به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین مصطفی صادقی در نشست علمی آزاد اندیشی «علائم ظهور در بوته نقد تاریخی» که به همت مرکز تخصصی مهدویت و پژوهشکده مهدویت و موعودگرایی انتظار پویا با همکاری کمیته مرکزی کرسیهای آزاداندیشی حوزههای علمیه در مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم برگزار شد، در رابطه با کتاب «تحلیل تاریخی نشانههای ظهور» عنوان کرد: در این کتاب سه مسئله ارتباطی بین نشانههای ظهور و حوادث تاریخ، روایات جعلی و این که آیا حوادث تاریخی که تصور میشود از علایم ظهور هستند، واقعاً از نشانههای ظهورند بررسی میشوند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه در بررسی نشانههای ظهور باید بین فتن، ملاحم و علائم ظهور تفاوت قائل باشیم، اظهار کرد: برخی از نشانهها از علائم ظهور نیستند بلکه اشراط الساعه هستند و از نشانههای آخر الزمان و قیامت محسوب میشوند. شیعه فتن ندارند و کتاب الفتن برای اهل سنت است.
وی با اشاره به اینکه در بررسی علائم ظهور باید علایق مردم در آن دوران نیز مورد توجه قرار بگیرد، اضافه کرد: توجه به راویان از دیگر مسائلی است که در نشانههای ظهور باید به آن توجه شود.
حجت الاسلام و المسلمین صادقی افزود: در بررسی روایات، سند روایت برای ما مهم است. اگر روایتی از پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) باشد برای ما حجت است. در برخی از دوران ها حکومتها و افراد نیز در بیان نشانههایی برای ظهور نقش داشتند.
نویسنده کتاب تحلیل تاریخی نشانههای ظهور بیان کرد: بخش زیادی از روایات سفیانی مجعول خود سفیانیها است. آنها بیان میکردند که مروانیان حکومت را از ما گرفتند و ما دوباره بر میگردیم؛ البته در رابطه با سفیانیها روایاتی داریم که مجعول هم نیستند.
حجت الاسلام و المسلمین نصرت الله آیتی هم در این نشست عنوان کرد: روایات سفیانی ضعیف سند هستند، اما ۱۱ روایت صحیح سند داریم به همین خاطر نمیتوان از این نشانه چشم پوشی کرد. گاهی مشوش یا متناقض بودن روایات به خاطر نگاه مجموعی است که به آنها داریم. برای مثال در مسئله سفیانی پنج نوع اسم بیان شده است. گاهی این تفاوت اسمی به خاطر تفاوت نگاه شیعه و اهل سنت است. اگر روایات ماثوره و غیر ماثوره را در این مسئله جدا کنیم آشفتگی وجود ندارد.
کارشناس مهدویت اضافه کرد: احادیث را در افق نگاه خودمان نباید بررسی کنیم بلکه باید از نگاه معصوم بررسی شوند. در علائم ظهور بسیاری از علائم را نمیتوانیم رد کنیم، زیرا گاهی به معنای تحقق با آن صورتی که ما تصور میکنیم نیست بلکه تحقق نمادی دارد، مثلاً در احیای بنی عباس و بنی امیه منظور خود آن حکومتها نیستند بلکه منظور احیای آن تفکر است، به همین خاطر باید نمادین بررسی کنیم.
حجت الاسلام و المسلمین شهبازیان در ادامه عنوان کرد: همان گونه که در بررسی آیات نزول رعایت میشود در روایت نیز باید به شان صدور توجه شود. تطبیق گرایی افراطی باعث شده به سمت مسئله تاریخ نگری برویم. نشانههای ظهور با تحلیل تاریخی لوازم باطل خود را دارد.
حجت الاسلام و المسلمین حسین عبدالمحمدی هم در ادامه این نشست عنوان کرد: هیچ کسی تصور نمیکرد انقلاب اسلامی که مرجع و رهبر آن روزی توسط شاه تبعید شد امروز به جایی برسد که در مقابل اهریمنان و ستمگران فاسد بایستد و هیمنه آنان را شکست دهد. این وعده خداوند است و وعده خداوند حق است. خداوند به پیامبر در سختترین روزها وعده روزهای وسعت را داد.
کارشناس مهدویت ادامه داد: اگر ما شاکر باشیم خداوند همان خدایی است که اسلام را گستردگی بخشید. اگر شایستگی داشته باشیم حضرت مهدی(عج) ظهور خواهد کرد. بررسی این برای رسیدن به نتیجه مفید نیاز به جلسات متعدد دارد. در بین روایات برخی روایت جعلی هستند زیرا جریاناتی در تاریخ اسلام بودند که منافع خود را دنبال میکردند و در این مسیر از جریان مهدویت نیز استفاده کردند اما روایان صحیح سند از امام معصوم هم داریم که باید به آن توجه کنیم.
حجت الاسلام و المسلمین عبدالمحمدی یادآور شد: با توجه به ابزارهای نوینی که امروز وجود دارد و میتوان با کمک آنها ابعاد مختلف یک مسئله را بررسی کرد. برخی از روایات زمینه تاریخی دارند و نمیتوان بر اساس آن حکم کرد اگر رویکرد تاریخ نگری افراطی داشته باشیم نیز درست نیست. اما تاریخ نگری میتواند در این زمینه کمک کند.
داور این نشست با اشاره به اینکه باید بین علائم ظهور و فتن و ملاحم تفاوت قائل باشیم، گفت: تعالیمی که در مکتب اهل بیت (ع) وجود دارد را باید به صورت پدیدار شناسی بررسی کنیم و توجه به اینکه در چه بستری بوده است نداشته باشیم.
انتهای پیام