود:
- نخست اینکه مرجعیت برنامه‌ی درسی، مدرسه و معلم لطمه‌ای نبیند. در کنکور به نحوه‌ی گذشته‌ی آن، این مهم مورد توجه قرار نداشت.
- تعمیق یادگیری نکته‌ی دوم است.
- جدایی سنجش از پذیرش نکته‌ی دیگری است که باید به آن توجه شود. در دانشگاه‌های غربی به این مهم خیلی توجه شده است که اینها دو دنیای مختلف است…
لادن تیموری: البته آن دانشگاه‌ها خصوصی در کشورهای دیگر هستند…
پیغامی: چه دانشگاه‌های دولتی و چه خصوصی اینطور است. اما متاسفانه در ایران سنجش و پذیرش در هم آمیخته شده است. برای این کار سنجش در اختیار سازمان سنجش است اما پذیرش باید از سوی دانشگاه‌ها انجام شود و نباید برای آنها تعیین تکلیف کنند.
یکی از مطالبات شورایعالی انقلاب فرهنگی از وزرای علوم همین موضوع بوده است. برای پذیرش باید طرحی ارائه شود. مصوبه شورا درباره‌ی سنجش است. نکته‌ی چهارهم هم رعایت ضوابطی است که در مصوبات شوراها آمده است.
این مصوبه چند هدف فرعی هم داشت؛ از جمله: عدالت آموزشی، عدالت در سنجش، ایجاد ابزار مناسب برای رصد علمی، جلوگیری از استرس …
اکبری: دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی می‌گوید که عدالت آموزشی جز اهداف ما نبوده است …
پیغامی: این اهداف در اسناد شورا آمده است. این روند را مجلس آغاز کرده بود اما مجلس وقت ادامه نداد و رئیس جمهور و رئیس مجلس وقت، آقایان روحانی و لاریجانی، از شورایعالی انقلاب فرهنگی خواستند که این مسئله را بررسی کند. ما هم با کسب اجازه از مقام معظم رهبری به این مسئله ورود کردیم.
مصوبه‌ی کنکور استرس‌ها را بیشتر کرد
تیموری: ما پویشی چند هزار نفره را نمایندگی می‌کنیم. نامه‌های مختلفی را خدمت رئیس جمهور وقت، شهید رئیسی، و اعضای شورا و دیگران نوشته‌ایم. یکی از مشکلات کشور ما این است که تصور می‌کنیم که سطح بعضی رشته‌ها بالاتر و برخی دیگر پایین‌تر است.
در صحبت شما هم بود که 85 درصد رشته‌ها نیازی به رقابت ندارند. به این دلیل است که تولیدات فرهنگی، اقتصادی و… بین‌المللی نداریم. این به بچه‌های کنکوری برنمی‌گردد و اشکالی است که در سیستم کشور ما وجود دارد.
می‌گویید یکی از اهداف مصوبه کم کردن استرس یک میلیون داوطلب و خانواده‌هایشان بوده است اما در عمل این اتفاق رخ نداده است و اینطور نیست که فقط 15 یا 30 درصد به دنبال رشته‌های تاپ باشند.
پیغامی: البته من شواهدی دارم که این اتفاق افتاده است. روز گذشته در یکی از روستاها در نقطه‌ی صفر مرزی در یک هنرستان بودم و شاهد بودم که چه تعداد بالایی تمایل دارند که به جای ریاضی و فیزیک به هنرستان و فنی حرفه‌ای بروند.
بنا بر آمارها در دو سال اخیر تقاضا برای حضور در هنرستان‌ها افزایش داشته است. این سیستم به طور غیرمستقیم بچه‌ها را به سمت و سویی می‌برد که نیاز باشد و برای مثال به جای اینکه فردی که آخر خواهد شد را به رشته‌ی دو و میدانی المپیک بفرستد تصمیم درست‌تری می‌گیرد.
