سخنگوی برنامه پیام رسان واتساپ از ارائه جزئیات درباره افرادی که هدف قرار گرفتهاند، خودداری کرد، اما به گفته او دستکم 90 کاربر این پیامرسان از جمله روزنامه نگاران و اعضای جامعه مدنی در بیش از ۲۴ کشور از جمله کشورهای اروپایی هدف این حمله هکری قرار گرفتند.
حمله هکری واتساپی به 90 روزنامهنگار و فعال مدنی
ناتالیا کراپیوا، مشاور حقوقی ارشد حوزه فناوری واتساپ در گفتوگو با گاردین درباره شیوه انجام این حمله هکری گفت معتقد است وسیلهای که از طریق آن بدافزار به کاربران منتقل شده، از طریق یک فایل پیدیاف مخرب بوده است که برای افرادی که به چتهای گروهی اضافه شده بودند ارسال شده است که بدون نیاز به اقدام خاصی از طرف کاربر، دستگاه آنها را آلوده کرده است؛ این روش که به «حمله بدون کلیک» معروف است، به دلیل مخفیانه بودن یکی از خطرناکترین شیوههای هکری محسوب میشود.
یکی از مقامات شرکت متا به رویترز گفته است واتساپ از همان ابتدای آغاز حمله تلاش برای ایجاد اختلال در هک را شروع کرد با این حال سخنگوی این پیامرسان اذعان کرد اطمینان بالایی دارد اطلاعات موجود در دستگاه 90 کاربری که هدف حمله قرار گرفتهاند احتمالاً به خطر افتاده است.
این مقام واتساپ با اشاره به اینکه پرونده برای بررسی بیشتر جزئیات به مراکز قانونی و یک گروه ناظر اینترنت کانادایی تحت عنوان سیتیزنلب ارجاع و نامهای هم برای شرکت پاراگون ارسال شده است، گفت: مانند سایر سازندگان جاسوسافزار، نرمافزار هک پاراگون توسط مشتریان دولتی استفاده میشود و قادر به شناسایی مشتریانی که دستور حملات ادعایی را دادهاند، نیستند، اما با افرادی که معتقدند تحت تأثیر این حمله قرار گرفتهاند، تماس گرفته شده است.
پاراگون رقیب یا نسخه پیشرفته پگاسوس؟
نرمافزار جاسوسی پاراگون که به عنوان «گرافیت» شناخته میشود، دارای قابلیتهایی است که با جاسوسافزار معروف «پگاسوس» که پیش از این توسط شرکت اسرائیلی «اناساُ» ساخته و به دولتهای مختلفی در سراسر جهان فروخته شده، قابل مقایسه است؛ زمانی که گوشی به گرافیت آلوده شد، اپراتور نرمافزار جاسوسی به تلفن دسترسی کامل دارد؛ مثل توانایی خواندن پیامهایی که از طریق برنامههای رمزگذاری شده مانند واتساپ ارسال میشوند، البته شرکت پاراگون رقیب شرکت هک سایبری اسرائیلی «اناساُ» سازنده نرمافزار بحثبرانگیز پگاسوس هم به حساب میآید. سلاحهای سایبری مانند گرافیت و پگاسوس توسط وزارت دفاع اسرائیل کنترل میشوند.
نخست وزیر سابق اسرائیل مدیر شرکت جاسوسی
به نوشته گاردین شرکت «پاراگون سولوشنز» که امکاناتی مثل مکانیابی و تجزیه و تحلیل دادههای دیجیتال، آموزش نیروی کار سایبری و تجزیه و تحلیل زیرساختهای حیاتی و کاهش تهدید را در اختیار مشتریان خود قرار میدهد، درواقع بخشی از استارتآپ تل آویو است که در سال 2019 توسط ایهود اشنئورسون، فرمانده سابق واحد اطلاعات نخبگان 8200 ارتش اسرائیل، ایدان نوریک، مدیر ارشد اجرایی، ایگور بوگودلوف و لیاد آبراهام مدیران ارشد تحقیقاتی و ایهود باراک، نخست وزیر سابق رژیم، به عنوان اعضای هیئت مدیره تأسیس شد.
با اینکه گفته میشود شرکت پاراگون به یک شرکت سهام خصوصی آمریکایی به نام AE Industrial Partners به مبلغ 900 میلیون دلار فروخته شده است، اما گزارشها حاکی از آن است که قرارداد فروش هنوز تأییدیه کامل نظارتی در اسرائیل را دریافت نکرده است.
به نوشته سی بی اس نیوز پاراگون دفتری در شهر شانتیلی ایالت ویرجینیا دارد که این شرکت در ماه اکتبر قراردادی به ارزش 2 میلیون دلار با بخش تحقیقات امنیت داخلی اداره مهاجرت و گمرک ایالات متحده منعقد کرده است.
انتشار خبر عملیات هکری از سوی واتساپ تنها چند هفته پس از آن صورت گرفته است که یک قاضی در کالیفرنیا در رابطه با پرونده شرکت اسرائیلی«اناساُ» سازنده معروف جاسوسافزار که در سال 2021 توسط دولت بایدن به دلیل آنچه شرکت در فعالیتهایی که «مخالف امنیت ملی یا منافع سیاست خارجی ایالات متحده بود» در لیست سیاه وزارت بازرگانی قرار گرفت، به نفع این شرکت رأی داد.
واتساپ در سال 2019 پس از اینکه اعلام کرد هزارو400 کاربر توسط نرم افزارهای جاسوسی این شرکت آلوده شده اند، علیه «اناساُ» شکایت کرد. در ماه دسامبر، یک قاضی، فیلیس همیلتون، حکم داد «اناساُ» مسئول این حملات است و «اناساُ» قوانین هک ایالتی و فدرال ایالات متحده و شرایط خدمات واتساپ را نقض کرده است.
حمله هکری به روزنامه نگاران و فعالان مدنی حامی فلسطین
به نوشته گاردین فرانچسکو کانسلاتو روزنامهنگار تحقیقی ایتالیایی و سردبیر رسانه تحقیقاتی ایتالیایی «فن پیج» یکی از روزنامهنگارانی است که در حمله هکری اخیر هدف قرار گرفته است؛ این روزنامهنگار، مانند دهها نفر دیگر که هنوز هویتشان مشخص نیست، گفته است بعدازظهر جمعه یک اعلان هشدار از برنامه پیامرسان واتساپ دریافت کرده است.
کانسلاتو در گفتوگو با گاردین در توضیح اینکه چرا هدف این حمله هکری قرار گرفته، گفته است احتمالاً فعالیتهای او در رابطه با حمایت از حقوق مردم فلسطین یکی از دلایل این مسئله بوده است.
خبرنگار: سید احمد موسوی