به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، در خصوص بعثت پیامبر اکرم (ص) و به خصوص چگونگی هدایت انسان‌ها در دوران زندگی در مکه و سپس برپایی حکومت اسلامی از سوی ایشان در مدینه، کتاب‌های تاریخی متعددی نوشته شده، هر چند که تعداد آنها زیاد نیست. با این وجود در خصوص مبعث و سیره پیامبر (ص) می‌توان به برخی از آثار شاخص اشاره کرد:

"شعاعی از نیر اعظم"

این کتاب ارزشمند به قلم رهبر معظم انقلاب و به همت انتشارات سروش منتشر شده و در عنوان فرعی آن قید شده است؛ "رهیافتی به منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی آیت‌الله العظمی خامنه‌ای درباره‌ی حضرت محمّدمصطفی (ص) "

این اثر مشتمل بر هشت فصل با عناوینی چون ویژگی‌های رسول اکرم (ص)، ویژگی‌های عصر بعثت، بعثت پیامبر(ص)، وقایع خاص در تاریخ پیامبر اکرم(ص)، پایه گذاری تمدن اسلامی، نقش اهل‌بیت(ع) در نهضت نبوی، انواع تعامل با پیامبر اکرم(ص) و وظایف مسلمانان نسبت پیامبراسلام (ص) است.

در این کتاب در قالب چند بخش به تاریخ صدر اسلام، با محوریت شخصیت، اندیشه و منشور فکری و عقیدتی پیامبر اکرم (ص) پرداخته شده با این توضیح که؛

کتاب با ویژگی‌های شخصیتی پیامبر (ص) شروع می‌شود و با تمرکز بر حقیقت وجودی و خلقت نوری پیامبر اعظم (ص) ادامه یافته و در ادامه نویسنده به مساله تصدی حکومت الهیه و ولایت مطلقه ورود پیدا می کند، ضمن آن که تحلیل اخلاق و سیره پیامبر از نظر فردی و شخصی و نیز اخلاق حکومتی ایشان، بخش‌های دیگر این کتاب را تشکیل می‌دهند.

در فصل دیگری تعلیمات و آموزه‌های پیامبر بررسی شده و در ویژگی‌های دوران بعثت، به فراگیر بودن جاهلیت در این مقطع تاریخی و نیز انحطاط اخلاقی اعراب بدوی می‌پردازد. سرگردانی و فقر و حاکمیت طاغوت‌ها، از موارد دیگری هستند که در بررسی ویژگی‌های اعراب پیش از اسلام، مورد بررسی قرار گرفته شده است.

در واپسین بخش کتاب نیز به وظایف مسلمین نسبت به پیامبر اکرم(ص) اشاره می‌شود و به طور دقیق، به شکل تفصیلی این وظایف و چگونگی تحقق آن‌ها مورد توجه قرار می گیرد.

گفتنی است این مجموعه حاصل پژوهش گروهی از محققان و فضلای حوزه علمیه قم، با نظارت و هدایت مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی است.

"سیمای پیامبر اعظم در آینه نهج‌البلاغه"

این کتاب به قلم غلامعلی عزیزی‌کیا در واقع مجموعه گفتارهای مرحوم علامه محمدتقی مصباح یزدی(ره) درباره پیامبر اعظم (ص) است که با هدف ارائه تفسیری بر بخش‌هایی از سخنان امیرالمؤمنین علی (ع) درباره نبوت و پیامبر اعظم (ص) و پاسخ‌گویی به بخشی از عقاید شبهه افکنان درباره گستره دعوت انبیا سامان یافته است.

نخستین فصل این کتاب با پرسش درباره راز بعثت انبیا آغاز می‌شود و در ادامه نویسنده می‌کوشد با توجه به سخنان گران‌بار امیرمؤمنان حکمت بعثت پیامبران را واکاوی کند. فراخوان مردم به یادآوری میثاق فطری با خدا، پیوند حکمت بعثت باحکمت آفرینش، راز بعثت پیامبر اعظم (ص) ضرورت استمرار دعوت پیامبران و راز ناکامی عقل دردستیابی به برنامه‌ای سعادت‌بخش از موضوعات مطرح شده در این فصل است.

