به گزارش ایرانپژواک، اسکاینیوز به روایتی رسمی در مورد ترور جان اف کندی رئیسجمهور اسبق ایالات متحده و توضیحات رقیب آن پرداخته است و همچنین بررسی میکند که کارشناسان چه انتظاری از اسناد دولتیای که به زودی از حالت محرمانه خارج خواهند شد دارند. به علاوه اینکه این ماجرا چه ارتباطی با ترامپ دارد؟
تئوریپردازان توطئه مشتاقانه منتظرند تا هزاران سند طبقهبندیشده در مورد ترور رئیسجمهور اسبق ایالات متحده، جان اف کندی را پس از امضای دستور اجرایی دونالد ترامپ برای انتشار آنها بررسی کنند. دستوری که ترامپ هنگام امضای آن گفت: «این یک موضوع بزرگ است، نه؟ خیلیها سالها و دههها منتظر این بودند.»
برخی از منتقدان از جمله نوه کندی این اقدام را محکوم کرده و بر این باورند که رئیسجمهور از قتل مشهور ۱۹۶۳ به عنوان ابزاری سیاسی بهره میبرد.
انگیزه ترامپ از این اقدام هرچه باشد، اما بهدرستی گفته است که مردم دههها منتظر بودهاند تا بیشتر در مورد تیراندازی به کندی بدانند. از زمان مرگ کندی تئوریهای توطئه یکی پس از دیگری گسترش یافتهاند از مواردی که منطقی به نظر میآیند و تئوریهای عجیب و غریب.
روایت رسمی: لی هاروی اسوالد بهتنهایی عمل کرد
جان اف کندی در ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳ در مرکز دالاس در حالی که کاروان موتوریاش از ساختمان «انبار کتاب مدرسه تگزاس» عبور میکرد، هدف گلوله قرار گرفت.
طبق روایت رسمی، لی هاروی اسوالد، تفنگدار سابق ۲۴ ساله، خود را در جایگاه تکتیرانداز در طبقه ششم یک ساختمان مستقر کرده و چندین گلوله شلیک کرد که منجر به کشته شدن رئیسجمهور شد.
دو روز پس از قتل کندی، جک روبی مالک یک کلاب شبانه، اسوالد را هنگام انتقال به زندان به ضرب گلوله کشت.
یک سال پس از این ترور، رئیسجمهور لیندون جانسون دستور تحقیقات در مورد این قتل را زیر نظر کمیسیونی به نام «وارن» صادر کرد. این کمیسیون به این نتیجه رسید که اسوالد بهتنهایی عمل کرده و هیچ مدرکی مبنی بر توطئه وجود ندارد.
تاریخنگاران میگویند که نتایج این تحقیق بلافاصله پس از انتشار به طور گسترده مورد پذیرش عموم قرار گرفت، اما تردیدها از سوی نظریهپردازان توطئه در سالهای بعد باعث شد بسیاری در روایت رسمی تردید کنند.
آیا بیش از یک تیرانداز وجود داشت؟
تئوریهای جایگزین شامل این ادعاست که اسوالد بیگناه بوده یا اینکه یک تیرانداز دیگر نیز همزمان به سمت رئیسجمهور شلیک کرده است.
این تئوریها از سوی چندین شاهد عینی ترور کندی که میگفتند دستکم یکی از گلولهها از منطقهای دیگر موسوم به «تپه علفی» شلیک شده بود، تقویت شد.
تحقیقات رسمی در مورد ترور، به این نتیجه رسید که اسوالد سه بار از داخل ساختمان شلیک کرده، یکی از گلولهها به سر رئیسجمهور خورد و دو گلولهی دیگر خطا رفت.
کمیسیون وارن گفته بود که گلوله دیگری از پشت به رئیسجمهور برخورد کرده و سپس از جلوی گردن او خارج شده است. این گلوله سپس به جان کانالی، فرماندار تگزاس که همراه کندی و همسرش جکی در کاروان بود، برخورد، و او را زخمی کرده است. گلوله یادشده به دلیل مسیری که طی کرد با نام «گلوله جادویی» شناخته شد.
یکی از دلایلی که محققان به این نتیجه رسیدند که جراحات ناشی از یک گلوله بوده، پیدا شدن گلولهای روی برانکارد جان کانالی بود که هنگام انتقال به بیمارستان پارکلند پس از تیراندازی کشف شد.
برای آنها این موضوع نشانگر این بود که گلوله از بدن رئیسجمهور عبور و سپس به جان کانالی برخورد کرده و پس از آن روی برانکارد افتاد است. این تحلیل عامل مهمی در نتیجهگیری محققان بود که اسوالد بهتنهایی عمل کرده است.
