[شهروند]... و بالاخره درست سه هفته مانده به آغاز جشنواره؛ فیلم‌های راه‌یافته به چهل‌وسومین دوره جشنواره فیلم فجر در مراسمی مفصل معرفی شدند- تا مشخص شود بخش زیادی از امیدواری‌های طیف‌های وسیعی از سینمادوستان برای رونمایی از شماری از فیلم‌های بلاتکلیف یا توقیف‌شده سال‌های اخیر- از قبیل آثار پرسروصدایی چون «پیرپسر»، «رکسانا»، «قاتل و وحشی»، «بی‌سروصدا» و «غریزه»- در جشنواره پیش‌رو بیهوده و پوچ بوده و از همان ابتدا هم قرار نبوده در این زمینه آب از آب تکان خورده و اتفاقی نویدبخش روی دهد.
جز این، اما، کلیت فیلم‌های حاضر در جشنواره خبر از رویدادی نویدبخش در جشنواره 43 می‌دهند. اتفاقی که مدیون انتخاب‌های هوشمندانه هیأت انتخاب عمدتا سینمایی جشنواره- متشکل از رعنا آزادی‌ور بازیگر، محمود گبرلو و آرش خوشخوی روزنامه‌نگار، منیر قیدی و سعید سهیلی فیلمساز، محمدرضا مصباح تهیه‌کننده و بالاخره حسین کرمی به عنوان تنها مدیر فرهنگی عضو هیأت انتخاب امسال- بوده که فهرست 41 فیلمی کم‌حاشیه‌ای معرفی کرده‌اند که البته 4 فیلم از این میان انیمیشن و ۱۳ فیلم نیز اولین تجربه سازندگان‌شان هستند که برای دریافت جایزه بهترین کارگردان اول رقابت خواهند داشت. فهرستی جذاب- البته بدون حضور فیلمسازان درجه یک این سینما- که در بین آن‌ها آثار فیلمسازان جدید و البته آثاری که پیش‌تر در جشنواره‌های خارجی رونمایی شده‌اند حضور قابل توجهی دارند. فیلم‌های این دوره البته از نظر حضور ستارگان دست‌پری دارند و هنرپیشه‌هایی چون لیلا حاتمی، سارا بهرامی، پریناز ایزدیار، رضا عطاران، آزاده صمدی، امین حیایی، شهاب حسینی، مریلا زارعی، ساره بیات، مهدی هاشمی و حامد بهداد برای دریافت سیمرغ بازیگری رقابت خواهند کرد...

انیمیشن
شاید بتوان فیلم‌های حاضر در بخش انیمیشن را متمایزترین آثار جشنواره نامید که البته از نظر کمی نیز بیشتر از حد تصور و توقع هستند. به بیانی بهتر؛ این‌که در یک سینمای کم‌رمق و کم‌رونق مانند سینمای ایران، تنها در طول یک سال چهار فیلم انیمیشن- که هزینه و زمانی چند برابر فیلم‌های معمولی و زنده طلب می‌کنند- حاصل می‌آید، حکایت از قدرت و قوت غیرقابل کتمان این بخش در کلیت سینمای ایران می‌کند. «افسانه سپهر»، «پسر دلفینی ۲»، «زال و رودابه» و «ژولیت و شاه» اسامی این چهار فیلم هستند.  «افسانه سپهر» به کارگردانی عماد رحمانی و تهیه‌کنندگی مهدی جعفری- که سال گذشته با انیمیشن «شمشیر و اندوه» در جشنواره حضور داشتند- سفر قهرمانانه سپهر برای نجات یوز ایرانی را روایت می‌کند. «پسر دلفینی ۲» به کارگردانی محمدامین همدانی نیز بعد از موفقیت‌های «پسر دلفینی» و اکران گسترده این فیلم در آمریکا، با حضور یک سرمایه‌گذار خارجی به دنبال بلندپروازی در جشنواره امسال است. «زال و رودابه» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی محمدعلی سجادی اثر جدید فیلمسازی است که زمانی به ساخت فیلم‌های جنایی مثل «بازجویی یک جنایت»، «مخمصه»، «رنگ شب»، «شیفته» و «اثیری» شهره بود. «ژولیت و شاه» به کارگردانی اشکان رهگذر نیز دومین انیمیشن سینمایی پس از «آخرین داستان» است که به وقایع تاریخی شکل‌گیری تئاتر غربی در ایران می‌پردازد.