همچنین، در این بخش شبهاتی همچون نیازمندی جامعه به پیامبر (ص) یا امام جدید، محدودیت دعوت پیامبران و گمراه ماندن انسان‌ها و نادرستی دعوت پیامبران به دلیل ناکامی آنان در تحقق اهداف خود، مطرح و به آن‌ها پاسخ‌داده شده است.

در فصل دوم این کتاب به گستره موضوعی دعوت انبیا پرداخته شده است. توصیفی از جهان پیش از بعثت پیامبر و بیان ره‌آوردهای دنیوی بعثت آن بزرگوار، رابطه سعادت دنیا و سعادت آخرت و تبیین هدف نهایی پیامبران از مباحث این فصل است. شبهه حداقلی و حداکثری بودن دین، شبهه ناسازگاری نکوهش دنیا در مکتب انبیا با مسأله سعادت دنیا و شبهه خارج بودن مسائل اجتماعی از حوزه مأموریت انبیا با توجه به ماهیت دعوت آنان (خداپرستی و توحید) در این فصل مطرح و پاسخ داده شده است.

فصل سوم و پایانی این کتاب به مسئله اسوه‌بودن پیامبر اکرم (ص) اشاره دارد. تبیین معنای اسوه بودن رسول الله (ص)، بیان روش اقتدا به آن حضرت با تأکید بر پرهیز از تکلف در زندگی، بررسی شکایت حضرت علی (ع) از انحراف مردم از سنت نبوی، تشریح راز امتحانات دشوار الهی برای بندگان، بیان راز نکوهش دنیا در متون دینی و نیز پاسخ به شبهه ناکارآمدی دین در حل مشکلات جوامع، در این فصل آمده است.

"محمد(ص)؛ پیامبری برای همیشه"

این کتاب که به همت دفتر نشر فرهنگ اسلامی به زیور طبع آراسته شده در واقع پیاده شده چهار سخنرانی استاد حسن رحیم‌پور ازغدی است که در ارتباط با شخصیت پیامبر (ص) در مناسبت‌های مختلف ایراد شده است.

سخنرانی نخست به مناسبت میلاد پیامبر اعظم (ص) است، پس از بیان مقدماتی از ویژگی‌های آن حضرت، به دنبال بیان چند نکته از شیوه حکومت اسلامی پیامبر است تا پاسخی اجمالی به این پرسش باشد که «برای رشد و بالندگی و رسیدن به اهداف الهی در حکومت اسلامی چه باید کرد؟»

در دومین سخنرانی، استاد رحیم پور ازغدی ابتدا به برشمردن ویژگی‌هایی از حضرت محمدمصطفی (ص) به نقل از زبان امام حسین (ع) پرداخته و به یکی از بزرگترین خدمات پیامبر به بشریت، یعنی چگونگی نحوه ارتباط با خداوند سخن می‌گوید. در انتها هم به برخی رفتارهای اجتماعی حضرت اشاره کرده‌اند.

سخنرانی سوم، به تعدادی از شبهات مطرح شده که به دنبال تحریف و تضعیف اعتقاد به نبوت و رسالت است و با ژست‌های علمی و جامعه شناسانه و دین شناسانه به خورد مسلمانان داده می‌شود اشاره کرده و به آن‌ها پاسخ داده است.

همچنین رحیم‌پور ازغدی در سخنان بخش آخر، با الگوبرداری از جامعه اسلامی دوران صدر اسلام، نکته‌هایی درباره نظریه حکومت دینی مطرح کرده و به انتقادات وارد بر آن پاسخ می‌دهند.

"به امین بگو دوستش دارم"

رمان "به امین بگو دوستش دارم" حاصل تلاش خانم مریم راهی است که از سوی انتشارات کتاب نیستان منتشر شده و در سبک مستند روایی تاریخی، داستانی از آغاز اسلام را روایت می‌کند.

