شناسهٔ خبر: 70078936 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: جهان نیوز | لینک خبر

ایزو 9001 2015 چیست؟ + 7 اصل اساسی

صاحب‌خبر -
بیش از یک میلیون سازمان در سراسر جهان، گواهینامه ISO 9001 را دریافت کرده‌اند. این آمار نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه ویژه این استاندارد در دنیای کسب‌وکار است. اما چرا این استاندارد تا این حد محبوب شده است؟ در این مقاله دلایل این محبوبیت، مزایای پیاده‌سازی ISO 9001:2015 ، نحوه دریافت آن، کسب‌وکارهایی که می‌توانند این گواهینامه را دریافت کنند و اصول اساسی این گواهینامه را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ ۲۰۱۵ چیست و چرا کسب آن اهمیت دارد؟

گواهینامه ایزو 9001 2015 یک استاندارد جهانی است که توسط سازمان ISO تعریف شده است. این گواهینامه به شرکت‌ها کمک می‌کند خدمات خود را بهبود دهند، انتظارات مشتریان‌شان را برآورده کنند و به کیفیت خدمات یا محصولات خود پایبند باشند. در واقع گواهینامه ایزو 9001 نحوه ایجاد، پیاده‌سازی، نگهداری و بهبود مستمر یک سیستم مدیریت کیفیت (QMS) را تعریف می‌کند.

اهمیت کسب اینم گواهینامه در بهبود عملکرد سازمان‌هاست. سازمان‌هایی که این گواهینامه را دریافت می‌کنند، استانداردهایی فراتر از رقبا را رعایت کرده و خدمات و محصولاتی بهتر، مشتریانی وفادارتر و پشتیبانی پاسخگوتری را ارائه می‌دهند. این امر هم به سود مشتریان است و هم به سوداوری شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک شایانی می‌کند.

مزایای ایزو 9001 2015 چیست؟

موارد زیر مهم‌ترین مزایای گواهینامه ایزو 9001 2015 است:
  • افزایش اعتماد و رضایت مشتریان
    فرآیندهای دقیق کنترل کیفیت
    کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری
    ایجاد فرهنگ بهبود مستمر سازمان

چگونه می‌توان گواهینامه ISO 9001 2015 را دریافت کرد؟

دریافت گواهینامه ISO 9001 2015 روال مشخصی دارد که در ادامه آن را بررسی می‌کنیم. صدور گواهینامه ایزو 9001 2015 توسط یک شرکت مستقل انجام می‌شود و سازمان ISO صرفا چارچوب دریافت این گواهینامه را مشخص می‌کند. شرکت‌هایی که این چارچوب را رعایت کنند و تست‌های لازم را پشت سر بگذارند، می‌توانند گواهینامه ایزو 9001 2015 را دریافت کنند.

چارچوب معرفی شده توسط سازمان ISO، به شرکت‌ها کمک می‌کند حوزه‌های بهبود کیفیت و کارایی را در صنعت خود شناسایی کرده و آن‌ها را به شکل صحیحی پیاده‌سازی کنند.

کسب‌وکارهایی که قصد دریافت این گواهینامه را دارند، معمولاً شرکت واسطی را استخدام می‌کنند که در فرآیند صدور گواهینامه و کنترل کیفیت تخصص دارد. شرکت واسط، از شرکتی که قصد دریافت این گواهینامه را دارد، بازرسی‌های جامعی را به عمل می‌آورد. شرکت بازدیدکننده، سیستم مدیریت کیفیت، فرآیندها و رویه‌های شرکت را به صورت دقیق بررسی می‌کنند تا مطمئن شوند که با الزامات و چارچوب‌های ISO 9001:2015 مطابقت دارد.
اگر مشخص شود که سازمان در حوزه‌های مختلف مطابق ایزو 9001 رفتار می‌کند و حائز صلاحیت است، شرکت گواهی‌دهنده، کسب‌وکار را به‌عنوان سازمانی مطابق با ISO 9001:2015 معرفی و گواهینامه را به آن‌ها اعطا خواهد کرد.

7 اصل اساسی در گواهینامه ایزو 9001 2015 چیست؟

چارچوبی که سازمان ISO برای گواهینامه ایزو 9001 مشخص کرده، دارای 10 اصل است که سه اصل ابتدایی آن مقدماتی هستند اما 7 اصل دیگر، اصولی هستند که شرکت‌ها را ملزم می‌کند استانداردهای کاری خود را بهبود دهند.


 
این هفت اصل به صورت خلاصه شامل موارد زیر هستند:
  1. زمینه فعالیت سازمان: طبق این بند سازمان باید عوامل موثر بر عملکرد خود را شناسایی کرده و انتظارات ذینفعان را در نظر بگیرد. همچنین محدوده سیستم مدیریت کیفیت و تعاملات بین فرآیندهای مختلف باید به طور دقیق تعریف شود.

    رهبری: این بند بر نقش مدیریت ارشد در ایجاد و حفظ سیستم مدیریت کیفیت (QMS) تاکید دارد. مدیریت ارشد باید تعهد خود را به کیفیت نشان داده و با تعریف خط‌مشی کیفیت، تخصیص منابع و ایجاد ساختار سازمانی مناسب، زمینه را برای بهبود مستمر فراهم کند.

    برنامه‌ریزی: مطابق این بند سازمان موظف است برنامه‌های خود را برای دستیابی به اهداف کیفی تعیین کند. همچنین باید ریسک‌ها و فرصت‌های مرتبط با سیستم مدیریت کیفیت را شناسایی و مدیریت کند.

