شناسهٔ خبر: 70166421 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: بولتن‌نیوز | لینک خبر

سوریه در جدال کریدورها چه موقعیتی دارد؟

سوریه به عنوان کشور اتصال‌دهنده‌ کریدور مقاومت، نقش قابل توجهی در کریدور شرق به غرب و دسترسی به بازارهای اروپا و شمال آفریقا دارد که نیازمند تامین امنیت انتقال کالا و انرژی از خاک خود است.

صاحب‌خبر -

به گزارش  بولتن نیوز به نقل از فارس؛ سوریه در غرب آسیا و در حلقه اتصال کشورهای مقاومت قرار گرفته‌است  و با کشورهایی همچون ترکیه، عراق، اردن، و لبنان هم‌مرز است و به آب های بین المللی دریای مدیترانه که ۲۲ کشور ۱۱۰ بندر در آن دارند، دسترسی مستقیم دارد. این موقعیت استراتژیک، سوریه را به یک نقطه عبور مهم برای کریدورهای حمل و نقل و تجاری به‌ویژه کریدور شرق-غرب تبدیل کرده است.

سوریه می تواند به عنوان پل ارتباطی شرق و غرب، در پیوند دو قطب اقتصادی یعنی چین و اتحادیه اروپا، نقش به سزایی داشته‌باشد. در واقع سوریه با موقعیت جغرافیایی خود و مرز مشترک با ترکیه، عراق و لبنان، دسترسی به بازارهای بزرگ تجاری از جمله اروپا و شمال آفریقا را فراهم می‌آورد که به طور خاص از طریق بندر طرطوس و لاذقیه و فرودگاه‌های بین‌المللی سوریه، امکان تبادل کالا و خدمات را تسهیل می‌کند. در سفر سال گذشته بشار اسد به چین بعد از گذشت حدود ۲۰ سال، بر همکاری‌های دو کشور در ابتکار BRI چین تاکید شد.

کریدورهای ترانزیتی پتانسیل اثر مستقیم بر اقتصاد سوریه را دارند که می‌تواند با افزایش تبادلات تجاری و ترانزیتی و پویایی تجارت منطقه‌ای، درآمدهای دولت سوریه را افزایش بدهد. به‌علاوه، این کریدورها می‌توانند فرصت‌های شغلی جدیدی را برای مردم سوریه ایجاد کنند که بر اساس گزارش‌های بانک جهانی، بهبود زیرساخت‌ها و افزایش سرمایه‌گذاری در این کریدورها می‌تواند به رشد اقتصادی سوریه و تامین رفاه مردم این کشور کمک شایانی بکند. قابل ذکر است که در نهایت، آینده سوریه در کریدورهای غرب آسیا بستگی به توانایی این کشور در مدیریت بحران‌ها و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای جذب سرمایه‌گذاری و افزایش تجارت دارد.

چین با معرفی طرح ابتکار کمربند-راه (BRI) در سال ۲۰۱۳، به دنبال ایجاد شبکه‌ای گسترده از زیرساخت‌های حمل‌ونقل، تجاری و انرژی و دریک کلام پهنه توسعه ای در اتصال سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا بوده‌است. مطابق نظر کارشناسان، در برابر طرح اقتصادی چین با هدف تقویت همکاری‌ها و ارتقای ارتباطات جهانی، آمریکا با تلاش‌هایی در جهت ناامن‌سازی کریدورهای استراتژیک، مانع از تحقق کامل این پروژه، تحمیل شکست راهبردی به چین و رسیدن کشورهای ذینفع به اهداف تجاری خود شده‌است.