در این رمان جذاب به تاریخ صدر اسلام و سال‌های پیش از اسلام پرداخته شده و از دوره زندگی عبدالمطلب پدربزرگ پیامبر شروع می‌شود و تا سال هشتم هجری ادامه پیدا می‌کند در واقع این رمان به روایت حوادث 85 سال از تاریخ می‌پردازد.

این کتاب در واقع داستانی است درباره چهار شخصیت برجسته تاریخ صدر اسلام، که از حامیان پیامبر حضرت محمد (ص) بودند: حضرت عبدالمطلب پدربزرگ پیامبر، ابوطالب و حمزه دو عموی پیامبر و جعفر بن ابی طالب پسر عموی پیامبر، راهی در این رمان ابوطالب را فردی با ایمان نشان می‌دهد که به اسلام معتقد است اما به خاطر مصلحت، ایمانش را مخفی نگه می‌دارد اما عبادات و اعتقاداتش نشان از پیروی پیامبر دارد.

رمان به امین بگو دوستش دارم، با دیدن خوابی توسط عبدالمطلب پدربزرگ پیامبر آغاز می‌شود، خوابی که در آن هاجر همسر ابراهیم از او درخواست می‌کند تا تشنگی فرزندش اسماعیل را رفع و او را سیراب کند و وی را به حفر چاه زمزم تشویق می‌کند.

نویسنده در این کتاب از نثری استفاده کرده که واژه‌ها و جملاتش به بهترین شکل شیوه سخنوری عرب‌های جاهلی را به نمایش می‌گذارد که برای مخاطب لذت بخش خواهد بود، ضمن آن که روایت‌های ناب و کمتر شنیده شده در این رمان تاریخی برجسته مشهود است.

"کتاب وقتی دلی"

کتاب "وقتی دلی" روایت مردی زیبا و جذاب است که همه دل‌ها پیش اوست، اما خودش دلش را جای دیگری گذاشته است؛ داستان مصعب بن عمیر که مثل خیلی از جوانان عاشق می‌شود و در راه عشق سختی‌های فراوان می‌کشد و در آخر هم جانش را در راه این عشق فدا می‌کند.

این رمان در واقع قصه مسلمان شدن مصعب یکی از اصحاب پیامبر(ص) است که محمدحسن شهسواری به سبک رمان تاریخی مذهبی آن را نگاشته است.

مصعب بن عمیر فردی که در خانواده‌ای ثروتمند به دنیا آمده و زیبارو و جذاب است. پدر او و مادرش از ثروتمندان مکه بوند. در آن زمان شایعه‌ای همواره نقل مجالس کفار بوده که در اطراف محمد(ص) همواره مشتی فقیران و گدایان جمع شده‌اند. چیزی که باعث شده بود کفار عصبانی و خشمگین شوند این بود که مصعب که هم پدر و هم مادرش از ثروتمندان مکه بودند و هم مصعب فردی جذاب بود رو به اسلام و رو به محمد آورده است. مصعب بن عمیر قرآن را به زیبایی بسیار تلاوت می‌کرد و لقب اولین قاری اسلام را دارد.

یکی از بخش‌های مهم کتاب وقتی دلی ماجرای هجرت مسلمانان به یثرب است. در مشورتی که بین مسلمانان صورت می‌گیرد، با حضور پیامبر و امیرالمومنین تصمیم می‌گیرند که قبل از هجرت مسلمانان، گروهی برای آماده کردن فضا و بررسی یثرب به این شهر سفر کنند و سرپرستی این گروه با پیشنهاد امیرالمومنین(ع) به مصعب بن عمیر واگذار می‌شود. حضرت امیر علت این پیشنهاد را اینگونه بیان می‌کند: مصعب فردی آگاه است، هم قرآن را بسیار خوب می‌داند و هم مومنی پاک است، وی از خانواده ای بزرگ و زیبارو بوده و دل مردمان را جذب می کند. بهتر است که بدانید مصعب در جنگ احد با از دست دادن دو دست خود و با اصابت نیزه‌های فراوان به شهادت می‌رسد و اولین شهیدی است که بدون کفن دفن شد.

