شناسهٔ خبر: 70301958 - سرویس اقتصادی
نسخه قابل چاپ منبع: رادیو فردا | لینک خبر

جهش صادرات نفتی ایران در آستانهٔ بازگشت ترامپ به کاخ سفید

صاحب‌خبر -

صادرات نفت ایران به رغم افت‌وخیزها در ماه‌های گذشته، در آستانهٔ آغاز به کار دولت دونالد ترامپ و احتمال اعمال مجدد سیاست «فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی، دوباره احیا شده است.

صادرات روزانهٔ نفت ایران به چین در ماه نوامبر با افتی نیم میلیون بشکه‌ای نسبت به پایان تابستان، به حدود یک میلیون و ۳۱۰ هزار بشکه سقوط کرد، اما آمارهایی که شرکت اطلاعات کالا، کپلر، در اختیار رادیو فردا قرار داده است، نشان می‌دهد که تحویل نفت ایران به چین در ماه دسامبر دوباره اوج گرفته است.

ایران در نیمهٔ اول ماه جاری روزانه یک میلیون و ۸۸۶ هزار بشکه نفت تحویل چین داده که بالاترین میزان از سال ۲۰۱۸ است.

بارگیری نفت ایران به بازارهای چین نیز در دورهٔ یاد شده یک میلیون و ۷۱۳ هزار بشکه در روز بوده است. معمولاً دو تا سه هفته طول می‌کشد که محموله‌های نفتی ایران به بازارهای چین برسد.

بدین ترتیب، در صورت خرید محموله‌های بارگیری شده، تحویل نفت ایران به چین در ماه دسامبر به بالای ۱.۸ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.

در مجموع، بر اساس آمارهای کپلر، ایران در سال ۲۰۲۴ به‌طور متوسط روزانه یک میلیون و ۵۱۲ هزار بشکه نفت تحویل چین داده که ۳۴ درصد بیشتر از سال گذشته و دو برابر سال ۲۰۲۲ است.

صادرات نفت ایران در سال ۲۰۱۷ و قبل از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های نفتی علیه جمهوری اسلامی حدود ۲.۵ میلیون بشکه بود، اما در آخرین سال ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در سال ۲۰۲۰ به زیر ۳۴۰ هزار بشکه سقوط کرد.

با روی کار آمدن دولت جو بایدن، صادرات نفت ایران هر سال به‌صورت چشمگیری افزایش یافته است.

مجموع صادرات نفتی ایران به چین، سوریه و مقاصد نامعلوم؛ منبع: کپلر
مجموع صادرات نفتی ایران به چین، سوریه و مقاصد نامعلوم؛ منبع: کپلر

صادرات نفت ایران به بازارهای چین و سوریه از ابتدای اکنبر امسال به خاطر حمله گسترده موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل و احتمال حملهٔ اسرائیل به تاسیسات نفتی ایران به شدت دچار تلاطم شد؛ اما در ماه دسامبر صادرات نفت ایران به چین نهایتاً احیا شد، اما تحویل نفت ایران به سوریه در پی سقوط رژیم بشار اسد متوقف شده است.

آمارهای کپلر نشان می‌دهد ایران در ۱۱ ماههٔ سال جاری میلادی روزانه ۵۶ هزار بشکه (مجموعا ۱۸.۵ میلیون بشکه) نفت تحویل سوریه داده و در ماه جاری هیچ محموله نفتی ایران تحویل این کشور نشده است.

تانکر ترکرز، از شرکت‌های فعال در ردیابی نفتکش‌ها، می‌گوید آخرین نفتکش ایران با ۷۵۰ هزار بشکه محموله، درست صبح روز سقوط بشار اسد، نرسیده به کانال سوئز با محموله خود به آب‌های ایران بازگشت.

اختلال در صادرات نفت ایران در ماه‌های پایانی امسال باعث شده که حجم نفت روی آب ایران در نیمهٔ ماه دسامبر به ۱۷ میلیون بشکه برسد که چهار برابر ماه سپتامبر و قبل از حمله موشکی ایران به اسرائیل است.

البته آمارهای شرکت مشاوره انرژی، وُرتکسا، نشان می‌دهد کل نفت روی آب ایران در آب‌های خود و آسیای شرقی، خصوصا سنگاپور، ۴۸ میلیون بشکه است که ۱۲ میلیون بشکه بیشتر از ماه اکتبر است.

در هر حال، به رغم تلاطم در صادرات نفت ایران طی چند ماه گذشته، ایران در ماه دسامبر صادرات به چین را احیا کرده، اما مشخص نیست با روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ آیا قادر به حفظ سطح صادرات خود به این کشور خواهد بود یا نه.

پالایشگاه‌های کوچک و مستقل چینی، موسوم به «تی‌پات» تنها مشتریان نفتی ایران هستند و البته نفت ایران را از طریق واسطه‌ها و تحت عنوان نفت عراق، عمان، امارات و خصوصا مالزی خریداری می‌کنند.

بخش قابل توجهی از درآمدهای نفتی ایران در پروسه دور زدن تحریم‌ها و تغییر برند نفت از بین می‌رود.

دولت مسعود پزشکیان در لایحه بودجه سال آینده صادرات روزانه یک میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه نفت را پیش‌بینی کرده که یک سوم آن سهم نیروهای نظامی (سپاه پاسداران) برای «تقویت بنیه دفاعی» و بقیه سهم دولت، شرکت ملی نفت و صندوق توسعه ملی است.