هما میرزایی-جهان صنعت نیوز: کریدور شمال-جنوب یکی از پروژه‌های راهبردی در حمل‌ونقل بین‌المللی است که از اهمیت بالایی برای کشورهای روسیه شمال قفقاز و ایران برخوردار است. عملیاتی شدن این مسیر ترانزیت به عنوان مسیری جایگزین برای کانال سوئز که حمل و نقل بین اروپا، آسیای مرکزی و جنوب آسیا را تسهیل خواهد کرد، به دلیل شرایط تحریمی چه برای ایران و چه برای روسیه منافع اقتصادی و استراتژیک به همراه خواهد داشت.
فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی امروز در نشست مشترک با «رمان استاراویت» وزیر حمل و نقل فدراسیون روسیه از برگزاری جلسات بررسی ساخت راه‌آهن رشت- آستارا به صورت منظم با حضور نمایندگان دو کشور ابراز خرسندی کرده و بر تنظیم تفاهم‌نامه همکاری مشترک و نیز تهیه نقشه راه ۲۰۲۵ تاکید کرد. صادق در ادامه گفت: طبق توافقات انجام شده میان دو کشور در سنوات گذشته، دستیابی به هدف ترانزیت ۱۰ میلیون تن بار در مسیر کریدور شمال- جنوب ضرورت دارد و باید ظرفیت ۲۰ میلیون تنی ترانزیت در مسیرهای فعلی کریدور شمال- جنوب ذیل شقوق ریلی، جاده‌ای و دریایی، فعال شود.
علی عبدالعلی‌زاده نماینده رئیس جمهور در هماهنگی اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریامحور، نیز می‌گوید روسیه تعهد داه است سالیانه تا ۴۰ میلیون تن بار را از طریق کریدور شمال-جنوب منتقل کند. ارتباط ترانزیتی ایران با روسیه از مسیر دریا که به این منظور بندر کاسپین به شبکه ریلی وصل شده و بندر انزلی نیز به‌زودی به شبکه ریلی متصل خواهد شد. عبدالعلی‌زاده با بیان اینکه در ۲ سال آینده شاهد بهره‌برداری از راه‌آهن زاهدان_چابهار و سرخس خواهیم بود، تصریح کرد: احداث این راه‌آهن بسیار به رشد اقتصادی کشور و منطقه کمک کرده و یکی از اهداف دولت در کنار راه‌اندازی کریدور شمال به جنوب، تکمیل راه‌آهن زاهدان_چابهار و سرخس است.
تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و روسیه باعث به وجود آمدن ارتباطات تجاری ویژه میان این دو کشور شده است. حمل‌ونقل ریلی به دلیل برتری ذاتی نسبت به حمل‌ونقل جاده‌ای نقش ویژه‌ای در این ارتباط ایفا می‌کند. حمل‌ونقل جاده‌ای با مشکلات متعددی از جمله معطلی‌های زیاد در مرزها و صف‌های طولانی مواجه است که به تاخیر و افزایش هزینه‌های حمل می‌انجامد. برخلاف حمل‌ونقل جاده‌ای، سیستم حمل کانتینری ریلی با ظرفیت بالا، مزیت‌های زیادی دارد. این سیستم بدون معطلی در مرزها حرکت کرده و همچون قطارهای مسافربری، بدون توقف به راه خود ادامه می‌دهد. حمل‌ونقل ریلی کانتینری از بسیاری جهات نسبت به حمل‌ونقل واگنی یا کامیونی برتری دارد و می‌تواند به‌عنوان یک جایگزین مطمئن و مؤثر در حمل‌ونقل بین‌المللی استفاده شود. توسعه این سیستم نه‌تنها به بهبود رقابت‌پذیری کریدور شمال-جنوب کمک می‌کند، بلکه به تسهیل تجارت بین‌المللی نیز یاری خواهد رساند.
به طور کلی و بر اساس اعلام رئیس کل گمرک ایران، در ۹ ماهه ابتدایی امسال ترانزیت خارجی از مسیر ایران با ۳۱ درصد رشد به ۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن رسیده است. بنا بر اعلام فرود عسگری، گمرکات شهید رجایی با ۴.۴ میلیون تن، گمرک پرویز خان با ۳.۸ میلیون تن، و گمرک باشماق با ۲.۳ میلیون تن بیشترین میزان کالاهای ترانزیتی در بین گمرکات مبدا را به خود اختصاص دادند.
∎