کاظم جلالی در نشستی با دانشجویان دانشگاه ملل روسیه افزود: عرصه بین‌المللی عرصه اختلافات و اشتراکات است و همین مولفه‌ها در بلوک‌بندی و دسته‌بندی کشورها تعیین کننده است.
وی اظهارداشت: انقلاب اسلامی ایران با شعار محوری نه شرقی و نه غربی در پی احیای هویت مستقل بود و چون با ساختار ناعادلانه تک قطبی جهانی با محوریت آمریکا مخالف بود، تحت تحریم‌های شدیدی قرار گرفت.
در این دیدار که با حضور مسعود احمدوند رایزن فرهنگی سفارت کشورمان در مسکو، هادی گودرزی رایزن علمی جمهوری اسلامی ایران در روسیه، بلاروس و آسیای میانه و رئیس دپارتمان شرق‌شناسی دانشگاه ملل روسیه برگزار شد، جلالی همچنین گفت: یکی از مهمترین مولفه‌ها برای ایجاد روابط استوار، جستجوی پایه‌های تحکیم روابط و ایجاد منافع مشترک است، در غیر اینصورت روابط دوجانبه، لرزان خواهد بود، بویژه تحکیم روابطی که پایه‌های قدیمی دارد، دشوارتر از تحکیم روابط جدید است.
وی افزود: بر پایه این نظریه اگر روابط ایران و روسیه را بررسی کنیم متوجه می‌شویم که روابط دو کشور قدیمی است و بنابراین برای تقویت و استواری این روابط باید منافع جدید تعریف کنیم.
سفیر ایران در مسکو، عنصر همسایگی را از جمله پایه‌های مشترک روابط ایران و روسیه عنوان و خاطرنشان کرد: ما دو کشور همسایه هستیم و این همسایگی انتخاب ما نیست و الزام طبیعت و جغرافیاست، بنابراین باید با همدیگر روابط خوب و مسالمت‌آمیزی داشته باشیم.
جلالی با بیان اینکه اشتراکات فرهنگی از دیگر از پایه‌های روابط دو کشور است، یادآور شد: ایران و روسیه اشتراکات فرهنگی زیادی دارند که باید روابط خود را بر پایه این اشتراکات تنظیم کنند.
وی با اشاره به تاریخ کشورهای استعمار زده از جنوب شرق آسیا گرفته تا آفریقا و آمریکای لاتین و تأثیرگذاری روابط فرهنگی افزود: از دیرباز ماندگارترین و تاثیرگذارترین روابط، روابطی است که بر پایه‌های فرهنگی استوار باشد، به همین علت است که کشورهای استعماری، سیاست‌های استعماری خود را بر پایه فرهنگ بنا نهادند.
جلالی در ادامه با بیان اینکه شناسایی و فعال کردن عناصر فرهنگی مشترک، هنر مسئولان دو کشور است، خاطرنشان کرد: بر حسب تجربه پنج ساله من به عنوان دیپلمات در روسیه و متعاقب آن حضور در همه ساحت‌های فرهنگی، بر این باورم که اشتراکات فرهنگی زیادی میان دو کشور در همه زمینه‌های هنری، ادبی، سینمایی و … وجود دارد که باید این ظرفیت‌ها شناسایی شود.
سفیر ایران در مسکو، با اشاره به نامگذاری سال ۲۰۲۴ از سوی پوتین رئیس جمهور روسیه به عنوان سال خانواده، تاکید کرد: همچون روسیه، در اسلام نیز خانواده همواره از مقدس‌ترین نهادها محسوب می‌شود.
جلالی روابط علمی را از دیگر عناصر مشترک دو کشور خواند و تاکید کرد: امروز حدود ۹ هزار دانشجوی ایرانی در روسیه مشغول به تحصیل هستند و هر دانشجوی ایرانی علاوه بر اینکه سفیر ایران در روسیه است، عامل اصلی انتقال پیام مردم روسیه به ایران نیز محسوب می‌شود.
