به گزارش خبرنگار گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد، محمدرضا فرزین در برنامه گفتگوی ویژه خبری با اشاره به ورود سامانه نیما به بازار ارز توافقی گفت: در گذشته صادرکننده و واردکننده بر روی نرخی توافق می‌کردند که این نرخ اعلام نمی‌شد، این در حالی است که برخی کارخانه‌ها ملزم به عرضه ارز نبودند و برای واردات مواد اولیه خود از ارز خود استفاده می‌کردند؛ ولی این نرخ اعلام نمی‌شد؛ چراکه بازاری وجود نداشت.
میانگین نرخ بازار ارز توافقی در سه ماهه اخیر ۵۸ تا ۶۱ هزار تومان
رییس کل بانک مرکزی افزود: ما از سال گذشته اقدام به طراحی بازار ارز توافقی و سامانه ارز تجاری نمودیم که این کار بسیار پیچیده‌ای بود؛ بنابراین باید تمام ارزها نیز در آن مبادله می‌شد؛ این در حالی است که بازار ارز توافقی از سه تا چهار ماه اخیر شکل گرفته و نرخ در دو سه ماهه حدود ۵۸ تا ۶۱ تومان بر اساس توافق عرضه کننده و متقاضی، نرخ در آن به ثبت رسیده است.
فرزین با بیان اینکه قصد داشتیم که نیما را به بازار ارز توافقی بیاوریم و نرخ ها را به هم نزدیک کنیم، اظهار داشت: از شنبه هفته جاری نرخ سامانه نیما را بر اساس بازار عرضه توافقی، آزاد اعلام کردیم. هر چند تعارض منافع ممکن است در این مورد به وجود آید و از قبل هم برای مدیریت این بخش تلاش کردیم که پیش آگهی کنیم.
وی با بیان اینکه این بازار سیستم جورسازی دارد و نیازی به تعیین کف و سقف قیمتی نیست، گفت: امروز نرخ حدود ۶۱۲۰۰ تومان بوده است و کاملا نرخ بر اساس توافق تعیین شده است؛ یعنی افراد هر نرخی که می‌خواستند می‌توانند عرضه ارز را صورت داده و برای دلار عرضه شده خود، نرخ تعیین کنند.
عرضه ارز در بازار توافقی از فردا افزایش می‌یابد
فرزین گفت: به دلیل تعطیلات ناشی از مدیریت مصرف انرژی، شرکتها نتوانستند در سطح بالایی، عرضه کننده ارز در سامانه ارز تجاری باشند و بنابراین با تماس‌هایی که بانک مرکزی صورت داد، عرضه‌ها به شکل گسترده‌تری در روز جاری انجام شد.
وی اظهار داشت: فردا بانکها تعطیل نیست و عرضه افزایش می‌یابد.
کاهش فروش نفت ایران به چین دروغ محض است
فرزین با بیان اینکه رسانه های خارجی از جمله سی ان ان و وال استریت ژورنال خبرهای منفی را بر علیه ایران منتشر کردند که این به دلیل تحت تاثیر قرار دادن سامانه ارز تجاری بود، گفت: کاهش فروش نفت ایران به چین دروغ محض است. این رسانه‌ها تلاش کردند که در همین مدت زمانی که ما سامانه ارز تجاری را راه‌اندازی کردیم، کشور را با بمبارانی از خبرهای منفی از دیده شدن اشیاءناشناس در آسمان آمریکا گرفته تا کاهش فروش نفت ایران مواجه سازند و این تصمیم را تحت تاثیر قرار دهند.
ایران جزو پنج کشور اول دنیا در تبدیل ذخایر ارزی به طلا
فرزین گفت: ایران در میان بانکهای مرکزی دنیا جزو پنج کشور اول دنیا است و بیست درصد از ذخایر ارزی کشور را به طلا تبدیل کردیم و به نسبت مجموع ذخایر ارزی، بالاترین سطح ذخایر را داریم.
وی افزود: در تولید نفت ایران هم مشکلی به وجود نیامده و تولید و سرمایه گذاری این بخش رو به افزایش است؛ ولی رسانه‌های خارجی دائما با شایعاتی تلاش دارند بازار ارز ایران را به هم بزنند.
تا پایان سال ۷۰ میلیارد دلار ارز عرضه خواهیم کرد
رییس کل بانک مرکزی اظهار داشت: پارسال ۶۵ میلیارد دلار در سامانه نیما ارز عرضه کرده ایم که به صورت ارز توافقی و ۲۸۵۰۰ تومانی بوده است؛ امسال تا به حال ۵۱ میلیارد دلار ارز عرضه کردیم و پیش بینی می کنیم که ۷۰ میلیارد دلار عرضه ارز را تا پایان سال خواهیم داشت؛ چراکه ذخایر ارزی ما بیشتر شده است و ذخایر طلای خود را افزایش داده‌ایم.