با بچه‌هایی دیروز در یک کلاس هنرستان صحبت کردم که در حال تحصیل در رشته‌ی گردشگری هستند و به جای اینکه وقت خود را در رشته‌های دیگر تلف کنند. یکی از شاخص‌ها افزایش تعداد هنرستان و متقاضیان …
تیموری: شاید دلیل این موضوع آن است که ورود به دانشگاه در آن رشته‌ها سخت شده است. شاید در میان آنها افرادی باشند که برای مثال به پزشکی علاقه دارند اما به دلیل شرایط خانوادگی یا سخت شدن ورود به دانشگاه‌های دولتی به سمت هنرستان رفته‌اند. اگر در شهرهای بزرگ و مناطق برخوردار چنین اتفاقی می‌افتاد آنگاه این صحبت قابل پذیرش خواهد بود.
کاردان نداریم همه می‌خواهند کارشناس شوند
پیغامی: سوال اینجاست که چه فکتی وجود دارد که بگوییم این 85 درصد شرایط بهتری را تجربه می‌کنند یا نه؟! باید ابزارهای سنجشی ارائه دهیم و بعد نتیجه بگیریم.
این هدف‌گذاری ما بوده که افرادی از رشته‌های ریاضی و تجربی کنار بکشند و در رشته‌های علوم انسانی و فنی حرفه‌ای وارد شوند زیرا در کشور به آن نیاز داریم.
برای نمونه در حال حاضر فقدان تعمیرکار تلویزیون و یخچال وضعیت بحرانی است. ما در کشور کاردان نداریم و همه می‌خواهند کارشناس باشند. با هیچ مصوبه‌ای نمی‌توان همه‌ی مشکلات را حل کرد ولی نباید وجوه مثبت آن را نادیده بگیریم.
آمارها محرمانه شده
تیموری: آماری دست ما نیست و آمارهای ارائه شده شفاف نیستند که مثلا تعداد هنرستان‌ها در استان‌های مختلف به نسبت جمعیت چقدر افزایش داشته است.
پیغامی: برای مثال در هرمزگان 43 تا 57 درصد افزایش داشته است…
تیموری: در چند دهه‌ی اخیر کنکور ابزاری بوده که باعث گردش نخبگان می‌شد. دکتر ملک حسینی که فرد شناخته‌شده‌ای در عمل پیوند اعضا در جهان است روستازاده‌ای بوده در یاسوج…
پیغامی: اما باید با آمار صحبت کنیم نه یک مصداق…
تیموری: آمار در اختیار من نیست
اکبری: آمارها محرمانه شده است.
تیموری: یکی از ابزارها برای اینکه مثلا روستازاده‌ای را به مدارج عالی برسانیم و گردش نخبگان ایجاد شود کنکور بوده است. با این مصوبه چنین ابزاری ناکارآمد می‌شود. مرجعیت برنامه درسی و معلم و مدرسه هم که به عنوان یکی از اهداف ذکر کردید آسیب دیده است.
پیغامی: برای این ادعا چه فکتی دارید؟
تیموری: فکت آماری ندارم. نمره‌ای که در اختیار معلم است در شرایط فعلی از کارکرد افتاده و دانش‌آموز در ترم یک شرکت نمی‌کند و از ابتدا برای امتحان نهایی می‌خواند و به ترم یک و مدرسه اهمیتی نمی‌دهد و در کلاس‌های خارج از مدرسه شرکت میکند. کتاب‌های درسی لاغر شدند. باید سه کتاب را در کنار کتاب درسی بخوانند تا متوجه شوند.
پیغامی: افرادی که به شکل تخصصی در این حوزه کار کرده و تجربه دارند به این نتیجه رسیده‌اند که کتاب‌های درسی باید لاغر و لاغرتر شوند که البته تصمیم قابل بحثی هم است اما ارتباطی به این مصوبه ندارد.
تیموری: اتفاقا به همین مصوبه ارتباط دارد. وقتی مثلا کتاب فارسی یک کنکوری حرفی برای گفتن ندارد او مجبور است که سه کتاب کمک درسی دیگر هم بخرد.
