شناسهٔ خبر: 71086933 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: همشهری آنلاین | لینک خبر

زلزله چینی در کاخ سفید | این هوش مصنوعی اوضاع را دگرگون کرده است

این روزها همه درباره «دیپ‌سیک» (DeepSeek) چت‌بات هوش مصنوعی چینی صحبت می‌کنند.

صاحب‌خبر -

به گزارش همشهری آنلاین، سایت این ابزار هوش‌ مصنوعی برخلاف چت جی‌پی‌تی از سوی سازنده در ایران مسدود نیست و کاربران به‌صورت رایگان می‌توانند از آن به‌راحتی استفاده کنند. البته این موضوع منحصر به ایران نمی‌شود و کاربران از نقاط مختلف دنیا مجذوب این هوش مصنوعی چینی شده‌اند تا آنجا که آمریکایی‌ها از بابتش احساس خطر کرده‌اند.

هشدار برای صنعت هوش مصنوعی آمریکا

مقامات آمریکایی در حال بررسی پیامدهای امنیت ملی برنامه هوش مصنوعی چینی DeepSeek هستند. رویترز گزارش می‌دهد که «کارولین لویت»، سخنگوی کاخ سفید، اعلام کرده، شورای امنیت ملی درحال ارزیابی این برنامه است. او این برنامه را «هشداری برای صنعت هوش مصنوعی آمریکا» توصیف و تاکید کرد که کاخ سفید در تلاش است تا «برتری هوش مصنوعی آمریکا» را تضمین کند. این اظهارات در حالی بیان می‌شود که DeepSeek به سرعت به یکی از برنامه‌های پرطرفدار در فروشگاه اپل تبدیل شده است. با این حال، نگرانی‌هایی در مورد سانسور موضوعات حساس توسط این برنامه وجود دارد. همچنین، برخی کارشناسان امنیتی هشدار داده‌اند که DeepSeek ممکن است تهدیدی بزرگ‌تر از تیک‌تاک برای امنیت ملی باشد. در پاسخ به این نگرانی‌ها، دولت استرالیا نیز به شهروندان خود توصیه کرده است که در استفاده از مدل هوش مصنوعی چینی DeepSeek احتیاط کنند.

از کجا شروع شد؟

ماه مه۲۰۲۳ (اردیبهشت‌ماه سال۱۴۰۲) بود که یک شرکت خصوصی با نام «دیپ‌سیک» (DeepSeek) در شهر هانگژو چین به ثبت رسید و اعلام موجودیت کرد. کسی این شرکت به‌نامش ثبت شد، «لیانگ ونفنگ» ۳۸ساله بود. مدل DeepSeek-R۱ پاسخ‌هایی در سطح مدل‌های پیشرفته‌ دیگر مانند GPT-۴o و o۱ از OpenAI ارائه می‌دهد، با این تفاوت که هزینه‌ آموزش آن به‌طور قابل‌توجهی کمتر بوده است (۶میلیون دلار در مقایسه با ۱۰۰میلیون دلار GPT-۴ در سال ۲۰۲۳). مدل‌های هوش مصنوعی کاملا چینی DeepSeek در شرایطی توسعه یافته‌اند که ایالات متحده تحریم‌هایی را علیه چین در زمینه‌ی تراشه‌های انویدیا اعمال کرده بود. این تحریم‌ها با هدف محدود کردن توانایی چین در توسعه‌ سیستم‌های هوش مصنوعی پیشرفته وضع شده بودند. در ۱۰ ژانویه۲۰۲۵، DeepSeek اولین اپلیکیشن رایگان چت‌بات خود را بر اساس مدل DeepSeek-R۱ برای iOS و اندروید منتشر کرد. تا ۲۷ژانویه، DeepSeek-R۱ از ChatGPT به‌عنوان پرمخاطب‌ترین اپلیکیشن رایگان در فروشگاه اپ استور ایالات متحده پیشی گرفت که این امر موجب کاهش ۱۸درصد از ارزش سهام انویدیا شد.

