محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی و معاون رئیس جمهور در نشست کاربرد فناوری نوین در صادرات، گفت: هر کسی که هیچ اطلاعی از پرونده هسته‌ای نداشته باشد ولی این قانون کنگره آمریکا که متعلق به سال ۱۹۵۵ است را که به عنوان قانون یک دو سه نام گرفته است، بخواند و از سویی دیگر این مصاحبه اخیر رافائل گروسی که مدیر کل آژانس است، نیز ببیند مشاهده می‌کند که این دو یک ربط معنادار دارد.
وی افزود: ایشان می‌گوید که اگر ایران می‌خواهد مسئله هسته‌ایش را حل کند باید با دولت ترامپ مذاکره کند، یعنی فشار دولت آمریکا بر آژانس است که مزاحمت ایجاد می‌کند.
رئیس سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: این قانون یک دو سه، دارای سه بخش است. یکی بخش غنی‌سازی است و بخش دوم بحث فناوری سوخت مصرف شده است و بخش سوم آن، بخش آب سنگین است. وقتی این سه فصل را نگاه می‌کنیم متوجه می‌شویم که این‌ها خطوط قرمز و ممنوعه‌ای است که آنها نمی‌خواهند هر کشوری آن را داشته و از آن ظرفیت‌ها استفاده کند.
وی ادامه داد: در آن تاکید شده است که هر کشوری که می‌خواهد در این‌ها وارد شود، باید با دولت آمریکا قرارداد داشته باشد. همین قراردادی که عربستان سعودی و وزیر خارجه‌اش برای آن مذاکره می‌کند که چند روز پیش اعلام کرد که در حال مذاکره است [در همین جهت است].
اسلامی با اشاره به فشارهای غرب و آمریکا بر کشورمان اظهار کرد: با عملیات تروریستی،، با تخریب، با حمله به تأسیسات و با ترور دانشمندان طی حدود ۳۰ سال گذشته، این همه فشار و سختگیری طاقت فرسا به کشور وارد آوردند. در طول ۲۰ سال همه دولت‌ها با هر تفکری مذاکره کردند، حاصل این مذاکره بعد از ۲۰ سال سند برجام شده است ولی آنها سند برجام را هم طاقت نیاوردند.
یک مؤسسه غربی نوشته بود ایرانی‌ها با اراده‌ای که دارند حتماً سازنده نیروگاه اتمی خواهند شد
رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به کتاب خاطرات نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی تاکید کرد: در خاطرات آقای نتانیاهو در کتابش که امسال منتشر شد که البته اگر در کتابش حقایق را گفته باشد، به صراحت اعلام می‌کند یکی چالش‌هایشان همین سند برجام بوده است و او خیلی تلاش کرد که ترامپ را متقاعد کند که به قول او از این قرارداد ننگین خارج شود.
اسلامی ادامه داد: من نمی‌خواهم در مورد حقیقت موضوع صحبت کنم اما این سند که ۲۰ سال برای آن مذاکره کردند و موارد اتهامی را در آن بستند، باز هم به آن سند قائل نبودند. نه خودشان همکاری کردند و نه گذاشتند دیگران کار کنند.
وی با اشاره به مقالات یکی از مؤسسات غربی اظهار داشت: آن مؤسسه آی اس آی اس، که سالیان سال علیه ما می‌نویسد و می‌گوید، بمب، گریز هسته‌ای و پنهانکاری و موارد افشا نشده را علیه ما مطرح می‌کند، برای اولین بار در مارس ۲۰۲۴ در حدود ۲۰ صفحه مقاله‌ای منتشر کرد که مثال نیروگاه کارون در دارخوین را که قبل از انقلاب فرانسوی‌ها روی آن کار می‌کردند، زده بود و عکس‌هایی از پیشرفت پروژه و نیز صحبت‌های بنده را منتشر کرده بود، نوشته است ایرانی‌ها با این اراده‌ای که دارند حتماً سازنده نیروگاه اتمی خواهند شد و این فناوری و تجهیزات را در اختیار کشورهایی که ما دوست نداریم قرار خواهند داد، لذا جامعه جهانی تلاش کند و نگذارد آنها سازنده شوند.
