به گزارش خبرنگار مهر، مراسم اختتامیه هجدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران، «سینماحقیقت» امروز ۲۵ آذر با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رائد فریدزاده رئیس سازمان سینمایی، محمد حمیدی مقدم دبیر جشنواره، حبیب ایل بیگی مدیرعامل موسسه سینماشهر، علی دهکردی مدیر عامل خانه سینما، زینب سلیمانی و جمعی از فیلمسازان و داوران در تالار وحدت برگزار شد.
این مراسم با قرائت آیاتی از قرآن کریم آغاز شد و محمد سلوکی اجرای مراسم را برعهده داشت.
سپس حمیدی مقدم روی صحنه آمد و در ابتدای صحبت‌هایش عنوان کرد: پس از یک هفته پرشور و تماشای آثاری جسورانه امشب در کنار یکدیگر به پایان این ضیافت رنگارنگ رسیدیم. جشنواره «سینماحقیقت» فرصتی است برای طرح یک پرسش که در جهان امروز چگونه می‌توان به حقیقت دست یافت؟ آیا هر واقعیتی، حقیقت است؟ واقعیت را در میان انبوه تفسیرها و تحلیل‌ها چطور می‌توان کشف کرد؟ «سینماحقیقت» کوششی برای پاسخ دادن به این پرسش‌هاست.
حمیدی‌مقدم: مخاطب امروز انتظار دارد تصویری از جامعه‌اش را در فیلم‌ها ببیند
وی تاکید کرد: ما امسال با یاد مردم غزه شروع کردیم که پژواک صدای مظلومیتشان باشیم و اینجا دوباره از آنها یاد می‌کنیم که «حقیقت» بدون آنها بی‌معناست. همچنین امسال بیش از ۱۴ هزار تماشاگر به تماشای آثار بخش ملی نشستند، کارگاه‌ها و بخش بین‌الملل با استقبال همراه بود و نمایش مستندهای «غزه» مورد توجه قرار گرفت. برای برخی فیلم‌ها سانس‌های فوق العاده برگزار شد و تماشاگران این دوره از نظر آماری، جهش قابل توجهی داشتند.
دبیر جشنواره گفت: «سینماحقیقت» به واسطه نمایش آثار جسورانه و واقع نما زنده است و مخاطب امروز انتظار دارد تصویری از جامعه‌اش را در فیلم ها ببیند. این رویداد نشان داد سینمای مستند ایران، نیازمند مدارا و سعه صدر مسئولان و مدیران و گروه هایی است که نمایش بعضی فیلم ها را نپسندیدند. اینجا، فضایی برای تعامل، آموختن و شنیدن صداها و نظرات مختلف است. «سینماحقیقت» می‌تواند تریبونی باشد تا کاستی‌ها و مشکلات را روایت کرده و برای حل آنها چاره اندیشی کنیم.
حمیدی مقدم خطاب به سیدعباس صالحی وزیر ارشاد عنوان کرد: امسال برای ششمین بار به عنوان دبیر جشنواره «سینماحقیقت» از مشکلات خانواده بزرگ سینمای مستند ایران، از کمبود بودجه، مشکلات مادی و معنوی گلایه می‌کنم. به این موضوع به طور ویژه نگاه کنید. سینمای مستند، بیش از هر چیز به حمایت مادی و معنوی نیازمند است تا همچنان سرمنشا خلق آثاری بکر و نوآورانه باشد.
حمیدی‌مقدم در پایان گفت: «سینماحقیقت» فرصتی است برای طرح یک پرسش مبنی بر اینکه سهم هر یک از ما در بیان واقعیت و کشف حقیقت چقدر است؟
در ادامه مراسم بخش اهدای جوایز با جایزه شبکه مستند آغاز شد.
در این بخش با حضور حسین زارع زاده مدیر شبکه مستند، جایزه فیلم برگزیده شبکه مستند به مستند «شگرد» به کارگردانی جعفر صادقی اهدا شد.
جوایز بخش بین‌الملل:
دیپلم افتخار بخش مسابقه غزه، فلسطین، مقاومت هجدهمین جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران به فیلم «بلوار بیروت» به کارگردانی فرح الهاشم از کشور لبنان اهدا شد.
جایزه ویژه هیئت داوران در بخش مسابقه غزه، فلسطین، مقاومت شامل جایزه نقدی ۵۰۰ دلار، تندیس و لوح افتخار به فیلم «استرداد با تاخیر» به کارگردانی عبد الله معطان از کشور فلسطین تعلق گرفت.
جایزه بهترین فیلم این بخش شامل جایزه نقدی ۱۰۰۰ دلار، لوح افتخار و تندیس جشنواره به فیلم «فریم های فلسطینی» به کارگردانی سعید فرجی از ایران اهدا شد.
دیپلم افتخار فیلم کوتاه در بخش بین‌الملل به فیلم «بروکسل در نمای نزدیک» به کارگردانی ایلیا سیرچنکو از بلژیک اهدا شد.
لوح افتخار فیلم کوتاه در بخش بین‌الملل نیز به فیلم «خاطرات عمیق »به کارگردانی رافائل کیروگا از مکزیک اهدا شد.
