در آستانه برگزاری چهل‌‌و‌سومین جشنواره فیلم فجر هستیم، رویدادی که سینما و همه مختصات آن را در کانون توجه قرار می‌دهد و درباره آن بحث و تبادل نظر زیادی می‌شود. در فرصت فراهم شده در این رویداد علاوه بر اینکه فیلم‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، عواملی که باعث قدرت بخشیدن و تعالی فیلم‌ها شده هم زیر ذره‌بین می‌رود.
به گزارش اعتماد، در همین راستا توانایی‌های بازیگران زیادی کشف و از طرفی هنر بعضی از آنها دوباره به رخ کشیده می‌شود، این رویداد فضایی را فراهم می‌کند تا هم اهالی سینما و هم دیگر هنرمندان و هم اصحاب رسانه و منتقدان طی یک گردهمایی به ارزیابی سینمای ایران بپردازند و آن را به چالش بکشند و نقاط قوت و ضعف آن را دریابند. حالا در این گزارش مروری داریم به بازیگرانی که در جشنواره فیلم فجر برای اولین‌بار دیده شده‌اند و همچنین بازیگرانی که طی این سال‌ها در این رویداد سینمایی، مسیر حرفهای بازیگری‌شان موجب شکوفایی و رشد آنان شد.
1- پرویز پرستویی با «دیار عاشقان»
دومین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1362
اولین فیلم سینمایی که پرویز پرستویی در آن نقش‌آفرینی کرد، فیلم «دیار عاشقان» به کارگردانی حسن کاربخش بود. فیلم «دیار عاشقان» در دومین جشنواره فیلم فجر در بخش مسابقه اصلی شرکت کرد. پرستویی که در آن زمان 28 ساله بود؛ توانست در اولین حضور سینمایی خود به عنوان بازیگر، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مکمل مرد را دریافت کند. پرویز پرستویی با این فیلم و جایزه‌ای که موفق به کسب آن شد؛ در اولین قدم خود در مسیر بازیگری به جایگاه ویژه‌ای رسید و تبدیل به یکی از مهم‌ترین و محبوب‌ترین بازیگران سینمای ایران شد و هم‌اکنون نیز به عنوان بازیگر در جایگاه ویژه‌ای قرار دارد.
2- داریوش ارجمند
پنجمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1365
داریوش ارجمند در 42 سالگی، با فیلم ماندگار تاریخ سینمای ایران «ناخدا خورشید» به کارگردانی ناصر تقوایی که فیلمی اقتباسی از کتاب «پیرمرد و دریا» اثر ارنست همینگوی بود؛ توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول را دریافت کند. این اولین حضور داریوش ارجمند به عنوان بازیگر در جشنواره فیلم فجر بود. داریوش ارجمند پس از دریافت این جایزه و دیده شدنش در جشنواره فیلم فجر به یکی از مهم‌ترین بازیگران سینما و تلویزیون تبدیل و نقش‌های ماندگاری به او سپرده شد.
3- سعید پورصمیمی
پنجمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1365
ششمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1366
سعید پورصمیمی که پیش از انقلاب بازیگر تئاتر بود، با فیلم «ناخدا خورشید» بازیگری در سینما را تجربه کرد و در اولین حضور خود در جشنواره فیلم فجر موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مکمل مرد شد. پورصمیمی در 43 سالگی و پس از دیده شدن در این فیلم، مسیر تازه‌ای را در بازیگری‌اش شروع کرد. پورصمیمی در ششمین جشنواره فیلم فجر نیز با فیلم «تحفه‌ها» این موفقیت را تکرار و دومین سیمرغ بلورین نقش مکمل بازیگر مرد را دریافت کرد.
4- فاطمه معتمدآریا
ششمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1366
هفتمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1367
فاطمه (سیمین) معتمدآریا در 26 سالگی برای فیلم «ریحانه» به کارگردانی علیرضا رییسیان در ششمین جشنواره فیلم فجر نامزد دریافت بهترین بازیگر نقش اول زن شد. فاطمه معتمد آریا که توانایی‌اش در بازیگری در جشنواره فیلم فجر نشان داده شد؛ به سرعت به یکی از بهترین بازیگران زن سینمای ایران تبدیل شد و موفقیت‌های خود را در بازیگری تکرار کرد. معتمدآریا در هفتمین جشنواره فیلم فجر با فیلم سینمایی «برهوت» به کارگردانی محمدعلی طالبی، موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد که نخستین سیمرغش در جشنواره فیلم فجر محسوب می‌شود.