از جذابیت‌های کتاب به جز متن ساده و روان و جذابیت داستانی کتاب، این است که، تاریخ صدر اسلام را به صورت داستانی بازگو می‌کند و در ذهن آدمی ماندگار خواهد شد.

" مبعث پیامبر (ص): صلح و آشتی"

این کتاب نوشته حسین حسین زاده نطنزی اشاره کرد که سال 89 از سوی انتشارات اشک یاس به زیور طبع آراسته شد.

نبوت، معجزات و ویژگی‌های پیامبر اسلام (ص) موضوع این اثر است که با استناد با آیات قرآن و روایت معصومین (ع) به آن پرداخته شده است. عمده این مطالب پیرامون موضوعاتی مانند اسوه بودن حضرت رسول (ص)، راز ختم نبوت، فرق انبیا و رسل، کلمات قصار وی، وصایای و سفارشات آخرین رسول خدا و خطبه حجة الوداع است.

" زندگانی پیامبر گرامی اسلام، محمد مصطفی (ص) "

دیگر کتابی است که به همت انتشارات محبان الحسین (ع) در سال 80 نوشته شده و محمد تقی مدرسی و دیگران در نگارش آن زحمت کشیده اند.

" سیره چهارده معصوم (ع) "

این کتاب نوشته مرحوم حجت الاسلام و المسلمین محمد محمدی اشتهاردی که سال 81 منتشر شده نیز در بخشی از کتاب به زندگانی و سیره پیامبر اکرم (ص) از جنبه‌های مختلف پرداخته شده است.

" پیامبر رحمت"

 نویسنده این کتاب سید علی میر شریفی است و این اثر خواندنی به همت انتشارات سمت، چاپ شده است.

در واقع این اثر، کتابی است مختصر که درباره سیره رسول گرامی اسلام (ص) نگاشته شده است. مؤلف این کتاب از اساتید برجسته تاریخ حوزه علمیه قم است. او در این کتاب از شیوه معمول مورد قبول مورخان و محققان عرصه تاریخ که کشف حقیقت مبتنی بر نصوص تاریخی در پرتو قرائن و شواهد است پیروی کرده و سعی نموده تا ناگفته‌ها و کم گفته‌ها و مشکلات و معضلات سیره را بیان نماید.

نویسنده در مقدمه کتاب معرفی ای اجمالی از جزیرة العرب، اوضاع جغرافیایی و اقتصادی و نیز وضعیت سیاسی و اجتماعی و دین و فرهنگ آن سامان ارائه می‌دهد و سپس طی سه فصل به بررسی سیره پیامبر اکرم (ص) می‌پردازد.

" تاریخ پیامبر اسلام‌"

این کتاب به قلم محمد ابراهیم آیتی سال‌ها پیش از سوی دانشگاه تهران منتشر شده است.

جالب اینکه این کتاب از سوی شهید مطهری به عنوان یکی از آثار فاخر در سیره نبوی معرفی شده است. شهید مطهری در تمجید از مقام علمی ایشان چنین یاد می‌کند: «آقای آیتی یک مورّخی است نسبت به تاریخ صدر اسلام، من به جرأت می‌توانم بگویم در همه تهران و شاید در همه کشور کسی نداریم که به تاریخ صد ساله اول اسلام مثل آقای آیتی احاطه داشته باشد. کسی مثل او نیست که به جزئیات این قسمت از تاریخ احاطه و اطلاع داشته باشد. این مرد بر تمام متون تاریخی این قسمت مسلط است و جزئیاتش را می‌داند. اگر مثلاً از جنگ بدر بپرسید، یک یک آدم‌هایش را می‌شناسد. حتی گاهی می‌گوید پدرش کیست، مادرش کیست، خویش و تبارش کیستند. حرفی که این مرد بگوید سند است….» (کتاب ده گفتار، ص 246)

انتهای پیام/