اتصال ترانزیتی ایران به مدیترانه از مهم‌ترین سیاست‌های منطقه‌ای کشور محسوب می‌شود که در بستر کریدور مقاومت از مزار شریف در شمال شرق افغاسنتان تا بنادر سوریه در دریای مدیترانه دنبال شده‌است. این اتصال، ضمن خنثی‌سازی تحریم‌ها، نفوذ منطقه‌ای ایران را جایگزین حضور آمریکا در غرب آسیا می‌کند و به همین دلیل، آمریکا و متحدانش به هر دستاویزی، از جنگ تا ایجاد ناامنی متوسل می‌شوند تا مانع از تحقق این هدف شوند.

تعامل سه‌جانبه ایران، عراق و سوریه یک کریدور مهم شرقی-غربی به منظور دسترسی به اروپا را فراهم می‌کند که تضمین امنیت آن، آینده ایران را در قلب طرح یک کمربند-یک راه چین تامین خواهد کرد. آمریکا با حمایت از نا‌آرامی‌ها در مناطق آسیای میانه، غرب آسیا و شرق اروپا که در مسیر کریدور شرق-غرب قرار دارند، تلاش دارد رقبای خود را تضعیف کند. همچنین تشویق به سرمایه‌گذاری در پروژه‌های رقیب و ارائه جایگزین‌هایی برای طرح چین از دیگر اقدامات آمریکا در این زمینه است.

ارتباط ریلی سه کشور ایران، عراق و سوریه چندین سال است که پیشرفت کمی داشته اما با پیوستن عراق به کنوانسیون TIR و ابلاغ مصوبه اجرایی آن در سال ۱۳۹۸، ایران این امکان را پیدا کرد که کالاهای خود را از دو مرز مهران و خسروی به صورت ترانزیتی و معاف از تشریفات گمرکی به عراق صادر کند یا با عبور از  مرز البوکمال بین دو کشور عراق و سوریه امکان ترانزیت و صادرات کالا را به مقصد سوریه و کشورهای حاشیه دریای مدیترانه داشته‌باشد.

کریم محمدی، کارشناس ترانزیت عنوان کرد ریشه ی تحولات و ناآرامی های سوریه به سال های قبل برمی‌گردد که آمریکا، رژیم صهیونیستی، عربستان صعودی و قطر به دنبال خط لوله انتقال گاز به اروپا بودند که حاکمیت انرژی آمریکا را در برابر رقیب دیرینه خود یعنی روسیه تثبیت کنند.

در همان سال ها، موافقت‌نامه خط لوله اسلامی که منابع انرژی در خلیج‌فارس را از خاک ایران، عراق و سوریه به مدیترانه و در نهایت به اروپا می رساند، توسط سران کشورهای دخیل امضا شد.

وی افزود: با بازی نکردن سوریه در خط لوله فرضی چهار کشور آمریکا، رژیم صهیونیستی، عربستان صعودی و قطر و حضور در محور شرقی-غربی، آنها تصمیم گرفتند که در سوریه تغییر رژیم صورت بگیرد و دوات جدید همراه منافع آنها باشد که به ناآرامی‌های سال ۲۰۱۱ سوریه و سپس جنگ مسلحانه و روی کار آمدن داعش منجر شد. در سال ۲۰۰۹ دو سال قبل از آغاز ناآرامی های سوریه، سندی محرمانه منتشر شد که عربستان صعودی و قطر به عنوان حامیان مالی و لجستیکی در ناآرامی های سوریه عمل خواهند کرد که بعدا تنش های دو کشور عربستان و قطر بالا گرفت و با تحریم قطر توسط کشورهای عربی، این نقشه تا حدی تضعیف شد.

پس از چند سال از نابودی داعش، مجددا، اعضای گروه تروریستی تحریرالشام مستقر در استان ادلب سوریه از شامگاه چهارشنبه گذشته، ساعاتی پس از برقراری آتش‌بس در لبنان، از ادلب به سوی حلب حرکت کردند. در واقع می‌توان ناآرامی های این روزهای سوریه را تکمیل کننده کار ناتمام داعش و دستیابی به آرزوهای کشورهای مداخله‌گر در غرب آسیا دانست.