گروه it: در ماههای اخیر، بحث رفع فیلترینگ پلتفرمهایی مانند تلگرام، اینستاگرام و واتساپ به یکی از موضوعات اصلی سیاستگذاری کشور تبدیل شده است. این پلتفرمها، که به محور اصلی ارتباطات اجتماعی و اشراف بر جوامع مختلف در سراسر دنیا تبدیل شدهاند، همچنان مسدود هستند. با این حال، اصرار بر بازگشایی آنها از سوی برخی مسئولین، پرسشهای مهمی را درباره ارتباط میان آزادی دسترسی و ملاحظات امنیتی به وجود آورده است.
به گزارش بولتن نیوز ،فضای مجازی همواره دو وجهه اصلی داشته است؛ از یک سو بستری بینظیر برای تعاملات اجتماعی، کسبوکارها و آزادی بیان، و از سوی دیگر، مکانی برای سوءاستفاده از اطلاعات، ترویج خشونت و تهدیدات امنیتی. بسیاری از کارشناسان معتقدند که مسدودسازی این پلتفرمها با هدف حفظ امنیت ملی انجام گرفته است. آنها بر این باورند که دسترسی بدون نظارت میتواند به ابزار نفوذ دشمنان تبدیل شود.
اما مخالفان فیلترینگ تأکید دارند که محدودسازی دسترسی نهتنها به حل مشکلات امنیتی کمکی نمیکند، بلکه باعث انزوای دیجیتال و محرومیت شهروندان از حقوق اولیه آنها میشود. از نگاه آنها، اشراف بر فضای مجازی نیازمند سیاستهای هوشمندانه و نه اقدامات محدودکننده است.
رفع فیلترینگ این پلتفرمها، همانطور که حامیان آن مطرح میکنند، میتواند پیامدهای مثبتی چون افزایش شفافیت، رشد اقتصادی دیجیتال و کاهش نارضایتی عمومی را به همراه داشته باشد. اما آیا این اقدام بدون در نظر گرفتن تدابیر امنیتی مناسب، ممکن است چالشهای جدیدی ایجاد کند؟
به نظر میرسد که نگاه به این مسئله نیازمند تعادلی میان دو رویکرد است. از یک سو، باید سازوکارهای کنترلی دقیق برای جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی طراحی شود و از سوی دیگر، دسترسی آزادانه شهروندان به اطلاعات و پلتفرمهای جهانی تضمین گردد.
مسئله رفع فیلترینگ بیش از آنکه یک تصمیم فنی باشد، تصمیمی استراتژیک و مرتبط با نوع نگاه به جامعه و امنیت. تصمیمگیران باید ضمن حفظ منافع امنیتی، به حق دسترسی آزاد شهروندان نیز احترام بگذارند. شاید تنها راهحل این باشد که به جای نگاه صفر و یکی به فضای مجازی، مدلهای نظارتی هوشمندانهتری جایگزین شوند؛ مدلهایی که آزادی و امنیت را در کنار هم به ارمغان آورند.
∎