متاسفانه در طی سال های اخیر موارد صدور چک های برگشتی نیز به صورت بی رویه ای افزایش یافته است که همین مطلب، لزوم آشنایی با مقررات و قوانین مربوط به صدور چک را افزایش می دهد.
آمارهای بانک مرکزی حاکی از آن است که در آبان سال جاری، در کل کشور حدود ۹٫۵ میلیون فقره چک به ارزش نزدیک به ۷۷۹ هزار میلیارد تومان معامله شده است. تعداد چک‌های مبادله‌ای و مبلغ این چک‌ها در این ماه نسبت به مهرماه به ترتیب ۷٫۵ درصد و ۱٫۳ درصد کاهش را تجربه کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیش‌ترین سهم از چک‌های مبادله‌شده در این ماه، هم از منظر تعداد و هم از منظر مبلغ، متعلق به استان «تهران» بوده است.
از نظر مبلغ چک‌های برگشتی نیز در‌ آبان امسال استان تهران بالاترین رقم را به خود اختصاص داده و کهگیلویه و بویراحمد پایین‌ترین مقدار را ثبت کرده است
طبق ارقامی که بانک مرکزی به صورت رسمی اعلام کرده، در آبان ماه بیش از ۸۵۸ هزار فقره چک برگشت خورده که ارزش آن حدود ۱۰۹ هزار میلیارد تومان بوده است.
بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد که از میان استان‌های کشور، بالاترین مبلغ چک‌های برگشتی مربوط به تهران بوده است. در واقع، در این استان ۵۱٫۶ هزار میلیارد تومان چک برگشتی در آبان امسال به ثبت رسیده است. سایر استان‌ها با اختلاف قابل توجهی بعد از تهران قرار گرفته‌اند. برای مثال، در اصفهان ۷٫۵ هزار میلیارد تومان چک برگشتی به ثبت رسیده است. پایین‌ترین مبلغ چک برگشتی نیز در استان کهگیلویه و بویراحمد مشاهده شده که رقم آن تنها ۱۰۰ میلیارد تومان بوده است.
به نظر می‌رسد علت بالابودن نرخ چک‌های برگشتی در تهران، بالاتر بودن مبلغ چک‌های مبادله‌ای در این استان نسبت به سایر استان‌ها است. تهران، چون پایتخت اقتصادی کشور محسوب می‌شود حجم معاملات بالاتری دارد و طبیعی است که ارزش چک‌های برگشت‌خورده در آن نیز بالاتر از سایر استان‌ها باشد.
افزايش آمار چک‌های برگشتی اهميت پیگیری آن را افزايش داده است. در همين رابطه بانک مرکزی انواع استعلام چک را توضیح داد. بر اساس گزارش بانک مرکزی با اطلاعات مختلفی می‌توان وضعیت چک و سابقه فرد صادرکننده را بررسی کرد.
استعلام چک بر اساس اقلام اطلاعاتی چک: با داشتن شناسه صیادی چک، تاریخ سر رسید، کد ملی یا شناسه ملی گیرنده چک و مبلغ چک می‌توانید این استعلام را انجام دهید. این سرویس برای این است که گیرنده چک از ثبت شدن چک به نام خودش و صحت اطلاعات درج‌شده مطمئن شود.
استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی: این روش فقط با داشتن شناسه صیادی چک قابل انجام است. نتایج آن به‌صورت رنگ‌بندی است و سامانه به شما نشان می‌دهد که شخص چند عدد چک برگشتی دارد و مبلغ بدهکاری او حدودا چقدر است.
استعلام چک‌های در راه: با این استعلام شما می‌توانید از مجموع مبلغی چک‌های برگشتی رفع سوءاثرشده و نشده و مبالغ چک‌های در راه یا چک‌هایی که طرف مقابل کشیده و هنوز موعد تسویه آن نرسیده است هم باخبر شوید. وقتی صادرکننده، چک را به نام گیرنده ثبت کرد، گیرنده چک می‌تواند این استعلام را بگیرد. این استعلام از طریق ارسال کد دستوری (*۱*۴*شناسه/کدملی ذینفع*شناسه صیادی) به‌صورت پیامک به سرشماره ۴۰۴۰۷۰۱۷۰۱ قابل انجام است. در صورت فراموشی کد دستوری می‌توانید پیامک صوری مثلا عدد ۱ را به سرشماره ۴۰۴۰۷۰۱۷۰۱ بفرستید تا کدهای دستوری برای شما ارسال شود.