پیغامی: اینکه کتاب بخرد که بد نیست اما بحث اینجاست که چه کتابی خریداری کند. مسئله این است. در یک حالت کتاب فارسی مدرسه را کنار می‌گذارد تا کتاب تست بخرد اما در حالتی دیگر کتاب کمک درسی می‌خرد که متفاوت است. کتاب کمک درسی متفاوت از کتاب تست است. کتاب‌های تست صرفا نکته‌های کنکوری را می‌گویند…
اکبری: تمام ساختار و سیستم آموزشی کشور، از وزارت علوم تا وزارت آموزش و پرورش تا سازمان سنجش و مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری تا کمیسیون آموزش مجلس و … در برابر این مصوبه‌ی شورا هستند ولی اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی مدعی هستند که کارشان درست بوده است. همه‌ی این چند نهاد علیه این مصوبه صحبت کرده‌اند.
پیغامی: باید با آمار با هم حرف بزنیم.
اکبری: چه کسی باید این آمار را ارئه دهد؟! منبع آن سازمان سنجش کشور باید باشد.
پیغامی: آمارها بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی وزارت آموزش و پرورش است. درباره‌ی مخالفت‌ها هم به هر حال نمایندگان مراکز مختلف از جمله سنجش نظر خود را می‌گویند و در نهایت رای‌گیری می‌شود و تصمیم بر اساس رای اکثریت گرفته شده است.
تیموری: آمارها دست ما نیست و دست شماست. اما همین سازمان سنجش اعلام کرده که میزان قبول دهک‌های کم درآمد در کنکور کمتر شده است…
پیغامی: این خلاف واقعیت است.
تیموری: خلاف نیست، به شما آمار اشتباه داده‌اند. شما ابتدا تصمیم گرفته‌اید بعد این آمار را ساخته‌اند.
پیغامی: بالاترین نهاد تصمیم‌گیر در حوزه‌ی علم، فرهنگ و فناوری شورایعالی انقلاب فرهنگی است. لازم است که اثبات کنید این آمارهای ارائه شده دروغ بوده است.
تیموری: درباره‌ی آمارهای آموزش و پرورش هم این آمارها از سوی آقای صحرایی که موافق مصوبه‌ی شورا بوده تهیه شده است در نتیجه قابل اتکا نیستند.
اکبری: جلسه‌ی شورایعالی انقلاب فرهنگی هم مهندسی شده بود.
پیغامی: اینطور نبوده است.
اکبری: دفتر رئیس جمهور اطلاعیه‌ای دادند.
پیغامی: دفتر رئیس جمهور؟!
اکبری: برداشت من این بوده است.
پیغامی: پس این برداشت شماست نه اطلاعیه. با برداشت‌های شخصی خودتان به گزاره‌هایی استناد می‌کنید و تعمیم می‌دهید…
ما کنکوری‌های امسال قربانی می‌شویم
اقبالیان: مباحثی که مطرح می‌شود درباره‌ی کلیات مصوبه است اما من به عنوان داوطلبی که امسال قرار است کنکور بدهم فکر می‌کنم لازم که درباره‌ی داوطلبان امسال و سال آینده هم صحبتی بشود.
ممکن است بنا بر نظرات شما در نتیجه‌ی اجرای این مصوبه در طولانی مدت اتفاقات مثبتی بیفتد اما تا آن زمان افرادی هستند که قربانی خواهند شد. به نظرم به جای این کلیات بهتر است درباره‌ی کنکور آینده صحبت کنیم.
پیغامی: به لحاظ سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری کلان مسیر درست این است که هر تصمیمی گرفته می‌شود دو سال دیگر اجرایی شود. البته نحوه‌ی اجرا با نهادهای اجرایی است.
آموزش و پرورش به نحوی این مصوبه را اجرا کرد که اصل این مصوبه تخریب شده است. این اشتباه مجری مصوبه است که من هم به آن معترضم.
تیموری: هیچکدام از مباحث شورا در این باره منتشر نشده و به ما می‌گویند که این مصوبه خیلی خوب است و شما اعتراض نکنید!
پیغامی: ما چیزی را محرمانه نکردیم.
