گوهری ناب در گنجینه مخطوطات و نسخ خطی 
قرآن‌های زیادی در گنجینه مخطوطات و نسخ خطی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود که از جهات مختلف ارزشمند است. نفیس بودن بعضی از این نسخ نه تنها به سبب قدمت و آرایه‌های زیبایی‌شناسی آن، بلکه به خاطر اعتبار و جایگاه کاتبی است که آن مصحف به دستخط او نگارش شده است. کاتبانی که گاه از بزرگان و عالمان بودند و گاه از خوشنویسان بنام عصر خویش. اما در میان مصاحف خطی، نسخی وجود دارند که متعلق به دوران صدر اسلام هستند و به جهت آنکه به دستان مبارک ‌ائمه اطهار(ع) نوشته شده‌اند، ارزش مضاعفی دارند.

موقوفه‌ای از شاه صفوی بر آستان رضوی 
یکی از کهن‌ترین و نفیس‌ترین این مصاحف خطی، قرآنی است که با عنوان «قرآن شماره 2» در گنجینه نسخ خطی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. این قرآن که کتابتش را منسوب به هفتمین امام معصوم(ع) دانسته‌اند، همزمان با سالروز شهادت امام هفتم(ع) در هفتاد و هفتمین برنامه سه‎شنبه‌های علمی فرهنگی، مورخ 19 اسفند 1399 رونمایی شد.
این مصحف در سال 1009 هجری قمری توسط پنجمین پادشاه صفوی بر حرم مطهر امام رضا (ع) وقف شده است؛ یعنی دقیقاً یک سال پیش از آن سفر معروف که با پای پیاده از اصفهان راهی مشهد شد. وقف‌نامه این قرآن را نیز مانند بسیاری دیگر از نسخ اهدایی شاه عباس اول، عالم بزرگ آن دوران یعنی شیخ بهایی نوشته است. اطلاعات مربوط به واقف این مصحف و موضوع کتابت آن توسط امام موسی کاظم(ع) در همین وقف‌نامه و در ظهر(پشت) برگ اول آن داخل جدول مستطیلی‌شکل چنین ذکر شده است: «هو، این جزء قرآن مجید به خط حضرت امام همام مفترض الطاعه علی الانام امام موسی الکاظم علیه السلام است وقف نمود بر روضه مقدسه منوره مطهِره سدره مرتبه رضیه رضویه علی ساکنها افضل الصلوه و السلام و التحیه پادشاه اسلام پناه ظل الله رافع رایات عدل و احسان قالع بنیان جور و طغیان غلام باخلاص امیرالمؤمنین علیه السلام ابوالمظفر شاه عباس الحسینی الموسوی الصفوی بهادرخان خلّد الله ملکه و سلطانه الی یوم الدین آمین ربّ العالمین حرّره اقلّ الانام بهاءالدین محمد الخادم سنه 1009».

کتابت بر اوراقی از پوست آهو 
قطع این قرآن بسیار نفیس بیاضی و خط استفاده شده در آن نیز کوفی است. آیات آن به رنگ مشکی مایل به قهوه‌ای در 83 برگ از جنس پوست آهو به صورت 6 سطری کتابت شده است. برخی کارشناسان معتقدند خط به کار رفته در آن سبک تکامل‌یافته خط کوفی در سده دوم و اوایل سده سوم هجری است که در دوره قاجار مورد مرمت قرار گرفته است. 
درباره ویژگی‌های خط و تزئینات این اثر معنوی و هنری نیز می‌توان به کتابت حروف و واژگان با رعایت فاصله اشاره کرد. حروف کتابت شده در این نسخه به گونه‌ای است که قسمت پایین حرف «الف» دارای زایده‌ای متمایل به راست،  فاصله دهانه حروف «د، ذ» خیلی کم و به صورت کشیده، گودی حروف «ن، ل، ق» خیلی کم، حروف «ت، ب»  به صورت کشیده، دایره حروف «ف، ق» به صورت برجسته و درشت، حرف «ک» به صورت کشیده نوشته شده‌اند. کتابت اِعراب (فتحه، ضمه، کسره) با نقطه‌های شنگرفی و سیلو (سبز) در بالا یا مقابل یا ذیل حروف است و اِعجام یا نقطه‌های آیات نیز به خطوط نازک و با رنگ سیاه و شنگرف نوشته شده است. سرسوره آل‌عمران نیز به ‌قلم زر و محرّر مزّین شده و در پایان هر 10 آیه شمسه زرّینی وجود دارد که داخل آن تعداد آیات کتابت شده است.

مجلّد با ترنج و سرترنج
تمامی اوراق این قرآن شریف علاوه بر متن، حاشیه‌نگاری شده است. متن آن به رنگ نباتی و حاشیه‌اش به رنگ نخودی است. صفحات آن دارای جداول زرین و الوان است و دو صفحه نخست و آخر دارای دو لوح زرین با نقوش هندسی است.
جلد این مصحف شریف نیز دو رویه بوده و بیرون آن تیماج روغنی زرکوب دارای کتیبه با طرح ترنج و سرترنج با نقش «لا یمسّه الاّ المطهّرون»، «خط مبارک امام مفترض‌الطاعه موسی بن جعفر علیه السلام»، «تنزیل من ربّ العالمین»، «السلطان ناصرالدین شاه قاجار در عهد دولت اعلیحضرت شاهنشاه اسلام‌پناه خلّد الله ملکه و سلطانه  و تولیت جناب مؤتمن الملک میرزاسعیدخان 1297» به رنگ سفیداب در زمینه زر و جدول باریک زرین در حاشیه است. درون آن نیز تیماج زرشکی دارای دو کتیبه مستطیلی و شمسه زرکوب با نقش «اول حمل سنه 1297 اتمام پذیرفت» و «صحاف کتابخانه مبارک خسرو» است.

مصحفی که کامل نیست
متأسفانه این نسخه از قرآن کریم کامل نبوده و از ابتدای آیه 253 سوره بقره «تِلْکَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ» شروع و با آیه 90 سوره آل عمران «إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُواْ بَعْدَ إِیمَانِهِمْ» خاتمه پذیرفته است. ابعاد نسخه 28*17/5 سانتی متر است. 
این قرآن دارای نقش و سجع مهر و تعدادی یادداشت‌های تاریخی و مهر متولیان وقت است. آستر بدرقه قرآن نیز دو جدول زرین مزیّن به مهرهای دایره‌‌مانند به شکل ترنج و سرترنج با نقش «خسرو صاحبقران ناصرالدین شاه 1294» و «خط شریف امام علیه‌السلام در زمان تولیت جناب جلالت‌مآب مؤتمن‌الملک میرزاسعیدخان»، همچنین مهرهای دیگری با رقم «وقف روضه مقدسه رضیه رضویه» و عرض دید «ورق آهو هشتاد و سه ورق است 20 ربیع الاولی 1298 زیارت شد» است.
در صفحه پایانی در میان جداول زرین و گره‌بندی با قلم زر تحریردار رقم مبارک آن حضرت(ع) در دو سطر به چشم می‌خورد که اینچنین نوشته شده است: «کتبه موسی بن جعفر». با استناد بر این نشانه‌ها برخی معتقدند این مصحف به دست امام موسی کاظم(ع) کتابت شده است؛ اما در عین حال سند قطعی مبنی بر اینکه این نسخه به خط امام(ع) باشد در دسترس نیست، ولی نمی‌توان این قضیه را نیز رد کرد.

خبرنگار: زهرا زنگنه