معاون رئیس جمهور بیان کرد: این مؤسسه تاکید کرده است که ما قانونی نداریم که از آنها جلوگیری کنیم ولی هر طوری که شده نباید بگذاریم که این‌ها سازنده اتمی شوند. جالب است که یک شرکت اروپایی بعد از انقلاب آمد قرارداد بست تا این نیروگاه را کامل کند اما به محض اینکه آمریکایی‌ها مطلع شدند، آنها را متوقف کردند و اجازه نداند که آنها این نیروگاه را بسازند.
اسلامی گفت: این‌ها حقایقی است که حق ملت ایران است و آنها به این شیوه در آن مؤسسه به خاطر احساس خطری که کردند، مجبور شدند با واقعیتی که مشاهده کردند، جامعه غربی را تحریک کرده و بسیج کند که مانع حرکت ما شود و این‌ها نشان می‌دهد که نگاه و حقیقت موضوع چه هست و ما به دنبال چه هستیم.
تا بتوانیم سازمان انرژی اتمی را از سازمانی تحقیقاتی به سازمانی تمام عیار علمی و صنعتی تبدیل می‌کنیم
رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به موضوع ناترازی انرژی در کشور تصریح کرد: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی دانشگاه استنفورد آمریکا مطالعه‌ای کرده بود و ۲۳ هزار مگاوات برق اتمی را برای کشور بر اساس مطالعات محیطی و برنامه‌ای توسعه‌ای استخراج و ارائه داده بود. بعد از انقلاب چندین دوره این مطالعات نوسازی شده است و اولین بار در سال ۱۳۸۶ مقام معظم رهبری بعد از تذکرات زیادی که در خصوص پیشران‌های توسعه و انرژی داده بودند و اینکه ذخایر سوخت فسیلی رو به اتمام است و باید حداقل ۲۰ هزار مگاوات برق هسته‌ای داشته باشیم؛ این فرمایشات و تذکر حکیمانه ایشان از حدود ۲۰ سال پیش قانون مجلس شده است. در سال‌های گوناگون هم پیگیری شده است.
وی‌افزود: اجرای این قانون با یک فرض به تأخیر افتاده است و فرض آن این بوده است که تا محیط بین‌الملل هموار نباشد و با ما همکاری نکند، ما نمی‌توانیم نیروگاه اتمی بسازیم. ما این فرض را با قدرت و ظرفیتی که کشور دارد و رشد صنعت و فناوری که کرده و رشدی که نیروهای فرهیخته این حوزه دارند، کنار گذاشتیم تا با داشته‌های خودمان در کشور نیروگاه‌های اتمی را توسعه دهیم.
اسلامی گفت: با توکل به خدای متعال، زنجیره فرایندی را با شبکه دانش بنیان صنعتی خود، شروع و تکمیل کردیم تا بتوانیم سازمان انرژی اتمی را از سازمانی تحقیقاتی به سازمانی تمام عیار علمی و صنعتی تبدیل می‌کنیم. در این راستا سیاست‌هایی که بود، طرح‌های بسته و نگاه سیاسی و امنیتی و سازمانی که بود را تبدیل به سیاست درهای باز و نوآوری باز کنیم.
وی در توضیح معنای درهای باز خاطرنشان کرد: درهای باز یعنی همه چیز شفاف و قابل رؤیت است. نوآوری باز، آن است که در عرصه ملی و فراملی هر آنچه که ظرفیت است را داریم، لذا با تعامل از همه ظرفیت‌ها و خلاقیت‌ها برای پیشبرد برنامه‌مان که هدف کمی دستیابی به ۲۰۰۰۰ مگاوات تولید برق هسته‌ای در افق ۱۴۲۰ است، استفاده می‌کنیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به موضوع مهم ارزش افزوده در اقتصاد کشور، عنوان کرد: ارزش افزوده در بهره‌وری و فناوری است و نیز در بازدهی می‌توان آن را مشاهده کرد، لذا اگر می‌خواهید اقتصاد شکوفایی داشته باشید باید به این دو مورد بهره‌وری و فناوری توجه کنید. فناوری هسته‌ای توأمان می‌تواند زنجیره ارزش را تقویت کند.
