به گفته مقامات آمریکایی، برخی از اعضای نزدیک به ترامپ با ایده حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران مخالفند و خود ترامپ نیز نسبت به این ایده «احساس تردید» دارد.
اظهارات اخیر دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا نشان از ترجیح مذاکره با ایران برای حل و فصل مسائل فیمابین است.
اما نکته مهم در این میان این است که چه مذاکره ای مد نظر اوست؟
دونالد ترامپ در آخرین اظهار نظر درباره ایران و در گفت‌و‌گو با شبکه فاکس نیوز گفته است: ایرانی‌ها مردمی شگفت انگیز هستند. میخواهم کشوری فوق العاده داشته باشند. تنهانباید سلاح هسته‌ای داشته باشند. اگر توافقی کنیم راه‌هایی هست که {از اجرای آن} مطمئن شویم، باید ۱۰ برابر بازرسی کنیم. اگر آنها به سلاح هسته‌ای برسند بعد همه {سلاح هسته‌ای} میخواهند لذا افتضاح بالا می‌آید.
پیش از این نیز ترامپ در اظهاراتی گفته بود: خیلی خوب می‌شود اگر بدون حمله اسرائیل به تأسیسات نظامی ایران، بتوانیم مسائل با ایران را حل کنیم.
بر این اساس ترامپ علاقمند است که موضوعات مورد اختلاف با ایران از جمله موضوع هسته‌ای را با مذاکره حل و فصل کند.
در عین حال گزینه حمله نظامی را در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات در ذهن دارد. اینکه چنین ایده‌ای عملیاتی شود نیز محل تردید است. ولی فعلا او این گزینه را برای تحت فشار قرار دادن ایران در مذاکرات در بیانیه‌های عمومی خود مطرح می‌کند.
در این خصوص شبکه ۱۲ اسرائیل نوشته است: مقامات ارشد دولت ترامپ اخیراً با مقامات اسرائیلی دیدار کرده و پیامی واضح از سوی ترامپ درباره احتمال حمله نظامی به تأسیسات هسته‌ای ایران منتقل کردند.
در ادامه این مطلب آمده است: به گفته مقامات اسرائیلی، ترامپ از افزایش فشار بر ایران حمایت می‌کند، اما در عین حال گزینه نظامی را فعلا کنار می‌گذارد. او قصد ندارد دوره ریاست‌جمهوری خود را با جنگی جدید در خاورمیانه آغاز کند.
به گفته مقامات آمریکایی، برخی از اعضای نزدیک به ترامپ با ایده حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران مخالفند و خود ترامپ نیز نسبت به این ایده «احساس تردید» دارد.
آنها افزودند: «او ترجیح می‌دهد به توافقی بسیار سخت‌گیرانه دست یابد که مانع از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای شود و معتقد است که می‌تواند با ایران به تفاهم برسد.»
ترامپ همچنین گفته است: «خیلی خوب است اگر مشکلات مربوط به ایران بدون آنکه اسرائیل به تأسیسات نظامی آن حمله کند، حل شوند.»
وی همچنین تأکید کرد که استیو ویتکوف، فرستاده ویژه به خاورمیانه، مسئول سیاست در قبال ایران نخواهد بود، اما «او در مذاکره بسیار عالی است.»
وی گفت که ممکن است پذیرای یک توافق هسته‌ای با ایران باشد.
وقتی از او پرسیدند که آیا از حمله اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران حمایت خواهد کرد یا نه، ترامپ به خبرنگاران گفت: «خواهیم دید. من قصد دارم در روز‌های آینده با افراد مختلف ملاقات کنم. خواهیم دید، اما امیدواریم این موضوع بدون نیاز به نگرانی درمورد آن، حل شود.»
او همچنین افرادی که از بانیان و حامیان سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران بودند در دولت خود استفاده نکرده است و حتی تمهیدات امنیتی جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق؛ مایک پمپئو، وزیر امور خارجه سابق و برایان هوک، دستیار سابق، را که در اولین دولت وی خدمت می‌کردند لغو کرد.
ترامپ در خصوص بولتون همچنین گفت: «بولتون احمقی است که به بوش پسر، رئیس جمهور سابق [آمریکا]توصیه کرد، خاورمیانه را منفجر کند».
ترامپ همچنین «برایان هوک» را از مرکز ویلسون اخراج کرد. هوک که مسئول تیم انتقالی وزارت خارجه بعد از پیروزی ترامپ بود، در گفتگویی عنوان کرده بود که «فشار حداکثری» سیاست آینده ترامپ در خصوص ایران است
او همچنین «برایان هوک» را از مرکز ویلسون اخراج کرد. هوک که مسئول تیم انتقالی وزارت خارجه بعد از پیروزی ترامپ بود، در گفتگویی عنوان کرده بود که «فشار حداکثری» سیاست آینده ترامپ در خصوص ایران است.
برخی از منابع مطلع در واشنگتن می‌گویند که علت حذف برایان هوک، نماینده ویژه ترامپ درامور ایران، از تیم انتقالی دولت جدید در وزارت خارجه، سخنان او درمورد ایران بوده است. تیم ترامپ از این اظهارات هوک ناراضی بوده است، چراکه این سخنان بدون ارزیابی مناسب گزینه‌ها ایراد شده بود.
در خصوص این رویکرد ترامپ، فاکس نیوز می‌گوید: اگر انتصابات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، نشانگر چیزی باشد، ممکن است او در قبال ایران با لحنی دیپلماتیک‌تر ظاهر شود تا تهاجمی.
