عضو هیئت علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با اشاره به اینکه جامعه ایران به سمت سالمند شدن و سالمندی بیشتر در حال حرکت است، میگوید: پیشبینیها و آیندهپژوهیهایی که برای ۱۴۳۰ انجام شده نشان میدهد آمار ۵/۸میلیون نفر سالمندی که در حال حاضر در کشور وجود دارد در ۱۴۳۰ به بیش از ۳۲ تا ۳۵ میلیون نفر افزایش پیدا خواهد کرد.
میرطاهر موسوی در گفتوگو با قدس با تأکید بر اینکه در ۲۰ تا ۲۵ سال آینده ایران، سالمندی یک مسئله اجتماعی مهم در سیاستگذاری اجتماعی و جمعیتی خواهد بود، ادامه میدهد: سیاستگذاری در ایران، برنامهریزی و فعالیت اجرایی توسط سازمانهای مختلف مسئول بهگونهای است که آمادگی کافی و لازم را برای ورود به این دوره ندارند و به نظر میرسد بنگاههای حمایتی و سازمانهای مسئول در این حوزه هنوز نتوانستهاند خودشان را با شرایط پیش رو سازگار کنند.وی میگوید: با وجود همین تعداد سالمند هم ظرفیت نهادهای دولتی در ایران به هیچ وجه پاسخگوی نیازهای این حجم از جمعیت سالمند در کشور نیست و در آینده که این جمعیت با افزایش ۵/۳ تا چهار برابری مواجه خواهد بود، میتواند به یک بحران سیاستگذاری و بحران برنامهریزی و اجرایی تبدیل شود.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در آینده با پدیدهای با عنوان تنها زیستی زنان سالمند روبهرو خواهیم شد، میافزاید: در حال حاضر زنان سالمندِ تنها، حدود یک میلیون تا یک میلیون و 100هزار نفر هستند، ولی براساس آیندهپژوهی که انجام شده این زنانه شدن سالمندی به بیش از سهبرابر افزایش خواهد یافت، یعنی جمعیت «زنان سالمند تنهازیست» به ۵/۳میلیون نفر خواهد رسید؛ این درحالی است که «زنان سالمند غیرتنهازیست» را هم برابر با مردان خواهیم داشت.براساس اطلاعات بدست آمده از یک تدقیق آماری، چالش آینده سالمندی در ایران بسیار مهم خواهد بود که در این میان، چالش زنان سالمند و چالش زنان سالمند تنهازیست پررنگتر خواهد بود.عضو هیئت علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با تأکید براینکه زنان سالمند تنها رو به افزایش هستند و به لحاظ ساختمان جمعیتی و مشخصات کمی و کیفی، جمعیت سالمندی در آینده شاهد یک تحول عمیق و چشمگیر خواهد بود، توضیح میدهد: تحصیلات زنان سالمند در حال حاضر به نسبت مردان سالمند به صورت معناداری پایینتر است و از طرفی چیزی بیش از ۸۰درصد زنان سالمند به لحاظ درآمد وابسته و متکی به حقوق مردان هستند که این موضوع میتواند تصویر فعلی زنان سالمند و زنان سالمند تنها را بسیار تحتالشعاع قرار دهد.
تصویر دیگر از سالمندی در کشور افزایش سریع جمعیت زنان سالمند با وضعیت تجرد قطعی است؛ بهگونهای که اطلاعات آماری نشاندهنده این است که بهویژه متولدان دهه ۶۰ به بعد در ۲۵سال آینده همه وارد دوره سالمندی میشوند؛ بنابراین با حجم بالایی از زنان سالمند با تجرد قطعی در آینده روبهرو خواهیم بود.
وی به ویژگیهای قابل توجه سالمندی زنان در آینده اشاره میکند و میافزاید: زنان سالمند آینده ایران در سالهای ۱۴۲۰ تا ۱۴۲۵ به بعد تحصیلاتشان در حجم بسیار قابل توجهی افزایش دارد و تقریباً برابر مردان خواهند شد و دوم اینکه خوداتکایی مالی زنان سالمند آینده بسیار افزایش خواهد داشت.
موسوی میگوید: اتفاق بسیار مهمتری که خواهد افتاد این است زنان سالمند آینده در ایران از طبقات فرهنگی در سطوح پایین به طبقات بالای فرهنگی سوق پیدا میکنند، یعنی در آینده با زنان سالمندی مواجه خواهیم بود که نرخ امید به زندگی بالاتری دارند و اجتماعیتر هستند و تحصیلات عالی دارند و درنتیجه مطالبات آنها بسیار پیچیدهتر خواهد شد.
وی با بیان اینکه به دلیل اطلاعات علمی و مراقبتهای بهداشتی، در آینده با جمعیت قابل توجهی از زنان کهنسال روبهرو خواهیم بود، میافزاید: ما در حال حاضر یک سالمندی جوان داریم یعنی از ۶۰ سال تا ۷۰ سال، یک سالمند میانه از ۷۰ تا ۸۰ سال و پس از آن کهنسالان خواهند بود؛ اما در دو دهه آینده به دلیل مراقبتهای بهداشتی بیشتر، امید به زندگی زنان سالمند افزایش پیدا میکند و جمعیت قابل توجهی از زنان کهنسال را در ایران خواهیم داشت.
خبرنگار: مهدی توحیدی