جایزه ویژه هیئت داوران شامل جایزه نقدی، تندیس و لوح جشنواره در بخش فیلم کوتاه مسابقه بین‌الملل به فیلم «با قید محرمانگی» به کارگردانی شروین وحدت و پیام عزیزی از ایران اهدا شد.
جایزه بهترین فیلم کوتاه مسابقه بین‌الملل شامل ۸۰۰ دلار، تندیس و لوح جشنواره به فیلم «سفر با پای برهنه» به کارگردانی بیجوی چادهری از هند اهدا شد.
لوح افتخار بخش نیمه بلند مسابقه بین الملل به فیلم «تورگی» به کارگردانی توفیق حیدری از ایران تعلق گرفت.
لوح افتخار بخش نیمه بلند مسابقه بین الملل به فیلم «سل» به کارگردانی زهره البودی از سوریه تعلق گرفت.
بهترین فیلم نیمه بلند مسابقه بین الملل به فیلم «ناگفته» به کارگردانی ماچی آدامک از لهستان اهدا شد.
در بخش بلند مسابقه بین‌الملل لوح افتخار این بخش به فیلم «خاطرات بی رحم» به کارگردانی پائولا رودریگز سیکرت از آرژانتین و شیلی تعلق گرفت.
جایزه ویژه هیئت داوران در بخش بلند مسابقه بین‌الملل به فیلم «کابین» به کارگردانی یاسر خیر از ایران اهدا شد.
همچنین بهترین فیلم بلند در بخش مسابقه بین الملل به فیلم «نون زنجبیلی برای پدرم» به کارگردانی آلینا مصطفینا از قزاقستان اهدا شد.
جوایز بخش آوینی:
تندیس برنزی شهید آوینی به همراه لوح افتخار به فیلم «خط القعر» به کارگردانی فرشاد اکتسابی اهدا شد.
تندیس نقره‌ای شهید آوینی به همراه لوح افتخار به فیلم «آلبوم خانوادگی من» به کارگردانی محمدرضا نوروزبیگی اهدا شد.
تندیس طلایی شهید آوینی به همراه لوح افتخار به فیلم «سنگر هفت تپه» به کارگردانی علی زهیری اهدا شد.
در ادامه مراسم اختتامیه رائد فریدزاده رئیس سازمان سینمایی روی صحنه آمد و بیان کرد: جشنواره «سینماحقیقت» هجدهمین دوره خود را پشت سر گذاشت و کاملا به بلوغ و بالندگی رسیده است. این جشنواره هرسال جایگاه حقیقی و وافر سینمای مستند را برای ما یادآوری می‌کند.
فریدزاده: اگر سنگی از جلوی مستندسازان برنمی‌داریم حداقل راه را هموار کنیم
وی با اشاره به اینکه سینمای مستند آینه‌گردانی می‌کند، گفت: معروف است که می‌گویند آدمی به واسطه انسان می‌تواند هستی را ببیند و وقتی ما به انسان نگاه می‌کنیم، می توانیم به معجزه خلقت پی ببریم. سینمای مستند آینه تمام قدم جامعه است. گاهی ممکن است این تصویر به مذاق ما خوش نیاید اما می‌گویند که آینه چون نقش تو بنمود راست/ خود شکن آیینه شکستن خطاست.
رئیس سازمان سینمایی تصریح کرد: سینمای مستند، سینمای جسور است و سینماگر مستند جسورانه در پی حل مساله است. سینماگر مستند دغدغه‌مند، کنجکاو و پژوهشگر است و از وجه اسنادی سینما آگاه است.
وی در پایان درباره حمایت از مستند و مستندسازان گفت: مستند حافظ تاریخ و فرهنگ ماست. به دلیل این اهمیت اگر سنگی از پیش پای سینماگران مستند برنمی‌داریم، باید حداقل مسیر را برایشان هموار کنیم.
پس از صحبت‌های رئیس سازمان سینمایی گروه موسیقی علی قمصری قطعاتی را روی صحنه اجرا کردند.
در ادامه جوایز بخش مسابقه ملی به شرح زیر اهدا شد:
جایزه ویژه دبیر:
جایزه ویژه دبیر در بخش شهید آوینی به زهرا فتاحیان شخصیت فیلم «یک وجب خاک» به کارگردانی نیما مهدیان اهدا شد.
جوایز بخش مسابقه ملی:
در بخش بهترین کارگردانی فیلم مستند کوتاه تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین کارگردانی به سارا طالبیان برای فیلم «آبه» تعلق گرفت.
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین کارگردانی فیلم مستند نیمه بلند به «سرزمین آتش» به کارگردانی سجاد ایمانی اهدا شد.
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین پژوهش فیلم مستند به فرشاد اکتسابی برای فیلم «خط القعر» تعلق گرفت.
در بخش بهترین نویسنده و گوینده گفتار متن؛ تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین گفتار متن و گویندگی به محبوبه زارعی برای نویسندگی و ابوالفضل جلیلی برای گویندگی فیلم «چمدان آبی» اهدا شد.