موفقیت DeepSeek در رقابت با شرکت‌های بزرگ‌تر و رقیبان باسابقه‌تر به عنوان «تحولی در عرصه‌ی هوش مصنوعی» توصیف شده است و برخی آن را «نخستین شلیک در مسابقه‌ جهانی هوش مصنوعی» و «آغاز عصر جدیدی از رقابت‌های شدید در هوش مصنوعی» می‌دانند.

DeepSeek الگوریتم‌ها، مدل‌ها و جزئیات آموزش هوش مصنوعی مولد خود را متن‌باز (Open-Source) کرده است، به‌طوری که کد آن به‌صورت آزاد در دسترس عموم قرار دارد و امکان استفاده، اصلاح، مشاهده و طراحی اسناد برای اهداف توسعه را فراهم می‌کند.

یک توصیف ساده

از چت‌بات DeepSeek خواستیم که خودش را در چند جمله توصیف کند و این نتیجه درخواست ماست: «من DeepSeek-V۳ هستم، یک هوش مصنوعی که توسط شرکت DeepSeek از چین توسعه داده شده‌ام. من برای ارائه اطلاعات، پاسخ به سوالات، کمک در حل مسائل و انجام وظایف مختلف طراحی شده‌ام. اگر سوالی داری یا به کمک نیاز داری، خوشحال می‌شم کمک کنم!»

قهرمان ملی

بسیاری در دنیا عملکرد چینی‌ها را در هوش مصنوعی قابل مقایسه با برنامه‌های آمریکا نمی‌دانستند. برای همین باور این مساله که چین بتواند به قدرت اول هوش مصنوعی جهان تبدیل شود، بیشتر شبیه به یک رویا بود؛ آنهم پس از صحبت‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده که بعد از ورود به کاخ سفید در دوره دوم گفته بود که آمریکا را به برترین کشور جهان در هوش مصنوعی تبدیل می‌کند. اما پس از رونمایی از چت‌بات دیپ‌سیک، حالا ترامپ آن را هشداری برای صنعت هوش مصنوعی ایالات متحده می‌داند. در چین اما بازخوردها چیز دیگری می‌گوید. نزد بسیاری از فعالان حوزه فناوری در این کشور امید به آینده و موفقیت موج می‌زند. بسیاری «لیانگ ونفنگ» را یک قهرمان ملی می‌دانند؛ کسی که خواب‌های سران کاخ سفید در صنعت هوش مصنوعی را آشفته و کاخ سفید را هراسان کرده است. ونفنگ دارای مدرک فوق‌لیسانس مهندسی اطلاعات و ارتباطات از دانشگاه ژیجیانگ بوده و پیش‌تر در سال۲۰۱۰ هم‌بنیان‌گذار شرکت «های-فلایر» که آن هم در صنعت هوش مصنوعی فعالیت می‌کند، بوده است.

سبقت در تولید تصویر

مدل هوش مصنوعی Janus-Pro شرکت دیپ‌سیک در تولید عکس عملکرد بسیار بهتری نسبت به رقبا داشته است. این شرکت می‌گوید: «مدل هوش مصنوعی Janus-Pro-۷B در یک جدول رتبه‌بندی برای تولید تصویر با استفاده از دستورات متنی، عملکردی بهتری از DALL-E ۳ اوپن‌ای‌آی و Stable Diffusion شرکت Stability AI داشته است. در گزارش دیپ‌سیک آمده است که Janus-Pro با افزودن ۷۲میلیون تصویر مصنوعی با کیفیت بالا و متعادل‌کردن آنها با داده‌های دنیای واقعی، به خروجی‌های تصویری جذاب‌تر و پایدارتر دست یافته است.

واکنش آلتمن

سم آلتمن مدیرعامل OpenAI با انتشار یک پست در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس، چت‌بات هوش مصنوعی دیپ‌سیک چین را مورد ستایش قرار داد. او نوشت: «مدل R۱ هوش مصنوعی DeepSeek، باتوجه به امکاناتی که این شرکت با چنین قیمتی ارائه می‌دهد، بسیار چشمگیر است. واضح است که ما مدل‌های بسیار بهتری ارائه خواهیم کرد. به‌علاوه، حضور یک رقیب جدید واقعا هیجان‌انگیز است!»