گروه اجتماعی: هفته قبل مدارس، ادارات و بیشتر مراکز تجاری در شهرهای بزرگ به دلیل برودت و آلودگی هوا و کمبود انرژی به‌خصوص گاز و برق تعطیل شد. کارشناسان علت تعطیل شدن بیش از 20 استان کشور را اقتصاد دستوری می‌دانند که باعث شده قیمت تمام شده انرژی محاسبه و دریافت نشود و در مقابل تجهیزات نیروگاه ها فرسوده و انرژی کافی نباشد.
گم شدن۲۰ میلیون لیتر سوخت در روز
مصطفی پور دهقان عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی درباره اینکه رییس جمهور از گم شدن روزانه ۲۰ میلیون لیتر سوخت صحبت کرده‌اند به ایلنا گفت: قاچاق رسمی سوخت در کشور وجود دارد و عدد آن‌هم بالاست. شبکه فرسوده پالایشگاهی و توزیع می‌تواند درصدی در گم شدن سوخت مؤثر باشد. ما در قصه سوخت به لحاظ قیمت جهانی به دلیل قیمت پایینی که در کشور داریم، با این حجم از قاچاق و خروج سرمایه ملی مواجه هستیم. تا وقتی اصلاح قیمت صورت نگیرد نمی‌توانیم جلوی این حجم از قاچاق را بگیریم. دلیل فرسودگی و توزیع و شبکه نامناسب هم قیمت پایین سوخت است. تا زمانی که اصلاح قیمت صحیح انجام ندهیم و به علم اقتصاد احترام نگذاریم و به‌صورت علمی مدیریت نکنیم، قرار نیست اتفاق خاصی بیفتد. قاچاق به‌واسطه گپ قیمتی و چند قیمتی ایجاد می‌شود یعنی در مورد هر کالایی وقتی حاشیه سود ایجاد می‌کنیم قاچاق و قاچاقچی وجود دارد تلخ‌ترین موضوع این است که ما فضای قاچاق را در اینجا برای کالایی فراهم کرده‌ایم که تجدید ناپذیر است.
ضربات اقتصاد دستوری
پور دهقان گفت: سوخت یک فرآورده از نفت است و ما داریم ضرباتی را به حوزه سوخت و زیرساختی در کشور می‌زنیم. ما یک قیمت دستوری داریم بدون اینکه به بهای تمام‌شده توجه کنیم. این موضوع درباره گندم یا موضوعات دیگر هم وجود دارد. نظام اقتصادی ما یک نظام اقتصاد دستوری است. اقتصاد دستوری یعنی به عملکرد بازار احترام نمی‌گذاریم و پشت چند کلمه مقدس پنهان می‌شویم حمایت از مستضعفان، حمایت از تولید داخل، چند کلمه خیلی خوب را پیدا می‌کنیم و پشت آن پنهان می‌شویم البته قصد حمایت هم داریم اما با این عملکرد ضربه به چیزی می‌زنیم که می‌خواهیم از آن حمایت کنیم. تا وقتی نظام اقتصادی ما نظام دستوری است مشکلات پابرجا خواهد بود ما باید به سمتی برویم که به عملکرد بازار احترام بگذاریم و کشور را علمی اداره کنیم. وظیفه دولت این است که از قیمت‌گذاری خارج شود و در نظارت بر کیفیت و نظارت بر عملکرد نقش خود را ایفا کند.
عدم تأمین سوخت برای نیروگاه‌ها
فتح‌الله توسلی، عضو گروه اقتصادی مجلس گفت: باید دولت با برنامه‌ریزی صحیح و تأمین سوخت نیروگاه‌ها، از بروز مشکلاتی در زندگی مردم جلوگیری کند. وی درباره تأمین سوخت نیروگاهی به ایلنا گفت: دولت موظف به ایجاد زیرساخت‌هایی برای تأمین برق و سوخت نیروگاه‌ها و تولید انرژی خورشیدی هستند و باید به این وظایف عمل کنند. چرا سوخت نیروگاه‌ها تأمین نشده، گاز به چاه‌های نفت تزریق نشده و چرا تزریق گاز صورت نگرفته است. همچنین چرا اقداماتی برای صرفه‌جویی در مصرف سوخت انجام‌نشده است.
خسارت قطع برق
وی با انتقاد از قطعی برق ناشی از کمبود سوخت نیروگاه‌ها در کشور گفت: قطعی برق و تعطیلی ادارات و بانک‌ها باعث بروز مشکلاتی در زندگی مردم شده است؛ اقداماتی همچون خاموش کردن محوطه ریاست جمهوری و قطع برق دستگاه‌های پرمصرف گامی در راستای فرهنگ‌سازی است اما باید به‌جای این‌کاره به سمت تولید برق رفت. باید اقدامات پیشگیرانه برای تأمین برق انجام می‌شد که ازجمله آن تأمین سوخت نیروگاه‌ها، استفاده از منابع جدید مانند انرژی خورشیدی و حمایت از کولرهای با مصرف پایین است. این نماینده مجلس گفت: نتیجه انجام نشدن این اقدامات تعطیل شدن یک‌هفته‌ای کشور و ایجاد مشکلات برای مردم است. وزارت نفت باید با برنامه‌ریزی صحیح و تأمین سوخت نیروگاه‌ها، از بروز چنین بحران‌هایی جلوگیری کند تا به زندگی روزمره شهروندان آسیب نرساند.
قطع برق تا دو هفته آینده
محسن ذبیحی، معاون هماهنگی توزیع شرکت توانیر گفت: قطعی برق تا پایان سال ادامه نخواهد داشت و با تحویل سوخت کافی که احتمالاً طی 10 روز تا 2 هفته آینده این اتفاق خواهد افتاد، اجرای این برنامه متوقف خواهد شد. در حال حاضر نیاز مصرف برق کشور 47 هزار مگاوات است که ظرفیت منصوب نیروگاه‌ها فراتر از این نیاز است. پس صنعت برق کشور به‌شرط تأمین سوخت کافی برای نیروگاه‌ها، مشکلی در تأمین برق ندارد. وی با اشاره به کاهش میانگین دمای هوای کشور در سال جاری نسبت به سال های گذشته، گفت: پویش 2 درجه کمتر کمک می‌کند که سوخت بیشتری به نیروگاه‌ها برسد و امکان تأمین نیاز برق برای واحدهای تولیدی و دیگر مشترکان فراهم شود. هفته گذشته به دلیل شرایط خاص محدودیت سوخت تحویلی به نیروگاه‌ها، درخواست کردیم صنایع به‌طور موقت برای چند روز از مدار خارج شوند. درخواست ما برای مدیریت تقاضا این است که 50 درصد از فعالیت کاری صنایع بعد از ساعت 5 بعدازظهر محدود شود تا بتوانیم برق مشترکان خانگی را تأمین کنیم. ذبیحی درباره دلیل نا ترازی برق گفت: نا ترازی برق یک معادله چند مجهولی است و ام المسائل آن، نا ترازی مالی است. اگر مشکل اقتصاد برق حل شود، مشکلات کاهش خواهد یافت.