    پشتیبانی: این بند به منابع مورد نیاز برای اجرای سیستم مدیریت کیفیت می‌پردازد. سازمان باید منابع انسانی، زیرساخت‌ها، محیط کار، اطلاعات و دانش مورد نیاز را تامین کرده و آن‌ها را به درستی مدیریت کند.

    عملیات: این بند به فرآیندهای اصلی سازمان، از جمله برنامه‌ریزی، طراحی، تولید و ارائه خدمات اختصاص دارد. سازمان باید اطمینان حاصل کند که محصولات و خدمات ارائه شده مطابق با نیازمندی‌های مشتریان و الزامات قانونی هستند.

    ارزیابی عملکرد: طبق این بند سازمان باید روش‌هایی برای نظارت و اندازه‌گیری عملکرد سیستم مدیریت کیفیت خود را تعریف کند. این کار شامل نظارت بر فرآیندها، اندازه‌گیری رضایت مشتریان و انجام ممیزی‌های داخلی است.

    بهبود: این بند به اهمیت بهبود مستمر سیستم مدیریت کیفیت (QMS) اشاره دارد. سازمان باید اقدامات لازم را برای رفع عدم انطباق‌ها و بهبود فرآیندهای خود انجام دهد. چرخه PDCA (برنامه‌ریزی، اجرا، بررسی، اقدام اصلاحی) یک مدل موثر برای بهبود مستمر اس که می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند.

گواهی ایزو 9001 2015 برای چه کسب‌وکارهایی است؟

کسب‌وکارهایی که در موضوعات و صنایع زیر فعالیت می‌کنند می‌توانند برای دریافت گواهی ایزو 9001 2015 اقدام کنند:
موضوعات:
  • مدیریت کیفیت جامع
    سیستم مدیریت کیفیت
    مسئولیت اجتماعی
    سیستم مدیریت زیست‌محیطی
صنایع:
  • خدمات مبتنی بر فناوری
    مراقبت‌های بهداشتی
    خدمات غذایی (رستوران‌ها و...)
    خدمات مالی
    زنجیره تامین (انبارداری)

اعتبار گواهی ایزو 9001 2015 چه‌قدر است؟

مدت زمان گواهینامه ایزو 9001 2015 سه ساله است. بعد از انقضای گواهنامه، شرکت‌ها موظف هستند تست‌ها و بررسی‌های کیفی برای دریافت این گواهینامه را مجددا پشت سر بگذارند. البته بعضی از کسب‌وکارها در صنایع حساس‌تر لازم است هر ساله گواهینامه خود را تمدید کنند.

شایان ذکر است شرکت‌ها معمولاً به صورت سالانه یا دو سال یکبار، ممیزی‌های داخلی‌ای برگزار می‌کنند تا مطمئن شوند چارچوب گواهینامه ایزو 9001 را به درستی اجرا می‌کنند.

همچنین در صورتی که شرکت اعطاکننده گواهینامه مطلع شود که سازمان، مفاد استاندارد ایزو 9001 را رعایت نمی‌کند، معمولاً فرصتی برای اصلاحات ساختاری به سازمان می‌دهد و در صورت رفع نشدن مشکل، گواهی سازمان لغو می‌شود.

چند شرکت در جهان دارای گواهی ISO 9001 هستند؟

تا تاریخ نگارش این پست، بیش از 1 میلیون شرکت در 189 کشور جهان موفق شده‌اند گواهینامه ISO 9001 2015 را دریافت کنند. در این بین شرکت‌ های ایرانی نیز توانسته‌اند این گواهینامه را دریافت کنند. جدیدترین شرکت ایرانی که توانسته گواهینامه ISO 9001 2015 را دریافت کند، شرکت فالنیک ایران اچ پی است. این شرکت که بیش از سی سال است در صنعت IT حضور دارد، به‌عنوان واردکننده رسمی سرورهای اچ پی و تجهیزات شبکه فعالیت کرده و با رویکرد Total Solution صفر تا صد خدمات و زیرساخت IT را برای شرکت‌ها و سازمان‌ها فراهم می‌کند. دریافت این گواهینامه گامی مهم در راستای مشتری‌مداری و تعهد فالنیک به ارائه محصولات و خدمات با کیفیت بالا است که با پیاده سازی یک سیستم مدیریت کیفیت قوی، انتظارات مشتری را برآورده می کند

جمع‌بندی از مهم‌ترین نکات درباره گواهی ایزو 9001 2015

ISO 9001:2015 یک استاندارد بین‌المللی و شناخته‌شده در زمینه مدیریت کیفیت است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای خود را بهبود بخشند، رضایت مشتری را افزایش دهند و در نهایت به موفقیت پایدار دست پیدا کنند. این گواهینامه دارای 10 اصل است که هفت اصل آن از اهمیت بالایی برخوردارند:
  1. زمینه فعالیت سازمان
    ارزیابی عملکرد
مهم‌ترین مزایای دریافت این گواهینامه عبارتند از:
  • افزایش اعتماد مشتریان به شما
    بهبود عملکردهای عملیاتی
    کاهش هزینه‌های سازمان
    افزایش بهره‌وری
    بهبود تصویر سازمان در بازارهای رقابتی
    شانس موفقیت بیشتر در مناقصه‌ها
در مجموع باید گفت ایزو 9001:2015 ابزاری قدرتمند برای سازمان‌هایی است که به رشد مستمر و مشتری‌مداری اعتقاد ویژه‌ای دارند.

دانلود فایل الزامات سیستم های مدیریت کیفیت: https://www.inso.gov.ir/portal/file/?957156/9001-1396.pdf