محمدامین آقامیری، دبیر شورای عالی فضای مجازی با حضور در یک برنامه تلویزیونی توضیح داد که پلتفرم‌های فیلتر شده اگر بتوانند در چارچوب مصوبه اخیر این شورا خود را بگنجانند رفع فیلتر خواهند شد. با این حال نه مجری از او جزییات بیشتری در خصوص این مصوبه را خواست و نه او در مورد این مصوبه توضیحات بیشتری ارائه کرد. همچنین او در پاسخ به این سوال که آیا واتس‌اپ و گوگل‌پلی این چارچوب و الزامات را رعایت کردند که رفع فیلتر شده‌اند گفت: «با واتس‌اپ و گوگل‌پلی شاید مذاکره انجام نشده باشد، اما چارچوب‌ها را براساس استاندارد خودشان یا رعایت می‌کنند یا در غالب سیاست‌های ما می‌گنجد. منافع و مضرات آنها بررسی شده و در نهایت رفع فیلتر شده است.»

به گزارش «فن‌زی» روز گذشته بعد از چند ماه خبرهای مختلف تنها از گوگل‌پلی و واتس‌اپ رفع فیلتر شد. در حالی که بسیاری از مردم و کارشناسان انتظار داشتن رئیس جمهوری با توجه به جایگاه و پشتوانه اجتماعی که دارد دستور به رفع فیلتر تمام پلتفرم‌ها را بدهد، او به رفع فیلتر گام‌به‌گام محدودیت‌ها از برخی سرویس‌ها تن داد. شرق در گزارشی که پیش‌تر منتشر کرده بود، یادآور شد که اجرای گام‌به‌گام طرح فیلترینگ چه ضرر‌هایی در آینده می‌تواند برای مسعود پزشکیان به همراه داشته باشد.

همچنین از طرف دیگر گوگل‌پلی و واتس‌اپ در شرایطی رفع فیلتر شدند که جزییاتی از مصوبه‌ای که براساس آن از این دو پلتفرم رفع فیلتر شده در دسترس نیست و همه گمانه‌زنی‌ها براساس متنی از مصوبه است که خبرگزاری مهر منتشر کرده است. در واقع شورا در شرایطی به رفع فیلتر از دو پلتفرم براساس مصوبه جدید اجازه داده که برای نمونه بسته حمایتی تبلیغاتی به مبلغ ۵۰ میلیارد تومان به پیام‌رسان‌های داخلی اعطا شود، اینترنت طبقاتی بیش از گذشته پیگیر شود، پوسته تلگرام و یوتیوب راه‌اندازی شود یا با فیلتر‌شکن‌ها مقابله جدی صورت بگیرد.

توضیحات قطره‌ای شورا در مورد یک مصوبه

یک روز بعد از این اتفاق‌ها محمدامین آقامیری، رئیس شورای عالی فضای مجازی عصر امروز (۵ دی) با حضور در یک برنامه صدا‌وسیما به صورت دست و پا شکسته در مورد این مصوبه توضیحاتی داد.

او در واکنش به این سوال مجری که گمان می‌رفت با بررسی‌های این مدت، همه پلتفرم‌ها از فیلتر خارج می‌شوند، ولی اعلام می‌شود که رویکرد، مرحله‌ای و تدریجی است، توضیح داد: «کاری که دیروز شورا انجام داد، یک مسیر راه و یک نقشه‌ای را مصوب کرد که براساس آن از این به بعد دستگاه‌ها باید کارهایی انجام دهند که ترکیب این کار‌ها منجر به شرایط بهتری برای زیست مردم در فضای مجازی شود. حرکت دیروز یک راهکاری بود برای تسهیل دسترسی مردم به محتوا و خدمات مختلف در فضای مجازی بود و در کنار آن یک بسته برای ارتقای حکمرانی قدرتمند بود.»

او ادامه داد: «هیچ‌راه‌کار کلی و سراسری در لایه سیاست‌گذاری وجود ندارد. همه راهکارهای سیاست‌گذار گام‌به‌گام است. باید یک سیاستی در نظر گرفته شود و براساس آن قدمی برداشته شود در نهایت این سیاست انجام شده ممکن است مزایا و معایبی داشته باشد، پس در گام بعدی سعی می‌شود آن را تکمیل و قدم به قدم جلو رفت.»

