«آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا در گفتوگوی مفصلی با «اندیشکده شورای روابط خارجی» در خصوص انواع موضوعات از چین و روسیه گرفته تا ایران و همچنین جنگ غزه و تحولات سوریه پرداخت. او در انتهای این میزگرد در پاسخ به سؤال یکی از حاضرین، گفت که هنوز جمعیت قابل توجهی در ایران وجود دارد که حامی حکومت هستند و برداشت وی از جامعه ایران درست نیست.
به گزارش تسنیم؛ در ابتدا، مصاحبه کننده (فرومن) گفتوگو را با این سؤال آغاز کرد: «یکی از عوامل جدیدی که با آن روبرو هستیم، این محور خودکامهها است - چین، روسیه، ایران، کره شمالی - که به شیوههای جدید و متفاوت از آنچه انتظار میرفت، با هم همکاری میکنند. آنها متحدان طبیعی یکدیگر نیستند. اختلافات و منافع زیادی بین آنها و در میان آنها وجود دارد. شما چه فکر میکنید؟ میزان همکاری آنها در آینده چقدر خواهد بود؟ محدودیتهای آن چیست؟ و آیا آمریکا کاری میتواند انجام دهد که میان آنها شکاف ایجاد کند؟».
آنتونی بلینکن نیز در پاسخ گفت: «ما شاهد همسو شدن مخالفان بودهایم که رو به رشد است. پیشینههای زیادی دارد؛ این به زمان طولانی برمیگردد. من فکر میکنم از بسیاری جهات، این موضوع واقعاً با شکستهای اولیهی روسیه در اوکراین با تجاوز به اوکراین سرعت گرفت و روسیه به شدت به کمک بیشتری نیاز داشت و روابط خود را با کره شمالی تقویت کرده است و متأسفانه، این یک خیابان دوطرفه است. این فقط چیزی نیست که روسیه از کره شمالی میگیرد؛ بلکه چیزی است که کره شمالی از روسیه میگیرد. روابط خود را با ایران نیز، دوباره از سر نیاز، تقویت کرده است. و این کشورها - و ایران نیز از این رابطه بهرهمند شدهاند.
چین نیز بخشی از این ترکیب است، اما در جایگاهی کمی متفاوت، زیرا بسیار بیشتر به جهان متصل است و از جهاتی با آن وابسته است.
فرومن در بخش دیگری از مصاحبه به موضوع ایران پرداخت و سؤالات خود را با یک سری پیشفرضهای عجیب و موهوم در هم آمیخت و پرسید: «بیایید به ایران بپردازیم. ایران از نظر مؤثر بودن به عنوان یک قابلیت ضربه دوم، متحد اصلی خود، یعنی حزبالله را از دست داده است. موشکهای آن در برابر دفاع اسرائیل، آمریکا و شرکای متحد، کاملاً بیاثر بوده است. آیا اکنون اجتنابناپذیر است که آنها به سلاح هستهای روی آورند؟ این آیا سومین پایهی صندلی بازدارندگی و دفاعی آنهاست، در حالی که دو پایهی دیگر ضعیف از آب درآمدهاند؟ شما چگونه پیشرفت این موضوع را میبینید؟ و چه توصیهای به دولت آینده در مورد چگونگی توسعهی روابط با ایران میدهید؟»
وزیر خارجه آمریکا نیز در پاسخ ادعا کرد: «خوب، ببینید، شکی نیست که این سال خوبی برای ایران نبوده است و ما هر روز شاهد این موضوع هستیم و من فکر میکنم ایران باید برخی انتخابهای اساسی انجام دهد. یکی از انتخابهایی که میتواند - و باید - انجام دهد، تمرکز بر خود و تلاش برای ساختن کشوری بهتر و موفقتر است که برای مردم خود مفید باشد که به وضوح همان چیزی است که اکثر ایرانیان میخواهند و اینکه دست از دخالت در این ماجراجوییها - یا ماجراجوییهای نادرست - در سراسر منطقه و فراتر از آن بردارد. حال، اینکه آیا به اندازه کافی عاقلانه خواهد بود که این انتخاب را انجام دهد، نمیدانم. اما آنها به شدت نیاز دارند که این انتخاب را انجام دهند و باید بر اقتصاد خود تمرکز کنند، بر رشد کشور تمرکز کنند و برای مردم مفید باشند».
او در ادامه ادعاهای خود افزود: «اکنون، اگر آنها این انتخاب را انجام ندهند، باید برخی تصمیمات سخت بگیرند، بله، در مورد اینکه در آینده به کجا خواهند رفت تا بتوانند نوعی از مشکلسازی را که متأسفانه سالهای سال درگیر آن بودهاند، حفظ کنند. من فکر نمیکنم که سلاح هستهای اجتنابناپذیر باشد. من فکر میکنم این چیزی است که اکنون ممکن است بیشتر مطرح باشد، زیرا با از دست دادن ابزارهای مختلف، با از دست دادن خطوط دفاعی مختلف، مطمئناً، خواهید دید که بیشتر در مورد آن فکر میکنند. اما هزینهها و عواقب آن برای آنها برای دنبال کردن این مسیر، به نظر من، شدید خواهد بود، بنابراین امیدوارم که این موضوع تحت کنترل باقی بماند».
بلینکن همچنین با انتقاد از تصمیم دولت پیشین ترامپ برای خروج از برجام گفت که ایران اکنون برای تولید مواد شکافتپذیر تنها یک الی دو هفته زمان نیاز دارد، در حالی که به ادعای وی در زمان اجرای برجام، این زمان بیش از یک سال بود.
