رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، پس از انتشار گزارشی در مورد نظارت بیشتر آژانس هستهای بر تأسیسات فردو، گفت «مانعی برای آن ایجاد نمیکنیم» و به این ترتیب، این گزارش را تأیید کرد.
محمد اسلامی، روز شنبه ۲۴ آذر، افزایش نظارت آژانس بر تأسیسات فردو را «طبیعی» توصیف کرد و افزود «وقتی مثلاً سه واحد شما میشود پنج واحد، نظارت هم به همان نسبت افزایش پیدا میکند».
رویترز دو روز پیش، ۲۲ آذر، خبر داده بود که ایران پذیرفته است آژانس بینالمللی اتمی نظارت شدیدتری بر تأسیسات هستهای فردو، در نزدیکی قم، داشته باشد.
این خبر پس از آن منتشر شد که رافائل گروسی، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ۱۶ آذرماه اعلام کرد ظرفیت ایران برای غنیسازی اورانیوم ۶۰ درصدی به شکل «چشمگیری» در حال افزایش است و این اقدام عمدتاً در سایت فردو انجام میشود.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در اظهارات جدید خود در مورد اختلافات باقیمانده میان آژانس و جمهوری اسلامی نیز گفت: «ما با آژانس دربارهٔ دو مکان باقیمانده تعامل خواهیم کرد تا پروندهها بسته شود.»
اشارهٔ این مقام جمهوری اسلامی به تورقوزآباد و ورامین است که بازرسان آژانس بینالمللی اتمی اسفند سال ۱۳۹۹ اعلام کرده بودند، در این دو منطقه آثار «اورانیوم با منشأ انسانی» کشف کردهاند.
رافائل گروسی پیش از این اعلام کرده بود ایران توضیحات فنی معتبری در مورد رد ذرات اورانیوم با منشأ انسانی در سایتهای ورامین و تورقوزآباد ارائه نکرده و آژانس را از محلهای کنونی مواد هستهای و تجهیزات «آلوده» (به ذرات اورانیوم) آگاه نکرده است.
در همین راستا، بریتانیا، آلمان و فرانسه که به «تروئیکا» معروفاند، دو روز پیش در نامهای به شورای امنیت، برای بازگشت فوری همه تحریمهای بینالمللی علیه تهران و فعال کردن دوباره «مکانیسم ماشه» اعلام آمادگی کردند.
طبق قطعنامهٔ ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که ۹ سال پیش پس از دستیابی ایران و شش قدرت جهانی به توافق برجام صادر شد، این کشورها تا اوایل پاییز سال آینده از فرصت اِعمال دوبارهٔ سازوکار موسوم به «مکانیسم ماشه» برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران برخوردارند.
کشورهای غربی میگویند یک برنامه هستهای درصورتیکه واقعاً غیرنظامی باشد، نیازی به غنی کردن اورانیوم در سطح ۹۰ درصد ندارد. جمهوری اسلامی ایران ادعای اهداف نظامی از توسغهٔ برنامهٔ هستهایاش را رد میکند.
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی هستهای اول آذرماه قطعنامهٔ مورد حمایت آمریکا و سه کشور اروپایی را تصویب کرد که در آن جمهوری ایران بهخاطر گسترش فعالیت هستهای و عدم همکاری لازم با آژانس محکوم شد. این دومین قطعنامه در محکومیت تهران طی شش ماه بود.
در صورت بازگشت تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی، تهران باید تمامی فعالیتهای غنیسازی و بازفرآوری هستهای، شامل تحقیق و توسعه را تعلیق کند و از واردات هر ابزاری که ظن استفاده از آن در برنامه هستهای برود، محروم خواهد شد.