وی با بیان اینکه دیروز ۲۲۰ میلیون دلار در یک روز عرضه ارز داشتیم و رقم در روزهای آینده افزایش خواهد یافت، تصریح کرد: ما ذخایر ارزی خوبی داریم و آن را به طلا تبدیل کرده ایم که این خود دارای نکته مهمی است که ذخایر ارزی ما رو به افزایش است.
از کوتاژفروشی و خالی‌فروشی جلوگیری خواهیم کرد
وی افزود: سامانه ارز تجاری دارای منافع بسیاری است که اولین منفعت آن دارا بودن سیستم مچینگ است و از کوتاژفروشی جلوگیری می‌کند و از خالی فروشی نیز ممانعت خواهد کرد، چراکه در این سیستم بانکها هستند که کارگزار صادرکننده و واردکننده می‌شوند که نمی‌توانند خالی فروشی کنند.
فرزین با بیان اینکه در چای دبش مساله خالی فروشی را تجربه کردیم، گفت: این تجربه در سامانه ارز تجاری تکرار نخواهد شد، ضمن اینکه همزمان تسویه ریالی و ارزی در سامانه صورت می گیرد و سیستم مچینگ هزینه جستجو را کاهش می‌دهد و نیازی نیست که واردکننده دنبال صادرکننده و بالعکس بگردد؛ ضمن اینکه قیمتگذاری نیز دستوری نیست و بر اساس عرضه و تقاضا است.
وی افزود: نرخ این بازار نرخ غالب بر بازار کشور خواهد شد.
رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه در خصوص ارز ۲۸۵۰۰ تومانی حدود یک و نیم ماه قبل این موضوع مطرح شد که میزان این ارز کاهش یابد گفت: بیش از اینکه از عملیات واقعی ارزی ضربه بخوریم بدون اینکه اتفاقی بیفتد از شایعات لطمه می خوریم تا جایی که گاهی نمی‌شود بازار را کنترل کرد. در فضاهای مختلف بحث‌هایی مطرح می شود و شایعه سازی می کنند.
کفایت سرمایه بانکها امسال به دو می‌رسد
فرزین در خصوص اصلاح نظام بانکی گفت: در حوزه اصلاح نظام بانکی چندین بار توضیح داده‌ام، ولی باید پیشرفت کار را گزارش کنیم. ما اعلام کردیم که کفایت سرمایه بانکها را کنترل کردیم؛ این در حالی است که کفایت سرمایه در نظام بانکی ما سال گذشته منفی دو بود در حالیکه بر اساس بازل باید ۸ باشد، این در حالی است که سهامداران بدون آوردن پول وام داده بودند. ما بانکها را مجبور به افزایش سرمایه کردیم و تا به حال امسال ۲۲۰ هزار میلیارد تومان افزایش سرمایه در بانکها داده ایم.
وی افزود: بانک ملی، سپه، پارسیان، شهر، ملت روند افزایش سرمایه را طی کرده اند. پیش‌بینی ما این است که این ۲۲۰ هزار میلیارد تومان که تاکنون است، به بالای ۴۰۰ هزار میلیارد تومان تا پایان سال برسد. این درحالی است که تا پایان سال رقم کفایت سرمایه منفی دو به مثبت دو تا سه خواهد رسید و سال بعد به سمت ۸ حرکت کنیم که این کار توان وام دهی بانکها را افزایش خواهد داد و قدرت وام دهی بانکها منجر به تورم نمی شود.
هفته آینده جلسه ویژه تعیین تکلیف بانک سرمایه برگزار خواهد شد
فرزین گفت: در مورد بانک آینده نیز برنامه ما در حال عملیاتی شدن است که هفته آینده یک جلسه ویژه بابت این بانک برگزار خواهیم کرد که بعد از تصویب در هیات عالی بانک مرکزی برنامه اصلاحات بانک آینده را آغاز خواهیم کرد که تغییرات اساسی در کفایت سرمایه کل نظام بانکی به وجود خواهد آورد.
وی اظهار داشت: بانک آینده اثر عمیقی بر کفایت سرمایه بانکها خواهد داشت و وارد یک برنامه اصلاحی برای این بانک خواهیم شد که باید در شورای عالی هماهنگی سران قوا به تصویب برسد.
دستورالعمل صندوق‌های قرض‌الحسنه در هیات عالی بانک تصویب می‌شود
فرزین همچنین در خصوص توسعه صندوق های قرض‌الحسنه نیز گفت: صندوق های قرض‌الحسنه در کشور یکی از نهادهای بسیار موثر در تامین مالی خرد هستند. امیدواریم در اولین فرصت آیین نامه و دستورالعمل صندوق ها را مصوب هیات عالی می‌کنیم و اگر بتوانیم ایین نامه را مصوب و اجرا کنیم و شناخت دقیقی از صندوق های قرض الحسنه داشته باشیم پیش‌بینی ما از آینده این است که ما اگر یک جایی بخواهیم قرض الحسنه را توسعه دهیم، حتما خود ما در بانک مرکزی می‌توانیم از این طریق عمل کنیم.