5- خسرو شکیبایی
هشتمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1368
خسرو شکیبایی 45 ساله با فیلم سینمایی «هامون» اثر جاودانه داریوش مهرجویی و پس از چند سال فعالیت در بازیگری، با این فیلم توانست توانایی‌های دیگری از خود به رخ بکشد و با دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد برای «هامون»، مسیر جدیدی برایش در بازیگری پدید آمد.
6- بیتا فرهی
هشتمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1368
بیتا فرهی در 31 سالگی اولین نقش‌آفرینی خود را با فیلم «هامون» تجربه کرد. فیلم «هامون» که نخستین تجربه بازیگری بیتا فرهی بود، توانست دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت کند. بیتا فرهی با دیده شدنش در جشنواره فیلم فجر به عنوان چهره‌ای جدید در بازیگری به سینمای ایران معرفی شد.
7- رضا کیانیان
سیزدهمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1373
رضا کیانیان پس از سال‌ها فعالیت در حوزه‌های مختلف سینما، در 43 سالگی با فیلم سینمایی «کیمیا» در سیزدهمین جشنواره فیلم فجر توانایی‌های بازیگری خود را به رخ کشید. کیانیان برای فیلم «کیمیا» به کارگردانی احمدرضا درویش، نامزد دریافت سیمرغ بهترین بازیگر مکمل مرد شد. مسیر جدی و حرفهای کیانیان در بازیگری پس از دیده شدنش در جشنواره فیلم فجر رقم خورد.
8- امین حیایی
پانزدهمین جشنواره فیلم فجر، بهمن و اسفند 1375
امین حیایی در 26 سالگی برای فیلم «براده‌های خورشید» نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مکمل مرد شد. او در این جشنواره فیلم فجر مورد تحسین قرار گرفت و نقطه عطفی در بازیگری برایش اتفاق افتاد.
9- حمید فرخ‌نژاد
هجدهمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1378
حمید فرخ‌نژاد با جشنواره فیلم فجر بود که به سینمای ایران معرفی شد و بعدها توانست موفقیت‌های خود را در بازیگری رقم بزند. فرخ‌نژاد 30 ساله برای فیلم «عروس آتش» به کارگردانی خسرو سینایی، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را دریافت و مسیر حرفه‌ای‌اش تغییر کرد.
10- ترانه علیدوستی
بیستمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1380
رسول صدرعاملی با فیلم «من ترانه 15 سال دارم» بازیگر تازه نفسی به سینمای ایران معرفی کرد. ترانه علیدوستی در 18 سالگی به عنوان جوان‌ترین بازیگر زن در طول ادوار جشنواره فیلم فجر توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت کند و به یکی از مهم‌ترین بازیگران زن سینمای ایران تبدیل شد.
11- هانیه توسلی
بیستویکمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1381
هانیه توسلی در 23 سالگی برای فیلم «شب‌های روشن» به کارگردانی فرزاد موتمن در بیستویکمین جشنواره فیلم فجر دیده و برای این نقش‌آفرینی‌اش نامزد کسب بهترین بازیگر نقش اول زن و مسیر حرفهای بازیگری‌اش دستخوش تغییر مهمی شد.
12- کامبیز دیرباز
بیست‌و‌دومین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1382
کامبیز دیرباز در 28 سالگی با فیلم سینمایی «دوئل» به کارگردانی احمدرضا درویش که سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل را دریافت کرد، جهان بازیگری‌اش تغییر کرد و به یک بازیگر مهم و تازه نفس سینما تبدیل شد. دیرباز همچنان موفقیت‌های خود را تاکنون حفظ کرده است.
13- هنگامه قاضیانی
بیست‌و‌ششمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1386
هنگامه قاضیانی پس از بازی در چند فیلم سینمایی، در 37 سالگی با فیلم «به همین سادگی» به کارگردانی سیدرضا میرکریمی در بیست‌و‌ششمین جشنواره فیلم فجر دیده شد و توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت کند. مسیر بازیگری قاضیانی پس از دریافت این جایزه تغییر چشمگیری داشت.
14- پیمان معادی
بیست‌و‌هفتمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1387
بیست‌و‌نهمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1389
اولین حضور پیمان معادی به عنوان بازیگر در بیست‌و‌هفتمین جشنواره فیلم فجر در فیلم «درباره الی...» به کارگردانی اصغر فرهادی بود. معادی که پیش از این در سینما فیلمنامه‌نویسی می‌کرد؛ در 38 سالگی پا به دنیای بازیگری هم گذاشت. معادی در «درباره الی...» جزو بازیگران مکمل بود و نامزد دریافت جایزه نشد. اصغر فرهادی برای دومین بار با پیمان معادی در فیلم «جدایی نادر از سیمین» همکاری کرد و به او نقش اصلی این فیلم را سپرد. پیمان معادی با نقش نادر جایگاه ویژه‌ای در بازیگری به دست آورد و هم‌اکنون جزو بازیگران بین‌المللی سینماست. نکته جالب توجه درباره معادی این است که او برای فیلم «جدایی نادر از سیمین» نیز کاندید دریافت سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول نشد؛ اما توانایی‌اش در جشنواره فیلم فجر به چشم آمد.
