همزمان با تحولات سوریه نام دو گروه تحریر الشام و احرار الشام در خبرها بسیار شنیده می‌شود. از این دو گروه مسلح چه می‌دانیم و آیا آنها ذیل گروه‌های تروریستی قرار می‌گیرند؟
تحریر الشام چیست؟
تحریر الشام (هیئة تحرير الشام) از سوی بسیاری از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی به عنوان یک گروه تروریستی شناخته شده است. این گروه که در سال ۲۰۱۷ تشکیل شد، عمدتاً در شمال سوریه فعال بوده و از ادغام چندین گروه شبه‌نظامی تندرو، از جمله جبهة النصرة (شاخه القاعده در سوریه)، به وجود آمد.
وضعیت شناسایی به‌عنوان گروه تروریستی
سازمان ملل متحد، ایالات متحده آمریکا، روسیه، ایران و چندین کشور دیگر این گروه را به‌عنوان یک سازمان تروریستی طبقه‌بندی کرده‌اند.
این گروه به دلیل ارتباطات گذشته با القاعده و اعمال خشونت‌آمیز در سوریه، به‌خصوص علیه نیروهای دولتی و غیرنظامیان، چنین برچسبی دریافت کرده است.
دلایل شناسایی به‌عنوان گروه تروریستی
- ارتباط با القاعده: هرچند تحریر الشام در سال‌های اخیر تلاش کرده است تا خود را از القاعده جدا نشان دهد، اما همچنان سابقه و روابط نزدیک آن با این شبکه تروریستی یکی از دلایل اصلی این برچسب است.
- اقدامات خشونت‌آمیز: این گروه به انجام عملیات‌های نظامی و تروریستی، از جمله حملات انتحاری و قتل غیرنظامیان، متهم است.
- کنترل مناطق شمال سوریه: تحریر الشام بر بخش‌هایی از سوریه کنترل دارد و نوع حکومتی که در آن مناطق اعمال کرده، همراه با نقض حقوق بشر و سرکوب مخالفان بوده است.
پیچیدگی وضعیت
با این حال، در سال‌های اخیر تحریر الشام تلاش کرده است تصویر خود را تغییر دهد و حتی در برخی موارد با کشورهای غربی به نوعی از همکاری غیرمستقیم برای مبارزه با گروه‌هایی مانند داعش پرداخته است. اما این تغییرات تا کنون به شناسایی رسمی این گروه به عنوان یک نیروی مشروع منجر نشده است.
از احرار الشام چه می‌دانیم؟
گروه احرار الشام (حرکة أحرار الشام الإسلامیة) وضعیت پیچیده‌تری نسبت به تحریر الشام دارد و در مورد شناسایی آن به عنوان یک گروه تروریستی، دیدگاه‌ها متفاوت است.
احرار الشام چیست؟
احرار الشام یک گروه شورشی تندرو است که در سال ۲۰۱۱، در اوایل جنگ داخلی سوریه، تأسیس شد. این گروه یکی از بزرگ‌ترین گروه‌های مسلح مخالف دولت بشار اسد بوده و عمدتاً در مناطق شمالی سوریه، به‌ویژه استان ادلب، فعالیت داشته است.
دیدگاه‌ها درباره تروریستی بودن این گروه
- شناسایی به‌عنوان گروه تروریستی:
روسیه، ایران و دولت سوریه این گروه را یک سازمان تروریستی می‌دانند.
برخی از کشورها به دلیل رویکرد آن و همکاری این گروه با جبهة النصرة (وابسته به القاعده) در گذشته، احرار الشام را با تروریسم مرتبط می‌دانند.
- عدم شناسایی رسمی به‌عنوان گروه تروریستی:
ایالات متحده و کشورهای غربی به طور رسمی احرار الشام را در لیست گروه‌های تروریستی قرار نداده‌اند. این کشورها در برهه‌ای این گروه را به‌عنوان یکی از بازیگران مشروع در میان مخالفان دولت اسد تلقی کردند و حتی حمایت‌هایی غیرمستقیم از آن انجام دادند.
این موضوع به دلیل تمایز نسبی ایدئولوژیک این گروه از داعش و القاعده و تمرکز آن بر مبارزه با دولت سوریه بوده است.
ایدئولوژی و عملکرد
احرار الشام یک گروه تندرو است که خواستار ایجاد یک دولت بر اساس ایدئولوژی خود در سوریه بوده، اما تلاش کرده است خود را معتدل‌تر از گروه‌هایی مانند داعش نشان دهد.
این گروه در برخی مواقع با جبهة النصرة (القاعده سوریه) و بعدها هیئة تحریر الشام همکاری داشته، اما اختلافات داخلی و ایدئولوژیک نیز باعث درگیری میان آنها شده است.
نتیجه‌گیری
احرار الشام به طور رسمی از سوی همه‌ی کشورها و سازمان‌های بین‌المللی به عنوان گروه تروریستی شناخته نمی‌شود، اما ارتباطات گذشته با گروه‌های افراطی و فعالیت‌های نظامی این گروه باعث شده برخی کشورها و تحلیلگران آن را یک گروه شبه‌نظامی با تمایلات افراط‌گرایانه بدانند.
انتهای پیام