گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم- اندیشکدهی «شورای آتلانتیک» بهعنوان یکی از سرشناسترین و تأثیرگذارترین اندیشکدههای آمریکا طی گزارش مفصلی تحت عنوان «یک راهبرد دوحزبی دربارهی ایران برای دولت بعدی آمریکا و دو دههی آینده» که در اکتبر 2024، تنظیم کرده است عملاً نسخهی «تغییر رژیم» در ایران را برای دولت بعدی آمریکا پیچیده است.
این اندیشکدهی آمریکایی بهرغم تأکید بر عدم اشارهی مقامات آمریکایی به هدف «تغییر رژیم» در ایران و توصیه به کنار گذاشتن گزینهی تغییر رژیم از طریق نیروی نظامی و کودتا، به دولت ترامپ و دولتهای بعدی آمریکا پیشنهاد میکند سیاست موفقیتآمیز واشینگتن برای تغییر رژیم کمونیست لهستان در دههی 1980 را الگوی خود برای تقابل با جمهوری اسلامی قرار دهند.
در صفحه 33 این گزارش تحت عنوان «استفاده از رسانههای مستقل سنتی و جدید به زبان فارسی» توسعه رسانههای مستقل بهعنوان یکی از راهبردهای این مسیر توضیح داده شده است که بر آن اساس، آمریکا باید از تلاشها برای ارائهی گستردهتر اخبار و اطلاعات به زبان فارسی به مردم ایران حمایت کند.
در حوادث لهستان، ایالات متحده اگرچه بهطور مستقیم حکومت وقت این کشور را سرنگون نکرد، بلکه نقش مهمی در حمایت از مخالفان و جنبشهای کارگری و سیاسی به ویژه جنبش "سالیدارنوش" (Solidarność) به رهبری لخ والسا ایفا کرد؛ بخشی از این کمکها، حمایت مالی از سازمانهای غیر دولتی و بنیادهای مربوط به جنبشهای دموکراسیخواه در لهستان بود و بخشی از آنها کمکهای رسانهای چراکه رسانههای غربی در پوشش اخبار و رویدادهای لهستان و تحریک مردم نقش مهمی داشتند.
همچنین تغییرات سیاسی در کشورهای همسایه لهستان مانند مجارستان و چکسلواکی بر فضای سیاسی این کشور تأثیر گذاشت و به جنبشهای شکل گرفته در این کشور انگیزه بخشید.
طبق آنچه این اندیشکده آمریکایی منتشر کرده است، احتمالاً راهبرد آمریکا برای ضربه به ایران، با توجه به تحولات منطقه و همچنین تضعیف جبهه مقاومت و فروپاشی حکومت اسد و پیشروی غیرمنتظره گروههای مسلح و تروریستها، در دو رویکرد بهصورت جدی دنبال شود؛ اول حمایت مالی از اپوزیسیون و جبهه ضدایران و تحریک مردم در داخل کشور مانند حوادث 1401 و دیگری، هدایت افکار عمومی از طریق سکوهای خارجی، کانالهای خبری و ایجاد رسانههای جدیدی که بتوانند جهت فکری جامعه را تغییر دهند.
اندیشکدهی «شورای آتلانتیک» پیشنهاد بودجهی بیشتر به منظور تقویت ظرفیت پخش برنامههای فارسیزبان درون ایران، یک کانال تلویزیونی ماهوارهای کانالهای یوتیوب، مانند «رادیو اروپای آزاد» را داده است که ایرانیها بتوانند به آنها دسترسی داشته باشند و «انحصار رسانهای» نظام را تضعیف کنند.
علاوه بر این، واشینگتن باید بهجای آنکه از ابتدا «چرخ را اختراع کند» و بهعنوان مثال، بهدنبال راهاندازی یک شبکهی فارسیزبان جدید باشد، با همکاری متحدان اروپاییاش در جهت گسترش رسانههای فارسیزبان موجود و معتبر، مانند «رادیو فردا» یا «بیبیسی فارسی»، حمایت مالی ارائه کند.
در اغتشاشات سالهای گذشته رسانههای فارسیزبان نقش مهمی در پیشبرد پروژه آشوب داشتند؛ برای مثال در حوادث سال 88، بیبیسی فارسی و شبکه اجتماعی توئیتر(ایکس) و در اتفاقات سال 1401 شبکه ایران اینترنشنال و سکوهایی مانند اینستاگرام به تریبون ضدانقلاب و چهرههای تجزیهطلب و حامی تروریسم تبدیل شده بودند.
در حوادث سال 88 توئیتر(که بعد از انتقال مالکیت آن به ایلان ماسک به X تغییر نام داد) کارکرد موثری در دریافت سریعتر خبر و اطلاعات از حوادث ایران برای رسانهها یا منابع خارج از کشور بود و حتی زمانی که برای رفع مشکلات فنی نیازمند بهروزرسانی بود، مقامات دولتی آمریکا درخواست تعویق این بروزرسانی را کردند.
نوسازی شبکههای ضدایرانی در دولت قبلی ترامپ نیز در دستورکار بود و آمریکا ترجیح میدهد بودجهای که در این زمینه صرف میکند بازدهی بالایی داشته باشد؛ برایان هوک مسئول ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکای آمریکا در دولت قبلی ترامپ، در زمان مسئولیتش با انتقاد شدید از بخش فارسی صدای آمریکا از کنگره خواسته بود بودجه آن را قطع و بخش فارسی را تعطیل کند. به گفته هوک، بودجه شبکه صدای آمریکا چیزی بالغ بر 17 میلیون دلار بوده است اما نتوانسته مأموریت خود را انجام دهد.
احتمال دارد با حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید، راهبرد تضعیف رسانههای رسمی و کاهش اثرگذاری آن بر مردم و همچنین توسعه شبکهها و کانالهای ضدایرانی دنبال شود بهویژه آنکه با حضور ایلان ماسک در کنار ترامپ و همچنین سرمایهگذاریهای اخیر آمریکا بر روی شرکت متا در پروژههای نظامی و همچنین مسدودکردن شبکه اجتماعی محبوب چینی(تیکتاک)، بخشی از اهداف سیاست خارجه آمریکا از طریق حاکمیت بر پلتفرمهای بزرگ دنیا پیش میرود.
اهمیت پروژههای فناورانه و حکمرانی آمریکا بر سکوها تاحدی است که جیمز دیوید ونس معاون اول ترامپ در دولت آینده، پیش از انتخابات گفته بود اگر اروپا بخواهد پلتفرمهای ایلان ماسک را تنظیم کند، ایالات متحده میتواند حمایت خود از ناتو را کنار بگذارد که نشان میدهد این مسئله از پیمانهای نظامی آمریکا هم بااهمیتتر بهشمار میرود.
انتهای پیام/
∎