بازار؛ گروه بین الملل: قیمت جهانی طلا طی یک دهه گذشته از پیشرفت خوبی برخوردار بوده است. با اینحال، طلا در سال ۲۰۲۴ موفق شد جهش قیمت بزرگی را تجربه کرده و رکورد تاریخی قیمت خود در نزدیکی ۲۸۰۰ دلار را به ثبت برساند که بزرگترین پیشرفت قیمت طلا طی ۱۰ سال گذشته به حساب می آید.
پیشرفت قیمت طلا در سال جاری منجر شد تا این فلز گرانبها که از زمان شیوع کرونا تا سال ۲۰۲۳ در حاشیه بازار قرار داشت، بار دیگر توجه سرمایه گذاران را به سمت خود جلب نموده و بازار پر رونقی را برای خود دست و پا کند.
اما سوال اینجاست که به لحاظ فاندامنتال، رشد قیمت طلا در سال ۲۰۲۵ نیز مانند سال جاری ادامه خواهد داشت؟ اساسا چه عواملی منجر به افزایش احتمالی قیمت طلا برای سال آینده خواهند شد؟
تنش های ژئوپولیتیک و سیاست بانک های مرکزی بزرگ جهان
همانطور که در سال ۲۰۲۴ نیز مشاهده شد، افزایش تنش های منطقه ای میان روسیه و اوکراین، اسرائیل و حماس و به صورت کلی تر، افزایش تعارض میان غرب و شرق منجر به رشد بی سابقه قیمت طلا شد. همانطور که می دانیم و پیشتر نیز طی گزارش های متعددی اشاره شد، تنش های ژئوپولیتیک و جنگ از قدیم الایام به عنوان محرک اصلی بازار طلا به حساب آمده و این قائده همچنان نیز بر بازارهای جهانی حکمفرما است. لذا، روند جنگ در اروپا و خاورمیانه تا حد زیادی تکلیف بازار طلا و میزان افزایش آن برای سال آینده میلادی را مشخص خواهد کرد.
نکته دیگر اینکه پیش بینی می شود بانک های مرکزی بزرگ جهان به ویژه فدرال رزرو آمریکا، به سیاست های حفاظتی پولی و بانکی خود به منظور کنترل تورم ادامه خواهند داد. اما چگونگی ادامه سیاست هایی چون روند کاهش نرخ بهره بانکی در آمریکا، با توجه به آمار اقتصادی اخیر این کشور که نشان از احتمال بازگشت تورم دارد، می تواند روی روندهای بازار تاثیرگذار باشد. اما آنچه مسلم است اینکه فدرال رزرو حتما می بایست برای بهبود شاخص هایی چون تولید شغل و بیکاری، افزایش آورده مالی سرمایه گذاران به سمت بخش های تولیدی و فاصله گرفتن از سپرده گذاری محض در بانک ها، میزان نرخ بهره بانکی را کاهش دهد. چنین موضوعی اساسا در کنار افزایش تنش های ژئوپولیتیکی به سود طلا بوده و می تواند قیمت این فلز گرانبها برای سال ۲۰۲۵ را افزایش دهد.
همانطور که در نمودار بالا ملاحظه می فرمایید، میزان بیکاری در آمار ماه نوامبر همچنان بدون کاهش یا افزایش چشمگیری بوده و این موضوع، تهدید بزرگ برای اقتصاد آمریکا محسوب می شود. لذا، تقریبا باید گفت که ادامه سیاست کاهش نرخ بهره بانکی طی ماه های آتی اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. در حال حاضر نیز انتظارات مبنی بر این است که کمیته بازار آزاد فدرال در جلسه ۱۸ دسامبر خود، نرخ بهره بانکی را دستکم ۲۵ واحد کاهش دهد که این موضوع می تواند منجر به رشد مجدد بازار طلا شود.
نکته دیگر اما اینکه در صورت افزایش نرخ بیکاری در آمریکا، احتمالا بار دیگر همه چیز به سود طلا خواهد بود. همانطور که در نمودار زیر ملاحظه می فرمایید، به طور معمول، بین وارونگی منحنی بازده و نشانههای کاهش رشد اقتصادی، مانند افزایش بیکاری، فاصله وجود دارد. در چنین دورههایی از عدم اطمینان اقتصادی، سرمایه گذاری روی طلا اغلب به نفع سرمایهگذاران است؛ زیرا آنها به دنبال پوششی در برابر رکودهای اقتصادی بالقوه هستند.
ترکیب منحنی بازده معکوس (سمت چپ) و ادعاهای بیکاری پایدار (سمت راست) نشان دهنده یک مرحله گذار در اقتصاد است. اگر ادعاهای بیکاری شروع به افزایش کند، می تواند نشان دهنده استرس اقتصادی فزاینده باشد و سرمایه گذاران را به سمت طلا سوق دهد.
بی ثباتی بازارهای جهانی در پی ریاست جمهوری ترامپ
بدون شک باید گفت که ریاست جمهوری ترامپ و آمارهای اقتصادی وی برای داخل آمریکا به مراتب بهتر و قوی تر از دولت بایدن بوده است. اما در خارج از این کشور، رویه ای متفاوت را شاهد هستیم. سیاست «نخست آمریکا» ترامپ و تهدید وی به افزایش تعرفه واردات از کشورهایی چون چین و مکزیک یا سیاست های سختگیرانه مهاجرتی و تهدید به اخراج مهاجران غیرقانونی در کنار مواضع نسبتا نامشخص وی در خصوص جنگ اوکراین، می تواند منجر به افزایش بی ثباتی در سطح جهانی و در نتیجه رشد تورم شود. لذا، به طور کلی باید گفت که ریاست جمهوری ترامپ برای طلا و سرمایه گذاران روی این فلز گرانبها دستکم بهتر از بایدن بوده و بیشتر می توان روی رشد قیمت طلا در دوره دوم ترامپ حساب کرد.
چشم انداز مثبت بازار طلا در سال ۲۰۲۵
با توجه به موارد ذکر شده در بالا می توان گفت که قیمت طلا در سال ۲۰۲۵ صعودی به نظر رسیده و دستکم، فعلا هیچ گونه فاکتور منفی که بتواند منجر به ریزش های سنگین در بازار جهانی این فلز گرانبها شود نیز به چشم نمی خورد. اگرچه باید این نکته را نیز در نظر داشت که تاکید دونالد ترامپ روی قدرت اقتصادی آمریکا و دلار این کشور نیز همچنان تهدید بزرگ در برابر این بازار به حساب آمده که باید دید وی چه تدبیری برای افزایش قدرت دلار آمریکا خواهد اندیشید.
اما در مجموع باید گفت که چشم انداز کلی بازار برای سال آینده میلادی مثبت به نظر می رسد. همچنین برای فعالان بازار طلا در داخل ایران نیز باید به این نکته توجه داشت که با توجه به صعودی بودن نرخ ارز طی ماه های اخیر و وابستگی طلا به نوسانات ارزی، بسیار بعید به نظر می رسد که طلا روند نزولی در پیش داشته باشد. در صورتیکه طلا بتواند به رشد خود در سال ۲۰۲۵ ادامه دهد، افزایش قیمت ارز در داخل نیز می تواند کمک بزرگی به سرمایه گذاران ایران داشته باشد که به دنبال محافظت از دارایی های خود در برابر تورم هستند.