اما این نتیجه در سال ۲۰۲۳ زیر سوال رفت، زمانی که پل لندیس، مامور سابق سرویس مخفی که شاهد مرگ رئیسجمهور از فاصله نزدیک بود، در خاطرات خود ادعا کرد که گلوله را در صندلی خودرویی که کندی در آن نشسته بود پیدا کرده، آن را در جیب خود گذاشته و سپس روی برانکارد رئیسجمهور گذاشته است. او حدس میزد که برانکاردهای کندی و جان کانالی در نهایت به طور تصادفی به هم برخورد کردهاند و گلوله از یکی به دیگری منتقل شده است.
این باعث شد برخی به این باور برسند که چنین آسیبی کار یک گلوله نبوده است، و این احتمال تقویت شد که گلولههای بیشتری شلیک شده و احتمالا تیراندازان بیشتری در کار بودهاند.
البته ادعاهای لندیس توسط برخی دیگر از ماموران سرویس مخفی که آن روز حضور داشتند، رد شده است.
این اولین بار نبود که چنین گمانهزنیهایی مطرح میشد، سالها پیشتر کمیته انتخابی مجلس نمایندگان ایالات متحده در سال ۱۹۷۸ استدلال کرد که بیش از یک تیرانداز در آن روز حضور داشته است.
رابرت اف کندی جونیور برادرزاده جان اف کندی، که ترامپ او را برای وزارت بهداشت برگزیده، نیز گفته قانع نشده که تنها یک نفر مسئول قتل عمویش بوده است.
این ایده منجر به دامن زدن به بسیاری از تئوریها در مورد یک توطئه بزرگتر از جانب نیروهای قدرتمند داخلی یا بینالمللی شده است.
دولت ایالات متحده
دکتر دارن رید، استاد تاریخ و علوم سیاسی در دانشگاه کوونتری، معتقد است که تعداد زیاد تئوریهای توطئه درباره ترور کندی نشاندهنده عدم اعتماد مردم به دولت است. بسیاری از این تئوریها ادعا میکنند که خود دولت ایالات متحده در مرگ کندی دست داشته است، هرچند مشخص نمیکند که کدام فرد در دولت مسئول این اقدام بوده است.
یکی از اتهامات رایج این است که لیندون جانسون، معاون رئیسجمهور کندی، دستور قتل را صادر کرده است. طبق کتاب «مردی که کندی را کشت: پروندهای علیه او» نوشته راجر استون، فعال سیاسی لیبرال، جانسون تنها کندی را نکشت، بلکه چندین نفر دیگر را نیز در مسیر قدرتیابی سیاسی خود از بین برد.
اغلب کسانی که به این نظریه اعتقاد دارند میگویند که جانسون سودای ریاستجمهوری را در سر میپرورانده و با گروهی پنهانی همکاری کرده است.
مافیای ایتالیا
در میان تئوریهای توطئه درباره ترور کندی، چند تئوری به نقش مافیا در این جریان میپردازد. در این زمینه معمولاً بر کارلوس مارچلو، گنگستر نیو اورلئانی اتفاق نظر وجود دارد که پس از ورود کندی به قدرت، به گواتمالا تبعید شد و برادرش، رابرت، را مسئول مبارزه با جرمهای سازمانیافته در مقام دادستانی ایالات متحده کرد.
زمانی که مارچلو به ایالات متحده بازگشت، ادعا کرد که در زندان به یک منبع اف بی آی اعتراف کرده که رئیسجمهور را کشته است.
افرادی که به توطئه مافیا علیه کندی اعتقاد دارند به سفر لی هاروی اسوالد به نیو اورلئان قبل از قتل و همچنین به ارتباطات مافیایی قاتل اسوالد، جک روبی، اشاره میکنند.
سیا
برخی آمریکاییها، سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده (CIA) را مسئول مرگ کندی میدانند، زیرا روابط آنها پس از شکست عملیات «خلیج خوکها»، که رئیسجمهور در سال ۱۹۶۱ در کوبا دستور آن را صادر کرد، خراب شده بود.
اسناد محرمانهای که در سال ۲۰۱۷ منتشر شد، جزئیاتی داشت از طرحهای غیرعادی که دولت کندی و سیا برای کشتن فیدل کاسترو، رئیسجمهور کوبا، به آن پرداخته بودند. این طرحها شامل دادن صدفهای انفجاری یا لباس غواصی آلوده به کاسترو بود.
نظریهپردازان توطئه معتقدند که تنشها پس از شکست تلاش برای ترور کاسترو باعث شد تا سیا به انتقامجویی پرداخته و کندی را بکشد.
فیدل کاسترو
انگشت اتهام به سوی رهبر کوبا، فیدل کاسترو نیز اشاره رفته است، کسی که ممکن بود بخواهد انتقام تلاشهای آمریکا برای ترور و سرنگونی حکومت کمونیستیاش را بگیرد.