کمدی
کمدین‌های سینمای ایران تاکنون شاکی بودند که جشنواره فیلم فجر- و کلیت سینمای ایران- معمولا روی خوشی به فیلم‌های کمدی نشان نمی‌دهد. با این حال امسال به شکل جالبی دست‌کم ۴ فیلم کمدی به بخش مسابقه راه یافته‌اند: «آنتیک»، «شاه‌نقش»، «صدام» (صد دام) و «کفایت مذاکرات».  «آنتیک» به کارگردانی هادی نائیجی و بازی پژمان جمشیدی و بیژن بنفشه‌خواه قصه‌ای کمدی از دل تاریخ معاصر ایران را روایت می‌کند. «شاه‌نقش» به کارگردانی شاهد احمدلو و بازی بهرنگ علوی، هومن برق‌نورد، پژمان بازغی و مینا وحید یک کمدی سیاسی با تمرکز بر داستان یک انتخابات صنفی است. «صدام» به کارگردانی پدرام پورامیری و بازی پریناز ایزدیار، رضا عطاران، عباس جمشیدی‌فر و آزاده صمدی نیز به احتمال زیاد یک کمدی جنجالی خواهد بود که در زمان پیش‌تولید هم با انتشار عکسی از رضا عطاران که شبیه به صدام حسین بود، خبرساز شده بود. «کفایت مذاکرات» به کارگردانی سهیل موفق نیز- که سال گذشته «نوروز» را در جشنواره داشت- با بازی محسن کیایی، رویا میرعلمی و مهران غفوریان به احتمال زیاد یکی از کمدی‌های موفق سال آینده خواهد بود. نکته جالب این‌که علاوه بر این آثار، «تاکسیدرمی» نیز با مایه‌های طنز و فانتزی در جشنواره حضور خواهد داشت- که با بازی مجید صالحی، حسن معجونی و هادی کاظمی درباره تلاش چند شکارچی برای شکار گوزن زرد ایرانی در حال انقراض ساخته شده است.
قدیمی‌ها
با این که در جشنواره‌های اخیر اتفاقات اصلی و پدیده‌های جشنواره اغلب جوانان و فیلم‌اولی‌ها بوده‌اند، ولی به هر حال وجود و حضور فیلمسازان قدیمی و کنجکاوی‌برانگیز یکی از عوامل و دلایل جذابیت هر جشنواره‌ای به شمار می‌آید- و از این نظر بیراه نیست اگر بگوییم که جشنواره 43 دستی پر ندارد. در واقع در این دوره در مقابل انبوه کارگردانان ناشناس، تنها ۳ کارگردان از نسل اول فیلمسازان پس از انقلاب فیلم دارند: ابراهیم حاتمی‌کیا، رسول صدرعاملی و ابوالفضل جلیلی.
ابراهیم حاتمی‌کیا امسال فیلم «موسی کلیم‌الله(ع)» را در جشنواره دارد که نسخه سینمایی سریالی است که در سال‌های اخیر- پس از فیلم «خروج»- تمام وقت حاتمی‌کیا را به خود اختصاص داده است. درباره این فیلم جالب است بدانیم که تنها اطلاعاتی که تاکنون از آن رسانه‌ای شده، حضور مریلا زارعی در نقش مادر حضرت موسی (ع) است! «زیبا صدایم کن» رسول صدرعاملی با بازی امین حیایی نیز به عنوان اقتباسی نوجوانانه از کتابی به همین نام به قلم فرهاد حسن‌زاده داستانی کم‌اوج و فرود را از یک صبح تا شب در خیابان ولیعصر- از میدان راه‌آهن تا تجریش- روایت می‌کند. «داد» ابوالفضل جلیلی نیز جدیدترین حضور جشنواره‌ای این کارگردان بعد از سال‌ها‌ غیبت از جشنواره فجر است!