تیموری: اما محرمانه شده.
اکبری: مگر درباره‌ی مسائل سیاسی و امنیتی صحبتی شده که آن را محرمانه کرده‌اید؟! همانطور که رهبری دستور داده با مردم شفاف باشید.
پیغامی: در 40 سال گذشته چه زمانی عرف بوده که مباحث داخل شوراهای عالی و یا مجمع تشخیص منتشر شود؟!
اکبری: چه ایرادی دارد منتشر شود؟!
پیغامی: من هم عرض نکردم ایرادی دارد. عرف اینطور بوده که منتشر نشود. حرف شما این است که در این مصداق خاص این عرف را تغییر دهید. رئیس شورا می‌تواند که مباحث آن جلسه‌ی مورد نظر شما را علنی کند. خیلی هم خوب است. برای این خواسته کمپین ایجاد کنید، من هم آن را امضا می‌کنم.
اکبری: اگر یک روستازاده‌ای بخواهد در عالی‌ترین دانشگاه این کشور درس بخواند اشکالی ندارد؟
پیغامی: چه کسی مانع شده؟!
اکبری: مصوبه‌ی شما مانع است. عدد بسیار سنگینی درباره‌ی گردش مالی کنکور گفته می‌شود که هیچ منبعی برای آن وجود ندارد. درباره‌ی رشته‌های بدون کنکور هم اصلا نیازی به مصوبه نبوده است و در دانشگاه‌های پیام نور و علمی کاربردی درس می‌خوانند.
شورایعالی انقلاب فرهنگی با این مصوبه نظام متعالی اسلامی آموزشی را به یک نظام طبقاتی تبدیل کرده است. یک روستازاده در استان‌هایی مثل لرستان، سیستان و بلوچستان، کردستان، خوزستان و… نمی‌تواند با دانش‌آموزی که در مدرسه‌ی علامه حلی درس می‌خواند رقابت کند.
در تمام دنیا برای تفکیک داوطلبان دانشگاه علمی‌ترین راه همین کنکور است. مثلا در کشور چین که صنعت این کشور همه‌ی دنیا را گرفته است یکی از بهترین کنکورها را برگزار میکند. تا قبل از اجرای این مصوبه کنکور ایران هم یکی از بهترین کنکورهای جهان بود. آموزش‌ها به شدت مفهومی بود و به هیچ وجه تستی نبوده است.
از کمیسیون آموزش مجلس و سازمان‌های امنیتی کشور می‌خواهم که به دلیل عدم شفافیت شورا در اجرا و تصویب به این مسئله وارد شوند. مدارس را نابود کردید نه اینکه مرجعیت را به مدارس برگردانید.
بر خلاف اینکه گفتید اضطراب را کاهش دادید آن را صد برابر کرده‌اید. خلاف قانون اساسی عمل کردید و در موضوعی که مجلس وارد شده بود وارد شدید و درباره‌ی آن قانون تصویب کردید.
پیغامی: نگهبان قانون اساسی شورای نگهبان است.
اکبری: این شورا به مصوبات شما ورود نمی‌کند.
پیغامی: درخواست کنید طبق قانون بررسی می‌کنند.
اکبری: در تمام دنیا ملاک پذیرش در دانشگاه کنکور است. در هیچ کشوری در دنیا این وضعیت را نداریم. کره جنوبی، چین، ترکیه و… کنکور دارند. آیا کشورهایی مثل آلمان و آمریکا را با کشوری در حال توسعه مثل ایران مقایسه می‌کنید؟!
اینکه دانش‌آموزی که با بحران سن بلوغ مواجه شده را به سیاهچاله‌ی مصوبه‌ی کنکور بیندازیم. به هیچ وجه اینطور نیست که باعث کمتر شدن استرس او شود. آیا به آثار اجرای خشن این مصوبه به لحاظ سیاسی و اجتماعی فکر کرده‌اید؟! یک میلیون داوطلب کنکوری و خانواده‌های آنها را ناراضی کرده‌اید.