جانسون، جانشین کندی، به این نظریه اعتقاد داشت و در دو مصاحبه در سالهای ۱۹۶۸ و ۱۹۶۹ گفته بود که او فکر میکند کاسترو پشت قتل کندی بوده است.
کاسترو این اتهامات را در مصاحبهای در سال ۱۹۷۷ رد کرد و این ایده را «حماقت محض» خواند.
آیا فرد دیگری در کار بود؟
دکتر رِید میگوید که تئوریهای توطئه درباره کندی «چنان زیاد است که نمیتوان همه آنها را نام برد.» او میگوید: «من فکر نمیکنم هیچ گروه یا گروه علاقهمندی وجود داشته باشد که در آن زمان درگیر نبوده باشد.» براساس نظرسنجیها، بسیاری از مردم آمریکا از روایت رسمی راضی نیستند و معتقدند که جایگزینهای پذیرفتنی زیادی وجود دارد.
دکتر رید باور دارد که ترور و توطئههای اطراف آن بخشی از فرهنگ ایالات متحده شده است.
چه اسنادی منتشر میشوند و چه چیزی را نشان میدهند؟
با گذشت نیم قرن از ترور، مجموعهای بیش از پنج میلیون سند مربوط به مرگ جان اف کندی وجود دارد... کنگره در سال ۱۹۹۲ دستور داد که تمامی اسناد محرمانه باقیمانده مربوط به تحقیقات قتل کندی باید تا سال ۲۰۱۷ به طور کامل برای دسترسی عموم آزاد شود، به جز اسنادی که رئیسجمهور مجوز محرمانه نگه داشتن آنها را صادر کرده است.
در سال ۲۰۱۷، ترامپ مجموعهای از اسناد را منتشر کرد، اما تصمیم گرفت باقیمانده اسناد را به طور تدریجی و در فواصل زمانی مختلف منتشر کند. دولت جو بایدن نیز در طول دوره ریاستجمهوریاش برخی اسناد را منتشر کرد. اکنون تنها چند هزار سند از میلیونها سند باقیمانده در مورد این پرونده وجود دارد که هنوز به طور کامل محرمانهاند.
در پی گشادهدستی ترامپ در فرمان اجراییاش، مدیر اطلاعات ملی و دادستان کل ایالات متحده باید تا تاریخ ۶ فوریه برنامهای برای آزادسازی این اسناد تهیه کنند. واضح است که هیچ فرد عادی نمیتواند بداند این اسناد قبل از انتشار چه چیزی را نشان خواهند داد. با این حال، کارشناسان در این زمینه به ارائه نظرات خود پرداختهاند.
لری ج. ساباتو، مدیر مرکز سیاستهای دانشگاه ویرجینیا و نویسنده کتابی در مورد کندی میگوید: «همیشه این امکان وجود دارد که یک چیز کوچک به مثابه نوک کوه یخی بسیار بزرگ باشد که آشکار میشود.» این همان چیزی است که محققان به دنبال آن هستند. در حال حاضر، احتمالاً این اتفاق نخواهد افتاد، اما ممکن است که چنین چیزی درباره این قضیه وجود داشته باشد...
جرالد پوزنر، نویسنده کتاب «پرونده بسته» که به این نتیجه میرسد لی هاروی اسوالد بهتنهایی عمل کرده است، میگوید: «هر کسی که منتظر پیدا کردن مدرک داغی باشد که این پرونده را برعکس کند، قطعاً ناامید خواهد شد.»
دکتر رید میگوید «خیلی هیجانزده است که بداند در این اسناد چه چیزی وجود دارد. او اعتراف میکند که اگر افشاگری بزرگی وجود داشته باشد حتما از آن شگفتزده خواهد شد.»
این جریان برای ترامپ چه معنایی دارد؟
دکتر رید میگوید که برای رئیسجمهور ترامپ اهمیت موضوع در عمل انتشار اسناد است، نه محتوای آنها. او میگوید: «من فکر میکنم دلیل اینکه ترامپ این اسناد را منتشر میکند، این نیست که او علاقمند به اثبات درست بودن نظریههای مختلف توطئه است، بلکه فکر میکنم این مسئله بیشتر مربوط به اعتمادسازی برای دولت است. او با یک برنامه بسیار تحولگرایانه وارد شده بود، که در آن اساساً خود را به عنوان فردی در مقابل یک نظم سیاسی فاسد معرفی کرد.
دکتر رید میگوید این اقدام به منظور جلب نظر بخشی از طرفداران ترامپ است، کسانی که به دولت اعتماد ندارند.
او میگوید که این پیام را به آنها ارسال میکند که ترامپ شفافتر از دولتهای گذشته عمل خواهد کرد.
انتهای پیام
∎