او ادامه داد: «بنابراین، ما باید راهی برای یافتن - دولت بعدی باید راهی برای درگیر شدن با این موضوع پیدا کند، زیرا تولید اورانیوم غنیشدهی 60 درصد، حداقل از نظر مواد شکافتپذیر، به آنها امکان میدهد تا در مدت زمان بسیار کوتاهی، مواد کافی برای تولید چندین سلاح را تولید کنند».
مصاحبهکننده در ادامه پرسید: «با نگاهی به رویکرد آمریکا به این موضوع، ما تحریمها را امتحان کردیم، با برجام درگیر شدیم، دوباره تحریمها را امتحان کردیم. شما چه فکر میکنید؟ چه تأثیری میتوانیم بر رفتار ایران داشته باشیم؟ و آیا شما فکر میکنید که چشماندازی برای مذاکره در مورد توافق جدید در مورد بخش هستهای این موضوع با ایران وجود دارد؟»
بلینکن: «من فکر میکنم چشماندازی برای مذاکرات وجود دارد و البته این بستگی به این دارد که ایران چه کاری را انتخاب کند و اینکه آیا تصمیم میگیرد به طور معنیداری درگیر شود یا خیر و البته، دولت آینده باید تصمیمی بگیرد. رئیسجمهور ترامپ در آخرین دور، با خروج از توافق، گفت که میخواهد، همانطور که او آن را مینامید، توافق بهتر و قویتری داشته باشد. خوب؛ بیایید ببینیم چه چیزی امکانپذیر است».
اذعان بلینکن به شکست آمریکا در براندازی
در بخش دیگری از این گفتوگو یکی از حاضرین سؤال خود را به ایران اختصاص داد و پرسید: « آقای وزیر، مارک روزن هستم. رژیم ایران معمولاً در داخل ایران بسیار نامحبوب تلقی میشود. آیا میتوانید در مورد اینکه آیا ایالات متحده باید سیاست تغییر رژیم در ایران، توسط مردم ایران را اتخاذ کند یا نه، صحبت کنید؟ و اگر چنین است، چه باید بکنیم تا بیشتر از مخالفان ایرانی حمایت کنیم تا این اتفاق بیفتد؟»
بلینکن در پاسخ گفت: «از دیدگاه من، اولاً، تحولات داخلی در ایران پیچیده است و ما از بسیاری جهات لزوماً بهترین منبع برای دیدگاه روشنی در این مورد نیستیم، دقیقاً به این دلیل که ما، البته، روابط دیپلماتیک نداریم؛ ما منزوی بودهایم و فکر میکنم ادعای اینکه دقیقاً میدانیم تحولات در داخل ایران چیست، نوعی تظاهر خواهد بود. البته، ما هر چه میتوانیم اطلاعات جمعآوری میکنیم. ما دوستان و شرکایی داریم که درک روشنتر و بهتری دارند. ما همه اینها را با هم جمع میکنیم».
وزیر خارجه آمریکا افزود: «به نظر من اگر به بیست سال گذشته نگاه کنیم، آزمایشهای ما در تغییر رژیم، دقیقاً موفقیتهای چشمگیری نداشتهاند. (خنده حضار) بنابراین فکر میکنم باید با تواضع مناسب به این مشکل بپردازیم. اما تمرکز بر هر آنچه برای اعمال تغییر در سیاستها لازم است، جلوگیری از اقداماتی که تهدیدی برای منافع و ارزشهای ما هستند، باید در اولویت باشد و ما تهدیدهای امنیتی روشنی از سوی ایران داریم، و تهدیدهای روشنی در مورد ارزشهایمان از سوی ایران داریم».
بلینکن در ادامه گفت: «آنچه ما در زمانهای مختلف تلاش کردهایم این است که تا حد امکان، مردم داخل ایران را که آیندهای متفاوت برای کشور خود میخواهند، توانمندتر کنیم - تا بتوانند ارتباط برقرار کنند، بایستند و برای این کار منابعی داشته باشند. اما من اولین کسی هستم که اذعان میکنم این کار از بیرون واقعاً دشوار است. فکر میکنم آنچه در نهایت احتمالاً موفق خواهد شد، این است که تعداد بیشتری از مردم ایران به این نتیجه میرسند که جهتگیری و حکومت کشورشان نتایج و آیندهای را که میخواهند به آنها نمیدهد. و در نقطهای، فکر میکنم این موضوع مسیر کشور را تغییر خواهد داد».
او افزود: «از دیدگاه من و طبق تجربهی خودم، فکر میکنم این کار از بیرون سخت است و شما ناگزیر با عواقب ناخواسته و اثرات درجه دوم و سوم مواجه میشوید که باید در مورد آنها بسیار مراقب باشید. بنابراین فکر میکنم باید به حمایت از آنچه به آن اعتقاد داریم ادامه دهیم. باید در برابر رفتارهای ایران که برخلاف منافع ما یا منافع متحدان و شرکای ماست، قاطعانه بایستیم. باید از کسانی در ایران که آیندهای متفاوت میخواهند، قاطعانه حمایت کنیم. اما من در مورد تلاش برای مهندسی هر چیزی از بیرون بسیار محتاط هستم».
وزیر خارجه آمریکا تأکید کرد: «آنطور که من میبینم، فکر میکنم ایران بسیار چند تکه است و افکار مختلفی در آنجا وجود دارد. فکر میکنم آنچه شما توصیف کردید قطعاً حداقل نیمی از جمعیت را نشان میدهد، اما کل آن را نه و همانطور که میدانید، تفاوتهای عمیقی بین شهر و روستا وجود دارد. یک بخش بسیار محافظهکار در ایران وجود دارد که از نظر تعداد قابل توجه است و احتمالاً به رژیم وفادار مانده است. بنابراین فکر نمیکنم این موضوع به این وضوح قابل تشخیص باشد».