از سوی دیگر ترامپ، «مایکل دیمینو» را به عنوان معاون دستیار وزیر دفاع در حوزه خاورمیانه منصوب کرده است. او یک کارشناس سیاست خارجی است که گفته خاورمیانه دیگر برای منافع ایالات متحده اهمیت چندانی ندارد.
پروفسور «شیرین هانتر» عضو شورای روابط خارجی آمریکا در خصوص رویکرد ترامپ به ایران می‌گوید: ترامپ می‌خواهد با ایران به توافق برسد. مذاکره و توافق با ایران رویکرد اصلی شخص اوست
پروفسور «شیرین هانتر» عضو شورای روابط خارجی آمریکا در خصوص رویکرد ترامپ به ایران به خبرنگار تابناک می‌گوید: ترامپ می‌خواهد با ایران به توافق برسد. مذاکره و توافق با ایران رویکرد اصلی شخص اوست.
از سوی دیگر برخی افراد، چون «ریچارد نفیو» که از او به عنوان طراح تحریم‌های ایران یاد می‌شود معتقدند پلن B از سوی ترامپ باید کنار گذاشته شود، چون برنامه هسته‌ای ایران به مرحله‌ای رسیده که حمله، آنرا از بین نخواهد برد.
«نفیو» در مقاله‌ای در «فارن افیرز» می‌گوید: هنوز دلایل خوبی برای بمباران نکردن ایران وجود دارد. حمله به این کشور باعث تزریق هرج و مرج و بی‌ثباتی بیشتر به خاورمیانه خواهد شد. این کار منابع قابل توجهی از آمریکا را در زمانی که واشنگتن می‌خواهد بر مناطق دیگر تمرکز کند، مصرف خواهد کرد. اگر این حملات موفقیت‌آمیز نباشند، اعتبار آمریکا را تضعیف می‌کند؛ و احتمال شکست بالاست: حتی دقیق‌ترین حملات ممکن است برنامه هسته‌ای ایران را فقط به تأخیر بیندازد. بهترین و پایدارترین راه‌حل برای این مسئله همچنان یک توافق دیپلماتیک است.
به اعتقاد نفیو: با توجه به خطرات اقدام نظامی، ایالات متحده باید در ابتدای دولت ترامپ، تلاش پایانی و دارای حسن نیت برای مذاکره جهت توقف برنامه هسته‌ای تهران را انجام دهد. در غیر اینصورت باید آماده باشد تا در دنیایی با سلاح‌های هسته‌ای ایران زندگی کند و ممکن است چاره‌ای جز حمله به ایران - و آن هم به زودی - نداشته باشد. احتیاط ایجاب می‌کند که واشنگتن اکنون طرحی برای اقدام نظامی ترسیم کرده و اطمینان حاصل کند که ایران این تهدید را واقعی تلقی می‌کند، حتی در حالی که یک بار دیگر مسیر دیپلماسی را امتحان می‌کند.
همچنین «ریچارد هاس» رئیس پیشین شورای روابط خارجی آمریکا و مدیر برنامه ریزی سیاسی وزارت امور خارجه دولت بوش در مقاله‌ای در «فارن افیرز» می‌گوید: بهترین رویکرد، رویکردی است که هدف تغییر خط مشی امنیتی ایران را از طریق دیپلماسی و در کنار توانایی و تمایل به استفاده از نیروی نظامی در صورت خودداری تهران از رسیدگی کافی به نگرانی‌های آمریکا و غرب، پیگیری کند.
به گمان این دیپلمات پیشین، سه رفتار ایران موجب نگرانی مداوم است: نخست، حمایت از گروه‌های نیابتی. دوم، برنامه هسته‌ای و سوم اوضاع داخلی. در حالت ایده آل، سیاست آمریکا به هر سه نگرانی با هدف محدود کردن پشتیبانی نظامی از گروه‌های نیابتی، تعیین محدودیت قابل راستی آزمایی برای برنامه هسته‌ای و صدور هشدار لازم در صورت حرکت به سمت گریز هسته‌ای و ایجاد فضای سیاسی و شخصی بیشتر برای شهروندان ایران خواهد پرداخت.
نگرانی از اشاعه هسته‌ای چیزی است که ترامپ هم از آن اظهار نگرانی کرده است؛ لذا رویکرد اول ترامپ حل و فصل مساله هسته‌ای ایران از طریق مذاکره است. حمله نظامی می‌تواند باعث تغییر دکترین هسته‌ای ایران شود. این موضوع می‌تواند کشور‌های دیگر منطقه را نیز به سمت هسته‌ای شدن پیش ببرد
نگرانی از اشاعه هسته‌ای چیزی است که ترامپ هم از آن اظهار نگرانی کرده است؛ لذا رویکرد اول ترامپ حل و فصل مساله هسته‌ای ایران از طریق مذاکره است. حمله نظامی می‌تواند باعث تغییر دکترین هسته‌ای ایران شود. این موضوع می‌تواند کشور‌های دیگر منطقه را نیز به سمت هسته‌ای شدن پیش ببرد. این موضوع می‌تواند نگرانی آمریکا از بر هم خوردن موازنه هسته‌ای به ضرر اسرائیل را به همراه داشته باشد.
به ویژه که کشورهایی، چون عربستان خواهان داشتن حق غنی سازی بومی اورانیوم هستند و آنرا در «معامله بزرگ» با آمریکا نیز مطرح کرده‌اند؛ عربستانی که فعلا پذیرفته ۶۰۰ میلیارد دلار در طی ۴ سال در آمریکا سرمایه گذاری کند.
منبع: تابناک