در بخش بهترین صدا نیز تندیس جشنواره و دیپلم افتخار به گیسو آزادروش برای صداگذاری فیلم «لب شور» اهدا شد.
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین موسیقی متن، ضمن تقدیر از آرمان موسی‌پور به محمدمهدی باطنی برای موسیقی فیلم «فاطمی» اهدا شد.
در بخش بهترین تدوین فیلم، ضمن تقدیر از مستانه مهاجر برای تدوین فیلم مستند «رخ»، تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین تدوین به محمد طالبی برای فیلم «سفرنامه عراق عجم» اهدا شد.
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین تصویربرداری به محمدرضا تیموری برای فیلم‌های «اجاق نواز» و «رخ» اهدا شد.
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار جایزه ویژه هیئت داوران به حبیب علوانی برای کارگردانی فیلم «آدریانا مسافری از ایتالیا» اهدا شد.
با حضور زینب سلیمانی، سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رائد فریدزاده رئیس سازمان سینمایی جایزه سرباز وطن به فیلم «جمال» به کارگردانی محمد منصور اهدا شد.
وزیر ارشاد: باید تحمل‌پذیری ما نسبت به سینمای مستند بیشتر باشد
در ادامه عباس صالحی وزیر ارشاد عنوان کرد: سینمای مستند نجیب و متکی به روایت، خلاقیت، مسئولیت و جسارت است. خوشحالیم که در ایران عزیز ما سینمای مستند گام به گام پیش آمده است و امروز گامی را به دوش می‌کشد که بخشی از سینمای داستانی ما از آن غافل مانده است.
وی افزود: سینمای مستند ایران متکی به نسلی جوان، خلاق و جسور است که سوژه‌های بکری را پیدا و عرضه می‌کنند. به همه عزیزانی که در این میدان برآمده و بخشی از افتخار سینمای ایران را رقم زدند، شادباش عرض می‌کنم.
صالحی درباره گسترش سینمای مستند در استان‌های دیگر گفت: سینمای مستند ایران امروز در جای جای ایران ردپا دارد. در این راستا در جشنواره هجدهم ۶۰ درصد از ورودی های مستند از شهرستان‌ها هستند. فرصت‌های گسترده ای که در ایران فراهم شده است، بسیار مغتنم است.
وی تاکید کرد: من به سهم خود دست همه کسانی که در این عرصه فعالیت می‌کنند، می‌فشارم. سینمای مستند ایران بیش از آنچه که هست ظرفیت دارد و وظیفه ماست که این ظرفیت را بشناسیم و پرورش دهیم. این سینما با انباشتی از داشته ها حتما می‌تواند مخاطبان بیشتری پیدا کند و مختص به جشنواره نباشد.
وزیر ارشاد با اشاره به بازارهای جهانی گفت: بخشی از مسئولیت ما حضور در بازارهای جهانی و منطقه‌ای است که حتما این ظرفیت می‌تواند به سمت سینمای مستند گشوده‌تر باشد. باید تلاش کنیم که این دریچه‌ها را گشوده تر کنیم. سینمای مستند پنجره ای رو به جهان است و ما نباید این پنجره را ببندیم.
صالحی در پایان تصریح کرد: باید تحمل‌پذیری ما نسبت به سینمای مستند بیشتر باشد و ما مسئولان خودنظام‌پنداری را کنار بگذاریم.
جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند بلند:
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار به فیلم «رخ» به کارگردانی سام کلانتری تعلق گرفت.
در بخش بهترین فیلم، نشان فیروزه، تندیس جشنواره و دیپلم افتخار به محمد کارت برای تهیه‌کنندگی فیلم‌های «تورگی» و «آسانسور» اهدا شد.
کارت پس از دریافت جایزه‌اش گفت: من این جشنواره را خیلی دوست دارم زیرا ۱۱ سال پیش وقتی برای فیلم «خون مردگی» جایزه گرفتم مسیر هنری من را تغییر داد. برخلاف معمول که می‌گویند حقیقت تلخ است اما به نظرم واقعیت تلخ است و برای رسیدن به حقیقت باید نگاهمان به واقعیت باشد.
وی افزود: طبق تحقیقات من هر خانواده ایرانی به صورت مستقیم و غیرمستقیم درگیر مواد مخدر است و در ۳ سال گذشته فهمیدم هر خانواده و جوان ایرانی به مساله مهاجرت فکر می‌کند و این علامت سوال بزرگی است که چرا؟ من به عنوان یک دانشجو و پژوهشگر کوچک این جایزه را به زنان سرزمینم تقدیم می‌کنم که حیا و پاکی در قلبشان است.
جایزه ویژه دبیر جشنواره به فیلم «پلوره» به کارگردانی علی احمدی زرین کلایی اهدا شد.
دومین جایزه ویژه دبیر جشنواره به مصطفی حائری شخصیت فیلم «کیمیاگر» به کارگردانی مصطفی شبان اهدا شد.
جایزه بهترین فیلم تماشاگران:
جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران نیز به فیلم «تورگی» به کارگردانی توفیق حیدری و تهیه‌کنندگی محمد کارت تعلق گرفت.