از روز یکم بهمن‌ماه ۱۴۰۳، سامانه ارز نیما به طور رسمی به کار خود پایان داد؛ بازاری که در سوم اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ کار خود را به صورت رسمی آغاز کرد و از امروز بر اساس ابلاغیه بانک مرکزی تمام گروه‌های مشمول معاملات ارز نیما به بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران منتقل شدند. به عقیده بسیاری از کارشناسان و سیاستگذاران پولی، سامانه نیما ویژگی‌های یک بازار را نداشته و به عبارت دیگر یک بازار واقعی ارز که در آن معاملات بر اساس اصلی‌ترین مولفه بازار که عرضه و تقاضا و همچنین نرخ توافقی است، به حساب نمی‌آمد. آغاز کار بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران در اوایل آذرماه امسال کلید خورد و در تاریخ ۲۶آذرماه با ورود رسمی عرضه‌کنندگان ارز فعالیت خود را به صورت جدی آغاز کرد. پس از آن شرکت‌های پتروشیمی که نزدیک به ۳۰درصد از حجم ارز کشور را عرضه می‌کنند در تاریخ ۱۷ دی‌ماه به صورت رسمی به بازار ارز تجاری آمدند؛ بازاری که مقرر شد از اول بهمن‌ماه، همه گروه‌های ارز نیما در آن ادغام شود و معاملات رسمی ارز کشور در آنجا محقق شود.
در این رابطه، اصغر بالسینی، سخنگوی مرکز مبادله ایران، در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به پایان کار سامانه ارز نیما و انتقال گروه‌های ارزی مشمول این سامانه به بازار ارز تجاری (توافقی) گفت: مطابق ابلاغیه و وعده‌ای که بانک مرکزی از قبل اعلام کرده بود، یکم بهمن‌ماه سال جاری، آخرین فرصتی بود که امکان فعالیت سامانه ارز نیمایی وجود داشت و به همین دلیل در چند روز اخیر نیز تامین ارز از طریق سامانه نیما با توجه به اینکه رو به پایان بود و همچنین عرضه‌کنندگان به بازار ارز تجاری وارد شده بودند، دیگر انجام نمی‌شد. در نهایت از اول بهمن‌ماه، سامانه نیما به صورت رسمی متوقف شد و به کار خود پایان داد و بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران به عنوان تنها بازار رسمی معاملات تجاری ارز در کشور به مسیر خود ادامه می‌دهد.
بیش از ۱.۱میلیارد دلار معامله در کمتر از ۲ ماه
سخنگوی مرکز مبادله ایران با اشاره به حجم معاملات صورت‌گرفته در بازار ارز تجاری تا امروز گفت: از سوم آذرماه که به طور رسمی معاملات ارز در سامانه ارز تجاری مرکز مبادله آغاز شد تا امروز یک‌میلیارد و ۱۸۲میلیون دلار معامله در این سامانه صورت گرفته که ۲۶۷۱ بازرگان در این بازه زمانی معاملات خود را انجام داده‌اند و ۷۲۹۷ فقره سفارش ثبت شده که به ۴۸۱۱ فقره معاملات ارزی، منتج شد. بالسینی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه بازار ارز تجاری مولفه‌ها و مشخصات یک بازار ساختارمند را داراست، این مساله باعث شد استقبال تجار و صادرکنندگان و واردکنندگان که عرضه‌کننده و متقاضی ارز هستند، برای انجام معامله در این بازار به طور روزانه رو به افزایش باشد. همچنین از آنجا که حواله معاملات ارزی بیشترین و بالاترین حجم معاملات ارزی را به خود اختصاص می‌دهد، بازار ارز تجاری به عنوان تنها بازار رسمی حواله ارز در کشور با استقبال مطلوبی روبه‌رو شده است.
تامین ۸۰ درصد از ارز کشور در بازار ارز تجاری
بالسینی ادامه داد: در حال حاضر این بازار نزدیک به ۸۰درصد از معاملات رسمی بازار ارز کشور را به خود اختصاص می‌دهد و ۲۰درصد باقی‌مانده مربوط به معاملات ارز ترجیحی است که برای تامین کالاهای اساسی و دارو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بنابراین، گذشته از تامین ارزی با نرخ ترجیحی، هرآنچه معاملات رسمی ارزی در اقتصاد کشور در بخش‌های تجاری، بازرگانی و خدمات صورت می‌گیرد به بازار ارز تجاری مرکز مبادله منتقل شده است که یک بازار با گستره و عمق بالا و همچنین با شفافیت بالا در جهت کشف قیمت است که کمک می‌کند در بازه زمانی مشخصی، اثرگذاری نرخ کشف‌شده ارز در آن به عنوان یک نرخ مرجع بر معاملات و بازارهای غیر رسمی نیز بیشتر شود.
تامین ۵۶ میلیارد دلار ارز در ۱۰ ماه
سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلا در رابطه با حجم تامین ارزی صورت‌گرفته از سوی بانک مرکزی گفت: تا کنون نزدیک به ۵۶میلیارد دلار تامین ارز از سوی بانک مرکزی برای تامین نیازهای وارداتی کشور صورت گرفته که از این میزان، بیش از ۴۴میلیارد دلار آن برای تامین کالاهای تجاری، بازرگانی و بخش خدمات بوده است؛ حوزه‌ای که از این به بعد به طور کامل تحت پوشش بازار ارز تجاری قرار می‌گیرد. بر این اساس از روز گذشته کلیه صادرکنندگانی که در حوزه ارز نیما فعال بودند به بازار ارز تجاری منتقل شده و همه آنها معاملات خود را در بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران انجام خواهند داد.
سخنگوی مرکز مبادله در پایان تصریح کرد: تقریبا از تاریخ ۲۰دی‌ماه سال جاری تا کنون، نرخ‌های اعلامی در بازار ارز توافقی، نرخ‌های رو به ثبات و حتی روند رو به پایینی بود که نشان می‌دهد با گسترش معاملات در سامانه ارز تجاری، هم نرخ باثبات‌تر شده و هم نرخ‌های کشف‌قیمت‌شده ناشی از عمق بخشی است که در این بازار در حال صورت گرفتن است.