استانبول/ خبرگزاری آنادولو
پروفسور مازین قمصیه، مدیر موسسه تنوع زیستی و پایداری فلسطین دانشگاه بیتلحم، در مقالهای اقدامات چند دههای اسرائیل و حملات آن را که منجر به کاهش تنوع زیستی در سرزمینهای فلسطینی شده را به عنوان «نکبت زیستمحیطی» قلمداد کرد.
قمصیه در مقالهای تحت عنوان «نکبت زیستمحیطی: محیط زیست فلسطین تحت استعمار اسرائیل» که برای مجله «علم برای مردم» منتشر شده، توضیح داده است که پیش از برگزاری نخستین کنگره صهیونیسم در سال 1897، حدود 1300 روستا و شهر در فلسطین وجود داشته و مردم در هماهنگی کامل با طبیعت زندگی میکردند.
اما این وضعیت پس از مهاجرت گسترده یهودیان اروپایی به منطقه و ادعای مالکیت بر زمینها بهطور چشمگیری تغییر کرد و با اعلام تشکیل دولت اسرائیل در 14 می 1948، فلسطینیان به اجبار مجبور به ترک خانههای خود شدند.
این روند که از 15 می 1948 آغاز شد، توسط فلسطینیان به عنوان روز «نکبت» یا «فاجعه بزرگ» شناخته میشود. مهاجرت اجباری فلسطینیان و جایگزینی آنان با جمعیت یهودی نه تنها بر بافت اجتماعی بلکه بر طبیعت و محیط زیست منطقه نیز تأثیرات ویرانگری گذاشت.
بر اساس این مقاله، پس از تشکیل دولت اسرائیل، جنگلهای بومی فلسطین شامل درختان بلوط، خرنوب و زالزالک به همراه درختان میوهای چون زیتون، انجیر و بادام به طور سیستماتیک تخریب شده و جای خود را به گونههای کاج اروپایی دادهاند.
ریزش برگهای اسیدی کاج که مانع رشد گیاهان زیر درخت میشود، باعث کاهش تنوع زیستی و تخریب محیط زیست بومی شده است. علاوه بر این، به دلیل وجود رزین، درختان کاج حساسیت بالایی به آتشسوزی داشته و این مسئله منجر به افزایش وقوع آتشسوزی در این مناطق شده است.
اشغال کرانه باختری و غزه در سال 1967 توسط نیروهای اسرائیلی، راه را برای بهرهبرداری صنعتی اسرائیل از این مناطق باز کرد. فعالیت شرکتهای اسرائیلی در کرانه باختری باعث آلودگی زیستمحیطی گستردهای شده است.
در جریان حملات مداوم اسرائیل به غزه از تاریخ 7 اکتبر 2023، علاوه بر جانباختن هزاران غیرنظامی، تخریبهای گستردهای نیز رخ داده که منجر به فاجعهای زیستمحیطی و بهداشتی در این منطقه شده است.