15- صابر ابر
بیست‌و‌هفتمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1387
صابر ابر با بازی در فیلم «درباره الی...» به کارگردانی اصغر فرهادی و نامزد شدنش در بخش بهترین بازیگر مکمل مرد در مسیر حرفهای بازیگری‌اش در 24 سالگی پرواز کرد. او بعد از بازی در این فیلم توانست نقش‌های مهمی در سینما بازی کند. بیست‌و‌هفتمین جشنواره فیلم فجر نقطه عطف کاری مهم و با ارزشی برای صابر ابر بود که توانست از این فرصت بهره ببرد.
16- نگار جواهریان
بیست‌و‌هشتمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1388
نگار جواهریان از جمله بازیگران زنی است که توانست در جشنواره فیلم فجر دیده و مسیر بازیگری‌اش متفاوت شود. او از نوجوانی بازیگری را شروع کرد و در 27 سالگی توانست جایگاه خودش را در بازیگری تثبیت کند. نگار جواهریان در بیست‌و‌هشتمین جشنواره فیلم فجر برای فیلم «طلا و مس» به کارگردانی همایون اسعدیان، موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن شد.
17- ویشکا آسایش
بیست‌و‌نهمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1389
ویشکا آسایش در 38 سالگی با فیلم «ورود آقایان ممنوع» به یکی از بازیگرهای مهم زن در سینما تبدیل شد. آسایش در بیست‌و‌نهمین جشنواره فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت کرد.
18- نازنین بیاتی
سی‌و‌یکمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1391
نازنین بیاتی در 23 سالگی به عنوان بازیگر تازه نفس زن به سینمای ایران توسط جشنواره فیلم فجر معرفی شد.
بیاتی با فیلم «دربند» به کارگردانی پرویز شهبازی در سی‌و‌یکمین جشنواره فیلم فجر کشف تازه سینمای ایران بود که با این فیلم توانست نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن نیز شود.
19- شبنم مقدمی
سی‌و‌دومین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1392
شبنم مقدمی پس از سال‌ها فعالیت در سینما در 41 سالگی با فیلم «امروز» به کارگردانی سیدرضا میرکریمی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت کرد و پس از آن مسیر تازه‌ای را در بازیگری توانست تجربه کند.
20- نوید محمدزاده
سی‌و‌دومین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1392
سی‌و‌چهارمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1394
او در نخستین حضور مهمش در جشنواره فیلم فجر برای فیلم «عصبانی نیستم» در 27 سالگی از خود نمایش قدرتمندانه‌ای نشان داد. با اینکه «عصبانی نیستم» به کارگردانی رضا درمیشیان توقیف شد؛ اما بازی خیره‌کننده نوید محمدزاده در جشنواره فیلم فجر دیده شد و اکنون یکی از پولسازترین و مهم‌ترین بازیگران سینمای ایران است. محمدزاده در سی‌و‌چهارمین جشنواره فیلم فجر موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مکمل مرد برای فیلم «ابد و یک روز» به کارگردانی سعید روستایی شد. او پس از این جایزه و دیده شدنش در جشنواره فیلم فجر به مرور به یک بازیگر بین‌المللی که در جشنواره‌های خارجی جوایز متعددی گرفت، تبدیل شد.
21- سعید آقاخانی
سی‌وسومین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1393
سعید آقاخانی که به عنوان بازیگر مطرح کمدی در سینما و تلویزیون فعالیت می‌کرد؛ در 43 سالگی برای اولین‌بار نقشی جدی در فیلم «خداحافظی طولانی» به کارگردانی فرزاد موتمن و به تهیه‌کنندگی علی حضرتی روی دیگری از تواناهایی خود از بازیگری را نشان داد و او را اکنون هم به عنوان بازیگر کمدی و هم به عنوان بازیگر نقش‌های جدی می‌شناسند و مسیر جدید و تازه‌ای در بازیگری برایش اتفاق افتاد.