چرا گوگل‌پلی و واتس‌اپ رفع فیلتر شدند

آقامیری در ادامه در پاسخ به این سوال که چرا براساس این مصوبه گوگل‌پلی و واتس‌اپ رفع فیلتر شدند و در این زمینه از پلتفرم‌های دیگر رفع فیلتر نشده است گفت: «در طرح‌هایی که به شورای در مورد رفع فیلترینگ ارجاع‌ داده شد، گزینه‌های مختلفی وجود داشت و در کنار آن مدل‌هایی که می‌توان با این پلتفرم‌ها تعامل کرد. چند تجربه در این زمینه در دنیا وجود دارد، برای مثال خیلی از کشور‌ها چند مدل برای فعالیت سکوها در نظر گرفته‌اند. شایع‌ترین مدلی که وجود دارد این است که سکو‌های مختلف در غالبی که کشور‌ها تعیین می‌کنند، شروع به فعالیت می‌کنند. کشورها همه در لایه زیرساختی و خدماتی چارچوب مشخص دارند. سکوهای بزرگ دنیا با همه کشورها تفاهم‌نامه دارند و مجوز‌هایی می‌گیرند که در چارچوب آن مجوز کار کنند.»

او در ادامه با اعلام اینکه در هر کشوری سکوهای محدود شده یا محتوای ترویج شده مختلفی وجود دارد، اعلام کرد: «چنین اتفاق‌هایی براساس جواز و سیاست‌هایی است که کشورها برای سکوها در نظر گرفته‌اند. یکی از اصلی‌ترین مسائل ما این است که بتوانیم با سکو‌ها تفاهماتی انجام دهیم که بتوانند در چارچوب و قوانین کشور ما فعالیت کنند. این اتفاق نیاز به تعاملات بین‌المللی دارد.»

آقا میری در واکنش به این سوال که واتس‌اپ و گوگل‌پلی این شرایط را پشت سر گذاشته‌اند که رفع فیلتر شده‌اند گفت: «در رابطه با این سکوها بحث‌های مختلفی انجام شد. یکسری سکوها خدماتی هستند و از این نوع سکوها در کشور باز هستند. با اینها (واتس‌اپ و گوگل‌پلی) شاید مذاکره انجام نشده باشد، اما چارچوب‌ها را براساس استاندارد خودشان یا رعایت می‌کنند یا در غالب سیاست‌های ما می‌گنجد. منافع و مضرات آنها بررسی شده و در نهایت رفع فیلتر شده است.»

مصوبه در چه زمانی انجام می‌شود

او در ادامه اعلام کرد که در مراحل بعدی گام‌های مختلف دیگری در نظر گرفته شده و به دستگاه‌ها ماموریت‌های مشخصی داده‌ شده است. به گفته او دستگاه‌ها ماموریت دارند که از ابزارهای مختلفی مسیر را برای بازگشایی پلتفرم‌ها پیش ببرند.

همچنین او تاکید کرد که در این مصوبه برای انجام اقدامات زمان‌بندی همراه با جزییات در نظر گرفته نشده است، چرا که یک برآورهایی توسط متخصصان و دستگاه‌ها به مرکز ملی ارائه شده است. به گفته آقامیری در این زمینه رئیس‌جمهور و سایر سران قوا این نظر را دارند که فرایند‌ها تسریع شود و دستگاه‌ها، همراه مجموعه‌های دیگری که وظیفه دارند با سرعت بیشتری الزامات را انجام دهند تا مسیر مشخص و اقدامات تعیین شده به نتیجه برسد.

رفع فیلتر به شرط رعایت چارچوب‌ها

آقامیری در پاسخ به این سوال که آیا با این مصوبه تمام پلتفرم‌های فیلترشده بازگشایی می‌شوند گفت: «در این مصوبه چارچوب‌هایی مشخص شده است که براساس آن چارچوب‌ها می‌توانند همه پلتفرم‌ها قرار بگیرند و اگر قرار بگیرند بازگشایی می‌شوند.»

دبیرشورای عالی فضای مجازی در پاسخ به اینکه اگر سکوهای خارجی در چهارچوب جا نگرفتند چه تصمیمی گرفته می‌شود توضیح داد: «راهکارهای مختلفی پیش‌بینی شده، بخش خصوصی هم می‌تواند برود با آنها مذاکره کنند یا نمایندگی از سمت آنها در ایران فعالیت کند. ما کار را نسبت به سایر کشورها ساده‌تر کرده‌ایم.»