به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همراه مکانیک، با پیشرفت صنعت خودرو در جهان، مهندسین این صنعت به دنبال ساخت خودروهایی با قدرت موتور بالا، سرعت و شتاب بیشتر برای جذب مشتریان بودند، اما در نگاه اول افزایش قدرت موتور وابسته به افزایش حجم موتور و در نتیجه افزایش وزن و بالا رفتن مصرف سوخت خودرو است. از طرفی استانداردهای بینالمللی سختگیرانه در جهت کاهش مصرف سوخت و آلایندگی خودروها، خودروسازان را مجبور میکند که خودروهایی با حجم موتور پایین تولید کنند. موانع پیش رو باعث شده تا مهندسین صنعت خودروسازی راه دیگری برای افزایش راندمان موتور اتومبیلها پیدا کنند.
توربو شارژ یا پرخوران، سیستمی است که میتواند بدون افزایش حجم موتور، قدرت آن را بیش از 50 درصد بیفزاید و مصرف سوخت را در حالت رانندگی معمولی کاهش دهد! بهطور ساده سیستم توربو شارژر متشکل از دو توربین پرهای کوچک است که با شفتی به هم متصل شدهاند و یکی از آنها در مسیر خروج دود و دیگری در مسیر ورود هوا به موتور قرار دارد و با خروج دود از اگزوز توربین دیگر هوای فشرده را مکیده و به داخل محفظه احتراق میدمد.
این سیستم بهدلیل برخورداری از مزایایی همچون کاهش چشمگیر مصرف سوخت و افزایش توان خروجی موتور، بهسرعت در میان خودروسازان و خریداران مورد قبول واقع شد، بهطوری که امروزه تعداد قابل توجهی از اتومبیلهای بهروز با موتورهای توربوشارژ به بازار عرضه میشوند و روزبهروز هم بر تعداد آنها افزوده میشود.
توربوشارژ هم مانند تمامی تکنولوژیهای جدید مزایا و معایبی دارد و بهدلیل کارکرد با فشار، دما و دور بالا حساس بوده و اصول نگهداری خاصی را نسبت به خودروهای تنفس طبیعی میطلبد تا معایب آن به کمترین میزان ممکن برسد.
در ادامه 8 نکته حیاتی در رابطه با اصول نگهداری خودروهای توربوشارژ برای کاهش استهلاک قطعات این سیستم را بررسی خواهیم کرد.
1- استفاده از سوخت مناسب
شاید به گوشتان خورده باشد که در موتور توربوشارژ باید از بنزین سوپر استفاده کرد؛ حال سوال اینجا است که در صورت استفاده از بنزین معمولی چه مشکلی برای پیشرانههای مجهز به سیستم پرخوران یا توربوشارژ پیش میآید؟
در موتور توربوشارژ، مرحله مکش و انفجار از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ چرا که دمای هوای ورودی به سیلندر بهدلیل گذشتن از توربو بیشتر از موتورهای تنفس طبیعی بوده و در صورت استفاده از بنزین معمولی با اکتان پایین امکان ایجاد ضربه (ناک) بهعلت خودسوزی ترکیب هوا و سوخت قبل از جرقه زدن شمع وجود دارد. این انفجار معمولا قبل از به حداکثر رسیدن تراکم صورت گرفته و ضربه شدیدی به پیستونها و دیگر قطعات موتور وارد میکند.
بنزین با اکتان پایین در مقابل حرارت از مقاومت کمتری برخوردار است و موجب افزایش احتمال خودسوزی ترکیب هوا و بنزین میشود. به همین دلیل در ایران استفاده از بنزین سوپر که عدد اکتان بالاتری دارد برای موتور توربوشارژ مناسبتر است.
2- روغن مناسب
استفاده از روغن موتور مناسب و تعویض به موقع آن در افزایش عمر موتور توربوشارژ تاثیر چشمگیری دارد. توربوهای اولیه فقط با روغن موتور خنک میشدند؛ ولی توربوهای امروزی علاوه بر روغن با سیال خنک کننده نیز خنک میشوند. روغنهای سینتتیک بهترین گزینه هستند، زیرا در دماهای بالا به خوبی از توربو محافظت میکنند. با توجه به اینکه روغن کارکرده نمیتواند بهدرستی از توربو محافظت کند، هیچوقت روغن را دیرتر از موعد تعیین شده تعویض نکنید.