وی حوزه اقتصادی را از دیگر زمینه‌های اشتراکات و همکاری ایران و روسیه عنوان کرد و گفت: اگر در حوزه اقتصاد منافع جدید ایجاد کنیم، روابط پایدار می‌ماند و اگر منافع مشترک ایجاد نکنیم، روابط به راحتی از هم گسسته می‌شود. ما منافع مشترک و دشمنان مشترک داریم و اتفاقاً باید روابط دوجانبه را توسعه دهیم.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه در بخش دیگری از سخنانش، اجرای دو طرح کریدور شمال-جنوب و انتقال گاز روسیه از طریق ایران را موجب استحکام بیشتر روابط دوجانبه برشمرد و اظهار داشت: امروز یکی از جنگ‌های پنهان، جنگ کریدورهاست. کریدور شمال_جنوب، یکی از پروژه‌های مشترک بنیادی ایران و روسیه است که با اجرای آن مسیر ۱۷ هزار کیلومتری انتقال کالا به هفت هزار کیلومتر کاهش می‌یابد و با این اتفاق هزینه و زمان انتقال کالا کاهش می‌یابد.
جلالی با اشاره به سه شاخه کریدور شمال-جنوب، افزود: ایران و روسیه در هر سه شاخه مشترک هستند و اجرای این طرح نقطه عطفی در روابط دو کشور و اوراسیاست.
سفیر ایران در روسیه همچنین طرح انتقال گاز روسیه از طریق ایران را از دیگر منافع مشترک دو کشور خواند و یادآور شد: در صورت اجرای این طرح، پایه‌های روابط اقتصادی دو کشور بیش از پیش تقویت خواهد شد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تلاش‌های زیادی از سوی دولتمردان روسیه برای ایجاد روابط با غرب صورت گرفت، تصریح کرد: به رغم تلاش‌های صادقانه یلتسین برای تعامل با غرب، اما در عمل غرب در سیاست‌هایش تجدید نظر نکرد و رفتار آنها مثل لبخند ژکوند بود.
جلالی با اشاره به سخنرانی رئیس جمهور روسیه در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲، یادآور شد: دولت آقای پوتین هم در ابتدا سیاستش را بر پایه تعامل با غرب قرار داد؛ اما بعدها خطاب به غرب گفت ما آمده بودیم که عضو اتحادیه اروپا و حتی عضو ناتو شویم، اما شما قبول نکردید.
وی با اشاره به ریشه‌ها و علل درگیری‌های روسیه با غرب و همچنین مخالفت آمریکا با نقش آفرینی ایران و روسیه در عرصه بین المللی تصریح کرد: اختلافات ایران و روسیه با غرب، ریشه‌های فرهنگی عمیقی دارد و دلیل مخالفت آمریکا با نقش‌آفرینی ایران و روسیه در عرصه بین‌المللی همین اختلافات مبنایی فرهنگی است.
وی افزود: ما نمی‌توانیم پیرو لیبرال دموکراسی آمریکا باشیم، زیرا ما کشوری هستیم که بیش از سه هزار سال تمدن مدون داریم و شما کشوری هستید که هزار سال تمدن مدون دارید.
در ادامه این جلسه، رئیس دپارتمان شرق شناسی با تشکر از سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو، هدف از برگزاری این جلسات را آشنایی دانشجویان روابط بین الملل با فعالیت‌های دیپلماتیک عنوان کرد.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه در پایان به پرسش‌های دانشجویان از جمله درباره آخرین تحولات روابط ایران و افغانستان و هماهنگی میان ایران و روسیه در موضوع سوریه پاسخ گفت.
مسعود احمدوند، رایزن فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو در ابتدای این مراسم ضمن معرفی دانشجویان دپارتمان روابط بین‌الملل دانشگاه دوستی ملل مسکو، گفت: این دانشجویان بر حسب رشته تحصیلی در برنامه‌های سفارتخانه‌های مختلف حضور می‌یابند و از نزدیک در جریان نحوه فعالیت‌های این سفارتخانه‌ها قرار می‌گیرند.
وی ضمن معرفی مراکز ایران‌شناسی در روسیه یادآور شد: در ۱۹ دانشگاه روسیه کرسی‌های ایران شناسی دایر است که یکی از فعال‌ترین آنها کرسی ایران‌شناسی دانشگاه دوستی ملل است.
دانشجویان روس همچنین از ساختمان تاریخی تشریفات سفارت کشورمان در مسکو و آثار هنری نفیس به جا مانده از قرون متمادی در آن بازدید کردند./مهر