22- هادی حجازی‌فر
سی‌و‌چهارمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1394
هادی حجازی‌فر که سال‌ها کارگردان تئاتر عروسکی بود و تجربه بازیگری کوتاهی هم طی سال‌های فعالیتش داشت، در 39 سالگی با فیلم-مستند «ایستاده در غبار» در نقش حاج احمد متوسلیان، به کارگردانی محمدحسین مهدویان شناخته و دیده شد. بازی هادی حجازی‌فر در فیلم «ایستاده در غبار» که در سی‌و‌چهارمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد؛ مورد تحسین قابل توجهی از سوی منتقدان و سینماگران قرار گرفت و اکنون او جزو بازیگرهای سرشناس سینمای ایران است.
23- جواد عزتی
سی‌و‌پنجمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1395
جواد عزتی در 35 سالگی با فیلم «ماجرای نیمروز» در سی‌و‌پنجمین جشنواره فیلم فجر با بازی حیرت‌انگیز خود در نقشی جدی توجه همگان را به خود جلب کرد. او در این دوره نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد و نشان داد در نقش‌های جدی نیز حرفی برای گفتن دارد. او پیش از این فقط در نقش‌های کمدی نقش‌آفرینی کرده بود.
24- سارا بهرامی
سی‌و‌ششمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1396
سارا بهرامی با فیلم «دارکوب» که فیلمنامه آن را حسین تراب‌نژاد نوشته بود، توانست به عنوان بازیگر زن در 37 سالگی، جایگاه خود را تثبیت کند و برای این فیلم سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت کرد.
25- نوید پورفرج
سی‌و‌ششمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1396
نوید پورفرج در اولین حضور سینمایی خود در فیلم «مغزهای کوچک زنگ زده» کشف تازه سینمای ایران بود. پورفرج در 29 سالگی برای «مغزهای کوچک زنگ زده» به کارگردانی هومن سیدی، نامزد دریافت سیمرغ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد نیز شد.
26- الناز شاکردوست
سی‌و‌هفتمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1397
الناز شاکردوست که پیش از این بیشتر در فیلم‌های تجاری بازی می‌کرد؛ در سی‌و‌هفتمین جشنواره فیلم فجر با فیلم «شبی که ماه کامل شد» مسیر بازیگری و حرفه‌ای‌اش تغییر یافت. او برای این فیلم سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را در 34 سالگی دریافت کرد.
27- هوتن شکیبا
سی‌و‌هفتمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1397
هوتن شکیبا بازیگر شناخته شده تئاتر که با سریال «لیسانسه‌ها» در نقش کمدی شناخته شد، در 34 سالگی در سینما نیز توانایی بازیگری‌اش را به رخ کشید و با فیلم «شبی که ماه کامل شد» اثر نرگس آبیار، برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد و مسیر بازیگری‌اش هموارتر از همیشه شد.
28- روح‌الله زمانی
سی‌و‌هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر، بهمن 1398
روح‌الله زمانی توسط مجید مجیدی با فیلم «خورشید» به سینمای ایران معرفی شد. او گرچه در جشنواره فیلم فجر نامزد دریافت جایزه‌ای نشد، اما بازی قدرتمندش در 14 سالگی به چشم همگان آمد. او هم‌اکنون نیز به فعالیت بازیگری خود ادامه می‌دهد.
29- نادر سلیمانی
چهلمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1400
نادر سلیمانی از جمله بازیگرانی بود که تنها در نقش‌های کمدی بازی کرده بود. او در فیلم «ضد» که فیلمنامه آن را حسین تراب‌نژاد نوشته بود؛ با بازی خیره‌کننده‌اش توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل را در 55 سالگی دریافت کند و مسیر بازیگری‌اش دستخوش تغییرات مثبت و مهمی شد.
30- تورج الوند
چهلمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1400
تورج الوند در 27 سالگی کشف تازه دیگر سینمای ایران شد. او با فیلم «نگهبان شب» به کارگردانی سیدرضا میرکریمی با بازی درخور توجهش و در اولین قدم خود در بازیگری در مسیر حرفهای قدم گذاشت.
31- صدف اسپهبدی
چهلمین جشنواره فیلم فجر، بهمن 1400
صدف اسپهبدی در اولین تجربه سینمایی‌اش در فیلم «علفزار» به کارگردانی کاظم دانشی به عنوان بازیگری توانمند به سینمای ایران شناخته شد. اسپهبدی در 28 سالگی برای فیلم علفزار موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد.
در این گزارش به بررسی بازیگرانی که جشنواره فیلم فجر سبب تغییر مسیر بازیگری‌شان شد و بازیگرانی که برای اولین‌بار در جشنواره فیلم فجر دیده شدند؛ پرداخته شد. بازیگران دیگری نیز هستند که در جشنواره فیلم فجر طی سالیان مختلف برگزاری این رویداد سینمایی شناخته‌تر شدند.