چه دلیلی دارد که اینقدر خشن و بی منطق جلو می‌روید؟! تمام سیستم آموزشی کشور مخالفند اما تاکید دارید که آمارتان فکت است.
اگر اکثریت مردم با یک موضوع مخالف باشند باید آن مصوبه لغو شود. باید به مردم توجه کنید. جریانی نفوذی مثل سند 2030 که باورود رهبری ناکام شدند نفوذ کرده‌اند و می‌خواهند سیستم آموزشی کشور را طبقاتی کنند.
اقبالیان: با وجود اینکه می‌گویید اجرای مصوبه با وزارت آموزش و پرورش است و شما هم نقدهایی دارید اما هر مصوبه‌ای باید قابل اجرا شدن هم باشد.
سوالی که وجود دارد این است که ترمیم پایه دوازدهم چطور می شود؟ این وضعیت ظلم به پایه دوازدهم است. این ظلم بزرگتری هم به پشت کنکوری‌ها است. من می‌خواهم به عنوان داوطلب کنکور اینها را به گوش شما برسانم. شاید این مصوبه در بلند مدت خوب باشد اما ما که درگیر کنکور هستیم نباید قربانی شویم.
این بچه‌ها سربازان امام زمان هستند
تیموری: تمام این بچه‌ها در آینده سربازان امام زمان هستند و ناعدالتی در حق آنها پذیرفتنی نیست. من هم به همین خاطر وارد این موضوع شدم و فعالیت کاری‌ام ارتباطی به این موضوع ندارد. من به دنبال حفظ نظام و جلوگیری از آسیب به آن از طرف این نوجوانان و جوانانی هستم که به دلیل مصوبه ناراضی هستند تا دید بدبینانه ای پیدا نکنند.
آزمون نهایی و تست با هم متفاوت هستند. اگر اینها را برای ورود به دانشگاه بخواهم با هم پیوند دهیم اصلا از لحاظ ماهیتی قابل جمع نیستند.
مصوبه‌ی کنکور در کاهش مافیا هم تاثیری نداشته و طبق بررسی‌های من گردش مالی 6 برابر شده است و مافیای جدایی در کنار مافیای کنکور ایجاد شده است.
تصحیح آزمون‌های نهایی بر خلاف آزمون تستی کنکور که با ماشین بررسی می‌شود، سلیقه‌ای است. زیرا توسط انسان بررسی می‌شود.
نکته‌ی دیگر در نقد این مصوبه این است که تجربه‌ی مشابهی با آن در کشورهای دیگر وجود ندارد.
پیغامی: در اجرای مصوبه حتما خطاهایی وجود دارد اما این ارتباطی به شورایعالی انقلاب فرهنگی و اصل مصوبه‌ی کنکور ندارد و نباید موضوع را صفر و یکی دید.
درباره‌ی اثرگذاری سوابق تحصیلی در کنکور کسی مخالفتی با آن نداشت و صرفا درباره‌ی درصد آن اختلاف نظرهایی بوده است و همینطور در جزییات و اجرا اختلاف نظرهایی وجود دارد. در همین میزگرد هم درباره‌ی اصل موضوع اختلاف نظری نداریم.
آمارها نشان می‌دهد که مصوبه به نفع طبقات ضعیف و متوسط بوده است. در ایسپا نظرسنجی‌هایی شده که …
اکبری: ایسپا چی هست؟! چرا به نظرسنجی خبرگزاری فارس و صداوسیما استناد نمی‌کنید.
پیغامی: نظرات دوستان دیدگاه اقلیت است و همینطور دیدگاه طبقات و شهرهای پر برخوردار به دلیل آنکه اجرای عدالت درد دارد….
اکبری: ما آماری نداریم ارائه دهیم زیرا شورا آمارها را محرمانه کرده است.گ
اقبالیان: از آقای پیغامی تشکر می‌کنم که در این میزگرد حاضر شدند تا این بحث‌ها شکل بگیرد. با وجود این بحث‌ها من و بسیاری دیگر همچنان دنبال این هستیم که تکلیف کنکور امسال یا سال بعد مشخص شود.
انتهای پیام