کشورهای بزرگی متقاضی مشتقات آب سنگین هستند و ما با آنها در حال معامله هستیم
معاون به رئیس جمهور با اشاره به معادن کشور اظهار داشت: نقطه صفر معدن که متعلق به همه است و متعلق به ما نیست. ما ظرفیت ژئوفیزیک هوابرد و مغناطیس‌سنجی را داریم، لذا در نقطه صفر فرایندی، اعماق زمین را شناسایی کرده و در اختیار کاربر قرار می‌دهیم و البته خودمان هم استفاده می‌کنیم. سال گذشته تا عمر ۱۵ هزار متر در زمین را سنجش کردیم و در اختیار وزارت نفت گذاشتیم که برای اولین بار بود که یک شرکت ایرانی این کار را انجام داد و این می‌تواند چشم ما را [به ذخایر] و داشته‌های ما در کشور باز کند.
وی گفت: نکته دوم فرآوری [منابع معدنی] است که بایستی صورت بگیرد تا بتوانیم از ذخایرمان با زنجیره ارزشی که ایجاد می‌کنیم، استفاده کنیم، زیرا عناصر نادر خاکی فوق‌العاده گرانبها هستند.
اسلامی با اشاره به فناوری ایزوتوپ‌های پایدار تصریح کرد: باید گفت فناوری ایزوتوپ‌های پایدار است که هر گرم آنها چند ۱۰ هزار دلار قیمت دارد. استفاده از این ظرفیت می‌تواند کسب و کار ایجاد کند. در این مسیر بخش راهبردی و آن بخش که پر ریسک است را ما بر عهده داریم و بخش غیر راهبردی که ریسک صفر خواهد داشت، از آنِ بخش خصوصی است که ما حامی و راهنما و پشتیبان آنها هستیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به بخش‌های مختلف و کلان فعالیت این سازمان اظهار کرد: بخش انرژی ما بخش برق است که مشخص است، اما بخش غیر انرژی بخشی است که به پرتوها مربوط می‌شود که هم در بخش رادیو داروها است و هم در بخش پرتو دهی به محصولات است که شامل همه اشعه‌هایی می‌شود که در فرآیندها برای ابزار دقیق به آن احتیاج داریم.
وی ادامه داد: همچنین در کاربردها و در بخش مواد غذایی در حال حاضر در کشور ۱۳۰ میلیون تن محصولات کشاورزی داریم که ۳۰ درصد آن ضایعات است و این یعنی ۴۰ میلیون تن محصول، لذا وقتی پرتودهی کنید یعنی این که این محصولات را از دست نخواهید داد، ضمن آنکه باقیمانده سموم و آفات را از این‌ها می‌زدایید که برای امنیت غذایی و سلامت جامعه مؤثر است. در عین حال که در بحث صادرات محصولات کشاورزی و غذایی این زنجیره ارزش را از این طریق می‌توان کمک کرد و این عرصه‌ای تمام عیار برای بخش خصوصی است. ما [به عنوان سازمان انرژی اتم] کارهای پیشگامی را برای چند ماه آینده برای ظرفیت حدود نیم میلیون تن قابلیت سازی کردیم که با فناوری و سیستم می‌توانیم بخش خصوصی را در این مسیر فعال کنیم که محور فعالیت‌ها شود و ما پشتیبانی کنیم که شما در بخش خصوصی بتوانید خود را ارتقا بدهید و به این ظرفیت برسانید و در کسب و کار خود از آنها استفاده کنید.
اسلامی با اشاره به مسئله آب سنگین خاطرنشان کرد: موضوع مهم دیگر موضوع آب سنگین است که از آن مناطق ممنوعه [آمریکا و غرب] است. امروز آب سنگین مشتقات بسیار کارساز و پیش برنده دارد. مثلاً قبلاً نمایشگرها ال‌سی‌دی‌ها بود که به او ال ای دی تبدیل شده است و ماده اولیه آن از مشتقات آب سنگین است. کشورهای بزرگ متقاضی آن هستند و ما با آنها در حال معامله و رفت و آمد هستیم که موارد آن را به آنها عرضه کرده و بفروشیم. این بخش از مناطقی است که عرضه محصولاتش فوق‌العاده گسترده است. هر چند نکته مهم این است که بتوان زنجیره ارزش را برای کشور خود ما ایجاد کند و شرکت‌های ایرانی بتوانند از این ظرفیت استفاده وتولید کنند./ مهر