۴۸۰ هزار نفر همچنان در صف وام ازدواج
وی در خصوص وام ازدواج نیز گفت: وام ازدواج دغدغه ما است و ما در نظام بانکی نسبت به این بخش بی توجه نیست. الان سهم خانوارها در تسهیلات بانکی رو به افزایش است که یکی از دلایل آن وام‌های ازدواج و فرزندآوری است و تا ۲۶ اذرماه ۱۲۴ همت به ۴۹۰ هزار نفر وام ازدواج داده ایم که ۱۵۲ درصد تحقق بر اساس زمان داریم.
فرزین تصریح کرد: ما تا پایان سال باید ۲۰۰ هزار میلیارد تومان وام ازدواج و فرزندآوری بپردازیم که تا به حال ۱۶۴ هزار میلیارد تومان تسهیلات ازدواج داده‌ایم. یعنی ۵۰ همت از ذخیره قانونی بانکها کم شده تا صف‌ها کم شود.
وی افزود: وام فرزندآوری نیز به ۴۳۵ هزار نفر داده شده که درصد تحقق آن ۱۰۲ درصد است. اما ۴۸۰ هزار نفر در صف هستند که باید وام ازدواج بگیرند و در همین حدود نیز افراد متقاضی وام فرزندآوری در صف هستند که باید ۱۹۱ هزار میلیارد تومان باید پرداخت شود.
فرزین ادامه داد: ما قطعا صف را کاهش خواهیم داد و سال آینده نیز بر اساس آنچه در قانون دیده خواهد شد، پرداخت را ادامه خواهیم داد.
اتصال سیستم بانکی ایران به ترکیه و عراق فعلا عملیاتی نیست
رییس کل بانک مرکزی در پاسخ به سوالی مبنی بر اتصال سیستم بانکی ایران و روسیه گفت: در مورد عراق و ترکیه موضوع متفاوت با روسیه است و ما می توانیم شبکه بانکی دو طرف ایران و روسیه وصل کنیم در مورد ترکیه تلاش کردیم ولی هنوز وصل شدن شبکه کارتی با این کشور را موفق نشدیم البته تلاش داریم که برای گردشگران به ترکیه کارتهای بانکی خرید را طراحی کنیم که البته بخش خصوصی باید در این حوزه وارد شود.
وی افزود: در مورد روسیه به یک پیوند کامل رسیده ایم و هم روابط کارگزاری بین دو کشور فعال است و هم دستگاههای خودپرداز در دو کشور فعال است ولی تا به حال برای عراق و ترکیه این شرایط مهیا نبوده است.
بسته ۲۵۰ همتی برای حمایت از صنعت و کشاورزی
فرزین گفت: سال گذشته هدفگذاری این بود که نرخ رشد نقدینگی کشور به ۲۵ درصد برسد که پایان سال به ۲۴.۲ درصد رسید و به هدف نزدیک شدیم و جلوی رشد پول را گرفتیم البته انسداد پولی را نباید ایجاد کنیم بنابراین اینکه چقدر این را تنظیم کنیم بستگی به شرایط اقتصادی کشور است.
وی افزود: ۵ تا ۶ ماه است که شوک‌های اقتصادی داریم که عموم آنها غیر قابل پیش بینی است و با توجه به اینکه در بخش هایی مشکلات نقدینگی وجود دارد تلاش کردیم که انسداد پولی را انجام ندهیم با عملیات بازار باز ولی مجدد نرخ رشد را پایین آورده ایم که اکنون به ۲۸.۱ درصد رسیده ایم و نرخ رشد پایه پولی نیز بالای ۴۰ درصد بوده است که آخرین عدد ما زیر ۲۱ درصد است و ۲۰.۴ درصد است که ما بر پول مسلط شده‌ایم و کنترل می‌کنیم.
فرزین گفت: البته نگران انسداد پولی هستیم و سیاست جدید ما این است که صنعت دچار مشکل نشود و بسته ۲۵۰ هزار میلیارد تومانی را کمک خواهیم کرد که ۲۰۰ همت نیز برای صنعت و ۵۰ همت برای کشاورزی دیده ایم که در حال عملیات هستیم که به زودی برای تامین مالی صنعت گام برخواهیم داشت.
وی افزود: هم در حوزه ارز و هم در حوزه ریال امیدواریم بتوانیم با همکاری تجار و فعالان اقتصادی، بانکها به خوبی برنامه های خود را اجرا کنیم نگران آینده هم نیستیم و امیدواریم افرادی که مرتب اضطراب در بازار به وجود می آورند به این نکته توجه کنند که سیاست ارزی خود را با قوت پیش خواهیم برد و جای نگرانی نیست.