هم‌زمان با استمرار آلودگی هوا در تهران و دیگر شهرهای بزرگ ایران، دکتر آرمان سورانی یان‌چشمه، متخصص و جراح مغز و اعصاب، ضمن هشدار درباره پیامدهای ادامه این وضعیت، تصریح کرد که هفت میلیون ایرانی در معرض ابتلا به تومور مغزی قرار دارند.

این جراح مغز و اعصاب با تاکید بر تاثیر آلودگی هوا در ابتلا به بیماری‌های مغز و اعصاب و اختلال‌های روانی، هشدار داد که وضعیت کنونی می‌تواند در سال‌های آینده به یک بحران بهداشتی بزرگ تبدیل شود.

دکتر سورانی، با استناد به داده‌های مطالعات علمی بین‌المللی توضیح داد که آلاینده‌های هوا مستقیم و غیرمستقیم با بیماری‌های مختلف مغزی و روانی ارتباط دارند و همان‌طور که سیگار موجب سرطان‌ ریه و حنجره می‌شود، آلودگی هوا نیز ساختار بدن انسان را به مرور زمان تخریب می‌کند.

این متخصص به‌طور خاص به ارتباط آلاینده‌ها با تومورهای مغزی، اختلالات خلقی مانند افسردگی و اسکیزوفرنی و حتی اختلال دوقطبی اشاره کرد و افزود: «تحقیقات نشان داده‌اند که آلودگی هوا موجب افزایش بروز تومورهای مغزی، به‌ویژه تومورهای بدخیم می‌شود، زیرا ترکیبات شیمیایی مانند گازهای کربن مونوکسید و ترکیبات گوگردی موجود در آلاینده‌ها در بروز تومورهای مغزی موثرند و بر اساس مطالعات، افزایش هفت درصدی در ابتلا به تومورهای مغزی بدخیم در پی افزایش آلاینده‌های هوا پیش‌بینی می‌شود.»

دکتر سورانی در گفت‌وگو با روزنامه اعتماد توضیح داد که بروز تومورهای مغزی بدخیم مانند گلیوبلاستوم مولتی‌فورم که از شایع‌ترین انواع تومورها در مغزند، از جمله مشکلاتی به‌شمار می‌روند که بیشترین ارتباط را با آلودگی هوا دارند.

به گفته این متخصص، این نوع تومورها معمولا عمر بیمار را بین شش ماه تا دو سال کاهش می‌دهند و تاکنون درمان قطعی برای آن‌ها یافت نشده است. اما کشورهای پیشرفته برای جلوگیری از شیوع این بیماری‌ها به‌تدریج میزان انتشار آلاینده‌ها را کاهش داده‌اند. با این حال، در ایران، چیزی که مشاهده می‌شود این است که وضعیت هر سال نسبت به سال قبل بسیار بدتر می‌شود؛ یعنی نه‌تنها آلاینده‌ها کم نمی‌شود بلکه بیشتر هم می‌شوند.

سورانی تاکید کرد که مسئولان جمهوری اسلامی باید به این بحران توجه داشته باشند و به‌ویژه در مورد آلاینده‌های صنعتی و کارخانه‌ها برای کاهش آلایندگی‌ها اقدام‌هایی موثر اتخاذ کنند.

او در ادامه گفت که آلودگی هوا نه‌تنها با بیماری‌های جسمی بلکه با اختلالات روانی نیز در ارتباط است و می‌تواند باعث اختلالات خلقی، افسردگی، اختلال حافظه و هوش، پارکینسون و حتی اسکیزوفرنی شود. آمارها هم از افزایش بیماری‌های روانی در ایران در پی آلودگی هوا حکایت دارند.

روز سه‌شنبه چهارم دی‌ماه در شرایطی که آلودگی هوای تهران در وضعیت «خیلی ناسالم برای همه گروه‌ها» قرار گرفت، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت چهاردهم، ادعا کرد منشا آلودگی هوا در ایران تحریم‌های بین‌المللی است. وزارت بهداشت نیز در عملکردی منفعلانه، به صدور هشدارهایی برای مردم کفایت کرد و از آنان خواست از تردد در فضاهای عمومی خودداری کنند و ماسک بزنند.

یکی از مهم‌ترین عوامل تشدید آلودگی هوا در سال جاری، مصرف گسترده مازوت در نیروگاه‌ها و صنایع ایران است. بر اساس گزارش‌های رسمی، بیش از ۴۰ درصد از نیروگاه‌های ایران به دنبال کمبود گاز طبیعی و افزایش تقاضای برق در زمستان امسال، از مازوت استفاده کرده‌اند.

بر اساس گزارش‌های وزارت بهداشت، در سال ۱۴۰۳ بیش از ۳۰ هزار نفر به دلیل مشکلات مرتبط با آلودگی هوا جانشان را از دست داده‌اند. همچنین، بهره‌وری نیروی کار به دلیل غیبت‌های ناشی از بیماری‌های مرتبط با آلودگی کاهش یافته و از نظر اجتماعی، نیز تداوم آلودگی هوا زندگی عادی مردم را با اختلال مواجه کرده است. 

آلودگی هوا چهارمین عامل مرگ‌ومیر زودرس در جهان بعد از فشار خون بالا، استعمال دخانیات و سوءتغذیه است و سالانه موجب مرگ زودرس میلیون‌ها نفر می‌شود.