محل دفن حضرت زینب(س) در سایه‌ای از ابهام قرار داشته و برخی از متفکران جهان اسلام ضمن تأکید بر تدفین آن حضرت در شهر مدینه، بر ناپیدا بودن محل دقیق آن تأکید داشتند.
به گزارش سلام نو محل دقیق مزار حضرت زینب(س) همواره محل اختلاف در میان اندیشمندان و فضای عمومی بوده است. به همین دلیل نظر یکی از پژوهشگران تاریخ اسلام را در مورد مرقد آن حضرت جویا شدیم.
مرضیه محمدزاده، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی، در گفت‌وگو با ایسنا گفت: برخی متخصصان همچون شیخ محمد حسنین سابقی در کتابی به نام مرقد عقیله و زینب شمس الدین ذهبی در تجرید اسماء الصحابه، مرقد حضرت زینب(س) را در شام و برخی دیگر همچون ابن عساکر دمشقی در تاریخ کبیر و عبیدلی در کتاب پر اهمیتی به نام اخبار الزینبیات، مرقد آن حضرت را در مصر و گروهی نیز در مدینه دانسته‌اند.
وی ادامه داد: واقعهٔ عاشورا در محرم سال ۶۱ هجری قمری اتفاق افتاد و حضرت زینب پس از آن در کاروان اسرا به شام رفته و پس از طی روزهای متمادی، به مدینه بازگشتند. حضرت زینب در نیمه رجب سال ۶۲ هجری قمری از دنیا رفتند. بنابراین ایشان تنها یک سال و چند ماه پس از برادرشان زنده ماندند و فرصت چندانی برای اعزام مجدد به سفری دیگر را نداشتند.
این پژوهشگر و نویسنده با اشاره به اینکه رحلت حضرت زینب(س) مصادف با جریان حره واقم و قیام عبدالله ابن حنظله غسیل الملائکه در مدینه و به‌طور کلی در دوران شلوغ قیام‌های سیاسی بوده است، اظهار کرد: امام سجاد(ع) در این ایام با تمام خاندان هاشمی از جمله حضرت زینب(س) به منطقه‌ای به نام یَنبُع در نزدیکی مدینه رفتند و بنابراین حضرت زینب(س) یا در این شهر و یا در بقیع به خاک سپرده شدند. متأسفانه به علت شلوغی‌های سیاسی در آن روزها، کسی به ثبت محل دفن این حضرت توجهی نکرده است.
محمدزاده، با بیان اینکه طبق شواهد تاریخی، حضرت زینب(س) پس از بازگشت از شام هیچ سفر دیگری از جمله به مصر یا شام نداشتند، افزود: دل حضرت در آن دوران سرشار از داغ بود و فضای حاکم بر خاندان اهل‌بیت به قدری غمگینانه بود که تا پیش از اینکه مختار سقفی سر عبیدالله‌بن‌زیاد را به مدینه فرستاد، سیاه از تن خود خارج نکرده بودند.
وی که معتقد است محل دقیق قبر حضرت زینب(س) ناپیدا است، اضافه کرد: برای خاندان اهل‌بیت ادامهٔ راه اهل‌بیت دارای اهمیت بود. البته که اهل‌بیت درهنگام ورود به مدینه یا خروج از آن و برای دعا و راز و نیاز در جوار مقبرهٔ پیامبر(ص) حاضر می‌شدند و بر زیارت ائمه‌ای که غریب واقع شده بودند یا به زائران و مزار آنها اهانت می‌شد، تأکید داشتند. به‌عنوان مثال در روایات برای زیارت آرامگاه امام رضا(ع) که غریب بودند و امام حسین(ع) که علاوه بر غربت در کربلا، به شکلی غیر انسانی به شهادت رسیدند، تأکید شده است.
محمدزاده خاطرنشان کرد: دلیل خاصی برای ناپیدا بودن مزار حضرت زینب(س) وجود ندارد و به علت اهمیت کمتری که مرقد و مزار برای اهل‌بیت داشته است، محل آرامگاه حضرت در تاریخ ذکر نشده است، ولی قطعا خود خاندان اهل‌بیت از محل دفن ایشان اطلاع داشتند.
این پژوهشگر تاریخ در پایان خاطرنشان کرد: سید محسنِ امین در کتاب اعیان الشیعه و محمدِ بحرالعلوم در کتاب فی رحاب السیده زینب معتقدند که مزار حضرت زینب(س) در مدینه واقع شده است. بحرالعلوم و سید جعفر شهیدی بر عدم اهمیت مکان تدفین تأکید داشتند و فرمودند اگر به زیارت مقبره‌ای که به نام حضرت زینب در دمشق برپا شده بروید، نیت شما زیارت حضرت زینب است و این محل، مکان عبادت خداوند و مقدس است.
انتهای پیام