دفاع مقدس
در این میان دست‌کم پنج فیلم جشنواره نیز به عنوان آثاری درباره شهدا و فرماندهان شاخص دفاع مقدس معرفی شده‌اند- که در این بین دو فیلم «اشک هور» و «اسفند» درباره شهید علی هاشمی و قرارگاه سری نصرت جلوی دوربین رفته‌اند، «صیاد» درباره شهید صیاد شیرازی، «پیشمرگ» درباره شهید سعید قهاری سعید و «خدای جنگ» نیز با نگاهی به زندگی شهید حسن طهرانی‌مقدم ساخته شده‌اند. «شمال از جنوب غربی» دیگر فیلم دفاع مقدسی جشنواره امسال خواهند بود.  «اسفند» به کارگردانی دانش اقباشاوی و بازی رضا مسعودی، مهدی زمین‌پرداز، یاسین مسعودی و محمد عسگری روایتگر مقطع مهمی از زندگی شهیدعلی هاشمی از فرماندهان مطرح دفاع مقدس در شناسایی و طرح‌ریزی عملیات خیبر در قرارگاه سری نصرت است. «صیاد» به کارگردانی جواد افشار و بازی علی سرابی و مارال بنی‌آدم برشی از زندگی شهید سپهبد علی صیاد شیرازی را ارائه می‌دهد. «خدای جنگ» به عنوان سومین فیلم حسین دارابی پس از «مصلحت» و «هناس» با تمرکز بر زندگی شهید حسن طهرانی‌مقدم روایتی حساس از یک اتفاق مهم معاصر را به تصویر می‌کشد. «پیشمرگ» ساخته علی غفاری نیز- که قبلا با فیلم «تک‌تیرانداز» در جشنواره حضور داشت- با بازی مهدی نصرتی، حسام منظور و الناز ملک برشی کوتاه از زندگی شهید سعید قهاری سعید را به روایت نشسته است. «شمال از جنوب غربی» به کارگردانی حمید زرگرنژاد و بازی مصطفی زمانی، امیر آقایی و بهناز جعفری نیز به عنوان تجربه جدید زرگرنژاد پس از فیلم «شماره ۱۰» روایتی اکشن و سیاسی- در گونه سینمای موسوم به استراتژیک- دارد.
پرسروصداها
جشنواره پیش‌رو چند فیلم بالقوه جنجالی و پرسروصدا نیز خواهد داشت. از جمله «1968»، «زمانی در ابدیت»، «آبستن»، «چشم بادومی»، «ناتور دشت» و چند فیلم دیگر. «1968» به کارگردانی امیرمهدی پورپرویزی جدیدترین فیلم فوتبالی سینمای ایران- پس از «پرویز خان»- است که با بازی امیر نوروزی، امیراحمد قزوینی و پادینا کیانی روایتی متفاوت از متن و حواشی بازی فوتبال ایران و اسرائیل را در جام ملت‌های آسیا ۱۹۶۸ (۲۱ اردیبهشت ۱۳۴۷) ارائه می‌دهد که در نهایت ۲ بر یک به نفع ایران به پایان رسید. «بازی را بکش» نیز جدیدترین حضور مصطفی کیایی بعد از چند سال غیبت از جشنواره فجر است که با کارگردانی ابراهیم عزیزی و بازی محسن کیایی، ‌هدی زین‌العابدین، محمد بحرانی و پوریا رحیمی‌سام یک داستان واقعی ملتهب را روایت می‌کند. «خاتی» به کارگردانی فریدون نجفی و بازی سارا بهرامی، آناهیتا افشار و سعید آقاخانی درباره مهاجرت و تبعات ناگزیر آن است. «شوهر ستاره» به عنوان جدیدترین فیلم ابراهیم ایرج‌زاد- پس از «عنکبوت»- با حضور حامد بهداد و فریبا نادری قصه‌ای زنانه را به تصویر می‌کشد. «آبستن» به کارگردانی مصطفی تنابنده و محمد تنابنده و بازی توماج دانش‌بهزادی، عباس غزالی و سوگل خلیق در یک سکانس‌پلان ساخته شده و یکی از فیلم‌های بلندپرواز این دوره از جشنواره خواهد بود. «چشم بادومی» به کارگردانی ابراهیم امینی و بازی ساره بیات، مهدی هاشمی، علی باقری و ستایش دهقان روایتی متفاوت از یک درام اجتماعی ارائه می‌دهد.  «ناتور دشت» به عنوان دومین فیلم سیدمحمدرضا خردمندان- پس از فیلم سینمایی «بیست و یک روز بعد»- که نامش را از رمان مشهوری از سلینجر گرفته، با الهام از داستانی واقعی و ملتهب با بازی هادی حجازی‌فر و میرسعید مولویان جلوی دوربین رفته است. «زمانی در ابدیت» به عنوان جدیدترین فیلم نیکی کریمی در مقام تهیه‌کننده نیز با کارگردانی مهدی نوروزیان و بازی لیلا حاتمی، بابک حمیدیان، عباس غزالی، نوید پورفرج و بیتا فرهی یک روایت تند و اجتماعی درباره زنی است که شوهرش به طور مرموزی ناپدید شده است...