خبرگزاری حوزه/ دکتر محمدرضا قاسمی دبیر ستاد فناوری های هوشمند حوزه های علمیه در یادداشی با عنوان «غزّه و مقاومت در عصر هوش مصنوعی» آورده است: شهریور امسال بود، روز اربعین، پس از پایان مراسم عزاداری حسینی (ع)، مقام معظّم رهبری (حفظه‌الله) در بیانات خود ضمن اشاره به نبرد دائمی و تاریخی دو جبهه حق و باطل، بر این نکته تأکید کردند که تحوّلات فناوری در هر عصر بر شیوه و مکانیزم این نبرد تأثیر می‌گذارد: «این جنگ اَشکال مختلفی دارد: در دوران شمشیر و نیزه یک جور است، در دوران اتم و هوش مصنوعی و امثال اینها یک جور دیگر است؛ در دوران تبلیغات به وسیله شعر و قصیده و حدیث و بیان کلمات یک جور است، در دوران اینترنت و کوانتوم و امثال اینها هم یک جور دیگر است» (۴/۶/۱۴۰۳).
روز جهانی غزه که در حقیقت فرصتی است تا توجه جهانیان به لزوم حمایت از مردم این منطقه جلب شود، انسان‌هایی که دهه‌ها در معرض بحران‌های انسانی، سیاسی و اجتماعی قرار گرفته‌اند، برای ما نیز مجالی فراهم می‌آورد تا درباره مقاومت انسان‌های آزاده در فلسطین، لبنان، یمن و تمامی کشورهای تحت ظلم و ستم مراکز قدرت استکباری و امپریالیسم جهانی، با رویکرد بهره‌برداری از فناوری نوپای هوش مصنوعی (Artificial intelligence) نگاهی بیاندازیم و آن را دقیق‌تر بررسی کنیم. مسئله‌ای که خود می‌تواند موضوع مطالعاتی میان‌رشته‌ای (Interdisciplinary) قرار گیرد؛ هوش مصنوعی و مقاومت.
سامانه‌های هوش مصنوعی امروزه توانمندی‌های فراوانی فراهم کرده‌اند که در گذشته ممکن نبود. در حوزه آموزش می‌توانند فرآیندی شخصی‌سازی شده متناسب با نیاز مخاطب ایجاد کنند و به یاری فضای مجازی، دسترسی به این شیوه از آموزش را برای همه افراد میسّر سازند. در حوزه امنیت و دفاع قادر به شناسایی تهدیدات از روی الگوهای رفتاری دشمن بوده و پیش‌بینی‌های دقیقی انجام دهند و یا سامانه‌های خودکار دفاعی را فعّال سازند. در حوزه پزشکی و سلامت می‌توانند از روی علائم بالینی، از راه دور و بدون نیاز به حضور پزشک، بیماری‌ها و آسیب‌ها را تشخیص داده و بهترین شیوه درمان را تجویز کنند. در حوزه رسانه و فعالیت‌های هنری نیز تحوّلات شگرفی در تولید محتوای صوتی، تصویری و متنی فراهم آورده‌اند. می‌توانند فضای رسانه‌ای را رصد کرده، از طریق تجزیه و تحلیل داده‌ها، بهترین روندهای آگاهی‌بخشی و مواجهه با هجمه‌های رسانه‌ای را پیشنهاد دهند.
هنگامی که این توانایی‌ها را ملاحظه کنیم راهکارهایی برای خدمت‌رسانی به جبهه مقاومت در غزّه و سایر مناطق تحت ستم می‌یابیم. راهکارهایی که می‌توانند در ابعاد مختلف، به حل مسائل و چالش‌های انسانی امروز جهان و به‌صورت خاصّ در حمایت از مردم مظلوم و مستضعف فلسطین یاری رسانند.
در بُعد مقابله با تهاجمات و جلوگیری از آسیب‌های دشمن، فناوری هوش مصنوعی می‌تواند برای مواجهه با حملات سایبری، تخریب داده‌ها و سرقت اطلاعات، پراکنده‌سازی اطلاعات غلط و نادرست و تحریف حقایق در رسانه‌های اجتماعی به کار آید. سانسورهای دیجیتال و محدویت‌های دسترسی به اطلاعات حقیقی را دور بزند، مانع حذف یا دستکاری اطلاعات شود، اخبار جعلی (فیک) و غیرواقعی را رسوا کند و فعالان اجتماعی و خبرنگاران را از جاسوسی دیجیتال محافظت نماید. هوش مصنوعی می‌تواند راهکارهای نفوذ و حفره‌های امنیتی را تشخیص داده و مانع حمله به زیرساخت‌های نظامی، امنیتی، اقتصادی و سیاسی جبهه مقاومت شود.
این فناوری قابلیت دارد تا برای افزایش آگاهی جهانی و اشتراک‌گذاری هوشمند اطلاعات، رسانه‌های اجتماعی و سکوهای برخط (پلتفرم‌های آنلاین) را به خدمت گرفته، پویش‌های جهانی را رقم زده و با انتشار هدفمند و مؤثر ویدیوهای مستند در شبکه‌های اجتماعی، به نهادهای حقوق بشر و سازمان‌های بین‌المللی کمک کند، تا گزارش‌های دقیقی از وضعیت فلسطین ارائه داده و فشارهای جهانی به رژیم غاصب را افزایش دهند. برگزاری دوره‌های آموزشی و آگاهی‌بخشی نیروهای مقاومت و همچنین مردم فلسطین در بستر فضای مجازی، رمزنگاری ارتباطات، سازماندهی و بسیج نیروهای مردمی، برنامه‌ریزی و برگزاری تجمّعات و اعتراضات، تدوین دادخواست‌های حقوقی مبتنی بر قوانین بین‌المللی از دیگر خدمات این فناوری است. حتی برای رفع نیازهای اقتصادی مردم غزّه و فلسطین هم می‌توان با استفاده از هوش مصنوعی فرصت‌های دورکاری فراهم کرد، تا بتوانند با حضور در بازارهای برخط (آنلاین) فعالیت‌های تولیدی و خدماتی ارائه کرده و محدویت‌های اقتصادی موجود در منطقه را پشت سر بگذارند.
روز غزّه یک فرصت بزرگ است تا توجه حامیان جهانی و فعالان حقوق بشر را به لزوم تأسیس یک قرارگاه مشترک برای ارائه خدمات سایبری هوشمند به جبهه مقاومت جلب نماید. این قرارگاه جهانی می‌تواند تمامی ظرفیت‌های موجود در نیروهای فنی و متخصّص محور مقاومت را جمع کرده و به‌صورت هماهنگ و همسو برای رفع مشکلات مردم غزّه به کار اندازد.
دکتر محمدرضا قاسمی - دبیر ستاد فناوری های هوشمند حوزه های علمیه