وزیر امور خارجه ترکیه روز شنبه در دوحه با همتایان روسی و ایرانی خود دیدار خواهد کرد تا راه حلی برای جنگ مجدد در سوریه بیابد و از هرج و مرج در آن جلوگیری کند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، این سه کشور از سال ۲۰۱۷ در روند آستانه برای پایان دادن به جنگ داخلی در سوریه شریک بودهاند، با اینکه از طرفهای مخالف در میدان جنگ حمایت کردهاند.
مسکو و تهران برای کمک به بشار اسد برای سرکوب مخالفان پیشنهاد حمایت نظامی کردهاند.
در همین حال، آنکارا، بدون دخالت مستقیم، از جنبشهای مختلف شورشی حمایت کرده و به پیشرفتهای برق آسای اخیر آنها نگاه مثبتی داشته است.
هامیش کینیر، تحلیلگر مسائل منطقه به خبرگزاری فرانسه میگوید: «در تغییر موازنه قدرت در سوریه برای آنکارا، هم فرصت و هم خطر وجود دارد.»
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، که این هفته از اسد خواست تا با مردمش آشتی کند، روز جمعه گفت که «امیدوار است پیشروی شورشیان بدون حادثه ادامه یابد» و آشکارا هدف آنها را دمشق معرفی کرد.
ترکیه یک نظاره گر ساده نیست و ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک با سوریه دارد و میزبان نزدیک به سه میلیون پناهنده سوری است.
عمر اوزکیزیلجیک، محققی در آنکارا که با شورای آتلانتیک مرتبط است، به خبرگزاری فرانسه گفت: در حال حاضر، «نقش دقیق ترکیه در این وضعیت همچنان موضوع حدس و گمان است.»
او گفت: «اما آنچه واضح است این است که ترکیه بدون دخالت مستقیم، چراغ سبز خود را به حمله نشان داد.»
اوزکیزیلجیک افزود، حتی اگر روابط آنکارا به طور سنتی با گروه اسلامگرای «هیات تحریر الشام» که این حمله را رهبری میکند، «پیچیده» باشد، دولت ترکیه به وضوح از آمادگیها آگاه بوده است.
گونل تول، مدیر بخش ترکیه موسسه خاورمیانه در واشنگتن نیز به این خبرگزاری گفت: مهمترین چیز برای ترکیه «ثبات در سوریه و منطقه امنی است که آوارگان سوری بتوانند به آن بازگردند.»
او گفت که اردوغان دیگر بر برکناری کامل رژیم اسد اصرار ندارد که خلا ایجاد کند که به نفع «گروه دولت اسلامی» و شبه نظامیان کرد باشد.
اسد تلاشهای اخیر اردوغان برای دیدار را رد کرده و تاکید کرده است که نیروهای ترکیه باید پیش از آن شمال غرب سوریه را ترک کنند، جایی که برای مبارزه با نیروهای کرد مستقر هستند.
تول گفت که امتناع اسد از ملاقات با اردوغان حتی ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه را عصبانی کرده است.
او گفت: «اسد توانست همه را از جمله ایرانیها، روسها و ترکها، همه را عصبانی کند، زیرا او در تلاش برای دستیابی به توافق با ترکیه و دیگران است.»
تول گفت که ترکیه و روسیه میتوانند به دنبال ایجاد یک دولت انتقالی بدون اسد، اما با برخی از عناصر رژیم او و مخالفان باشند.
به نوشته خبرگزاری فرانسه، جمهوری اسلامی ایران، به نوبه خود، از عدم حمایت اسد پس از مرگ حسن نصرالله، رهبر حزب الله، که نیروهایش در طول جنگ داخلی به کمک اسد آمده بودند، ناراحت است.
به گفته کارشناسان، نشست قطر - که سرگئی لاوروف از روسیه، هاکان فیدان از ترکیه و عباس عراقچی از جمهوری اسلامی ایران را گرد هم میآورد - میتواند نشان دهنده پایان قدرت اسد باشد.
سینان اولگن، تحلیلگر موسسه کارنگی اروپا در آنکارا، گفت که فیدان به عنوان رئیس سابق اطلاعات ترکیه، به خوبی به امور سوریه آگاه است و همه بازیگران کلیدی را میشناسد.