به گزارش جمله آزمون تیمز در حوزه ریاضی و علوم برای پایه‌های چهارم و هشتم برگزار می‌شود. در این دوره، ۵۸ کشور در بخش ریاضیات و ۴۴ کشور در بخش علوم شرکت داشتند، کشور‌های سنگاپور، چین، کره، و هنگ‌کنگ در صدر کشور‌های با عملکرد بالای آموزشی قرار گرفته‌اند و ترکیه موفق شده است با نمره ۵۳۲ در درس ریاضی، بالاتر از میانگین بین‌المللی (۵۰۰) قرار گیرد و رتبه هشتم جهان را کسب کند.
پیشرفت همسایه غربی ایران درحالی است که ایران با افت عملکرد در ریاضیات و علوم پایه هشتم مواجه بوده است و عملکرد ایران در علوم پایه هشتم با نمره ۴۱۹، پایین‌ترین امتیاز کشور در تمام دوره‌های تیمز است که نشان‌دهنده یک پسرفت آشکار است.
ایران در تیمز ۲۰۲۳ این نتایج را کسب کرده است:
ریاضی پایه چهارم: در آزمون تیمز ۲۰۲۳، دانش‌آموزان ایرانی در ریاضی پایه چهارم نمره ۴۲۰ را کسب کردند، این نمره نسبت به سال ۲۰۱۹ که نمره ۴۴۳ بود، کاهش یافته است، تنها ۱ درصد از دانش‌آموزان ایرانی به عملکرد پیشرفته دست یافتند، در حالی که ۵۹ درصد در سطح پایین قرار داشتند. کشور سنگاپور با نمره ۶۱۵ بالاترین عملکرد را در این بخش داشت.
ریاضی پایه هشتم: در پایه هشتم، دانش‌آموزان ایرانی نمره ۴۲۳ را کسب کردند که این نیز نسبت به نمره ۴۴۶ در سال ۲۰۱۹ کاهش نشان می‌دهد، در این بخش، ۵۹ درصد از دانش‌آموزان ایرانی در سطح پایین قرار داشتند و تنها ۱ درصد به سطح پیشرفته دست یافتند. بالاترین عملکرد در این بخش متعلق به سنگاپور با نمره ۶۰۵ بود.
علوم پایه چهارم: در علوم پایه چهارم، نمره دانش‌آموزان ایرانی ۴۳۲ بود که نسبت به نمره ۴۴۱ در سال ۲۰۱۹ کاهش داشته است، ۶۳ درصد از دانش‌آموزان در سطح پایین قرار داشتند. سنگاپور با نمره ۶۰۷ در صدر قرار داشت.
علوم پایه هشتم: در علوم پایه هشتم، دانش‌آموزان ایرانی نمره ۴۱۹ را کسب کردند که کاهش قابل‌توجهی نسبت به نمره ۴۴۹ در سال ۲۰۱۹ داشت، در این بخش نیز سنگاپور با نمره ۶۰۶ بالاترین عملکرد را به ثبت رساند
ماجرا وقتی دردناک‌تر می‌شود که بدانیم ایران در آزمون بین‌المللی پرلز \”سوادخواندن\” هم وضعیت نامناسبی دارد. دانش‌آموزانی که سواد خواندن کافی ندارند، درک درستی از مفاهیم ریاضی و علوم نخواهند داشت و دچار فقر یادگیری می‌شوند.
به گفته سحرخیز، معاون سابق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش مشکلات ساختاری در آموزش: محتوای نامناسب کتاب‌های درسی، الگو‌های مدیریتی مدارس، و نحوه استخدام معلمان، عدم تناسب رشته معلمان با موضوع تدریس و کمبود انگیزه معلمان که پایین‌ترین حقوق پرداختی کارکنان دولت را دریافت می‌کنند از دلایل مهم افت کیفیت آموزش هستند.
از سوی دیگر در دوران متوسطه دانش‌آموزان آینده‌ای در درس‌خواندن برای خودشان متصور نمی‌شوند یا اینکه به مهاجرت فکر می‌کنند و همه این‌ها باعث می‌شود بی‌انگیزه شوند. بسیاری از معلمان هم دغدغه مالی دارند و این روی کیفیت تدریس آن‌ها تأثیر می‌گذارد. واقعیت این است که آموزش در مدارس بر مهارت‌آموزی تأکیدی ندارد و بیشتر روی مطالب نظری و محفوظات تمرکز می‌کند. » در همین حال با چندین دانش‌آموز صحبت کردیم که بیشترشان به ضعف آموزش مجازی تأکید کردند. انگیزه ادامه تحصیل بسیار پایین آمده است
مسأله البته محدود به آزمون‌های بین‌المللی نیست و شرایط تحصیلی بر اساس شاخص‌های داخلی هم خجالت‌آور است. طبق اطلاعات منتشرشده از سوی وزارت آموزش‌وپرورش، میانگین کشوری نمرات دانش‌آموزان در امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۲ در رشته تجربی ۱۱. ۲۳، رشته ریاضی ۱۰. ۷۹، رشته انسانی ۸. ۷۵ و در رشته معارف ۱۰. ۵۶ بوده است. درحالی‌که سال ۱۴۰۱ میانگین نمرات دانش‌آموزان برای رشته علوم تجربی ۱۳. ۰۲، رشته ریاضی و فیزیک ۱۲. ۶۴، رشته ادبیات و علوم انسانی ۱۰. ۲۰ و رشته علوم و معارف اسلامی ۱۲. ۰۱ بوده است.
جامعه‌شناسان فقر را یکی از مهم‌ترین دلایل افت تحصیلی می‌دانند و برای تأیید این مسأله به تطابق نقشه فقر کشور و معدل پایین ارجاع می‌دهند. به این صورت که میانگین معدل امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۲ در استان‌های هرمزگان، کهگیلویه‌وبویراحمد، خوزستان، آذربایجان غربی ۸ تا ۹ بود. خراسان شمالی، گلستان، اردبیل، ایلام، کردستان، لرستان، کرمانشاه، فارس، کرمان، گیلان، بوشهر و چهارمحال‌وبختیاری نیز استان‌هایی هستند که میانگین ۹ تا ۱۰ را ثبت کردند. یعنی معدل دانش‌آموزان این استان‌های نیز کم و هشدارآمیز است. با این حساب مجموعا، در ۱۷ استان میانگین معدل امتحانات نهایی خرداد هشت تا ۱۰ بوده که در وضعیت قرمز هستند.