3- فیلتر هوا، روغن و سوخت
همیشه از فیلتر هوای مرغوب استفاده کنید و بهموقع آن را تعویض کنید؛ زیرا در غیر این صورت هوای فیلتر نشده به سمت پرههای کمپرسور هدایت میشود و باعث آسیب رسیدن به آنها میشود. قبل از قرار دادن فیلتر نو حتما محفظه فیلتر را تمیز کنید تا ذرات ریزی که در این قسمت جمع شدهاست وارد مسیر ورودی هوا نشود. تعویض به موقع فیلتر روغن نیز از آلوده شدن روغن جلوگیری میکند و باعث افزایش عمر بلبرینگهای شفت توربو میشود. همچنین تعویض فیلتر سوخت را نیز فراموش نکنید؛ زیرا گرفتگی آن باعث میشود نسبت سوخت و هوا از حالت تنظیم خارج شود.
4- بهدلیل توربو بودن همیشه تحت فشار رانندگی نکنید!
در مواقعی که به شتابگیری سریع نیاز ندارید و در حال رانندگی عادی هستید، کمترین فشار ممکن را به موتور وارد کنید. به عبارت دیگر با کمترین میزان فشار روی پدال گاز سرعت خود را حفظ کنید و بوست توربو را در پایینترین حالت ممکن نگه دارید.
5- گرم کردن موتور
به منظور روانکاری مناسب، بهتر است پس از روشن کردن موتور بلافاصله حرکت نکنید؛ چرا که دمای موتور پایین است و بهدلیل غلظت بیشتر روغن، از میزان روان کنندگی آن کاسته خواهد شد، اما اگر حدود 1 دقیقه پس از روشن کردن خودرو مدت زمان اندکی را با دنده پایین حرکت کنید، موتور فرصت گرم شدن پیدا میکند و روغن با کیفیت بهتری به توربو شارژر میرسد.
6- در رانندگیهای طولانی
توجه داشته باشید وقتی که با سرعت زیاد در حال رانندگی هستید، سیستم توربو شارژر با تمام توان خود کار میکند و به همین دلیل درجه حرارت در قطعات مکانیکی در حداکثر مقدار خود قرار دارد. در نتیجه بهتر است پس از مسافتهای طولانی اگر قصد توقف دارید، حدود 30 ثانیه خودرو را بهصورت درجا روشن گذاشته تا درجه حرارت به حد نرمال برسد و سپس موتور را خاموش کنید.
7- نحوه خاموش کردن خودرو
بسیاری از رانندگان عادت دارند که پیش از خاموش کردن موتور چند گاز متوالی داده و سپس موتور را خاموش کنند، اما باید بدانید که این عمل در خودروهای توربو بسیار مهلک است؛ چرا که گاز دادن موجب در مدار قرار گرفتن توربو شارژر میشود و قطعات دوار آن به چرخش درخواهند آمد، اما به محض اینکه موتور را خاموش کنید سیستم روانکاری از کارافتاده و روغن به محل توربو نخواهد رسید و موجب چرخش توربو بدون روغن خواهد شد.
8- استفاده از دنده مناسب
درصورتیکه خودروی شما مجهز به گیربکس دندهای یا اتوماتیک با قابلیت تعویض دستی دندهها است، اگر هنگام سبقت گرفتن یا بالا رفتن از سربالایی از دنده سنگینتر استفاده کنید، فشار بسیار کمتری به توربو وارد میشود و کل سنگینی کار برروی توربوشارژ نخواهد بود. باید گفت که وقتی از دنده سنگینتر استفاده میکنید، خودرو سریعتر شتاب میگیرد و مدت زمانیکه توربو در حالت بوست کامل کار میکند کاهش مییابد.