به گزارش قدس خراسان، سازمان همکاری‌های اکو یک ساختار اقتصادی دارد که در شاکله خود به طرح موضوعات فرهنگی پرداخته به گونه‌ای که بتواند از این طریق فضای فعالیت اقتصادی کشورهای عضو و گسترش ارتباطات آنان را دنبال کند.
با توجه به نقش مهم آستان قدس رضوی در فضای فرهنگی مشهد و برگزاری اجلاس سران اکو در این شهر، مدیر برنامه‌ریزی و نظارت بین‌الملل معاونت بین‌الملل آستان قدس رضوی در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو در سال ۱۳۴۱ به پیشنهاد ایران با نام ابتدایی آرسی‌دی تشکیل شد و ایران، پاکستان و ترکیه جزو کشورهای اصلی این پیمان با عنوان «سازمان عمران منطقه‌ای» بودند که بعدها به اکو تغییر نام پیدا کرد و در سال ۱۳۶۴ و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به ۱۰ عضو تبدیل شد.
غلامرضا کحلکی ادامه می‌دهد: نکته‌ای که در مورد این سازمان مهم به نظر می‌رسد، این است که این سازمان شاید ماهیت اقتصادی داشته باشد؛ ولی یکی از ارکانش مؤسسه فرهنگی اکو است که همکاری‌های فرهنگی را دنبال می‌کند.
وی با برشمردن اهداف ارتباط آستان قدس رضوی با سایر کشورها می‌افزاید: اولویت اول ما کشورهای دارای عتبه، اولویت دوم کشورهای زائرفرست و اولویت سوم، بقیه ادیان است که همه کشورهای عضو اکو در اولویت دوم کنشگری با آستان قدس رضوی قرار دارند و برای ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. به عنوان مثال پاکستان با توجه به منشور جغرافیایی که در سند جامع بین‌المللی به آن پرداخته شده، از جمله کشورهای زائرفرست است. کشورهایی که به عنوان کشورهای اصلی سازمان شناخته می‌شوند، آن‌هایی هستند که با آستان قدس رضوی درباره موضوع زائر ارتباط مؤثر و ویژه‌ای با مردمان کشورها و دولت‌ها دارند.
توسعه روابط فرهنگی مدنظر اکو است
مدیر برنامه‌ریزی و نظارت بین‌الملل معاونت بین‌الملل آستان قدس رضوی تشریح می‌کند: در جایگاه دیپلماسی زیارت با این کشورها آستان قدس رضوی ارتباطات ویژه‌ای دارد و همه ساله رویدادهای بزرگی توسط جمهوری اسلامی ایران با این کشورها از جمله هال‌کاری در ترکیه و رویداد مولودالنبی(ص) در پاکستان تعریف می‌شود که آستان قدس رضوی حضور فعال دارد و نقش مؤثری برای این موضوعات فرهنگی ایفا می‌کند.
کحلکی به جایگاه سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو در بحث فرهنگی اشاره می‌کند و می‌گوید: اکو توسعه روابط فرهنگی را مدنظر دارد. اساسنامه میان این ۱۰کشور در چند حوزه تعریف کار می‌کند که ارتقا و مشارکت نزدیک میان مردم، حفظ میراث مشترک فرهنگی، همکاری‌ها در حوزه‌های کتابخانه‌ای، گروه‌های علمی، دانشگاهی، ادبی، آموزشی، هنری و رسانه‌ای از آن جمله است که در بسیاری از این حوزه‌ها آستان قدس رضوی همکاری‌ها و فعالیت‌های بسیاری دارد.
وی آستان قدس رضوی را بزرگ‌ترین نهاد موقوفاتی در عرصه بین‌الملل می‌داند و توضیح می‌دهد: این اتفاق محصول هم‌افزایی، انباشت سرمایه‌های مردمی و مشارکت آن‌هاست و در اکو هم به نوعی همین هم‌افزایی و مشارکت برای موضوعات مشترک دیده می‌شود. بنابراین می‌توانیم با کشورهای عضو اکو برای تقویت مبادی فرهنگی همکاری‌هایی در حوزه کتابخانه‌ای داشته باشیم. باید تأکید کرد سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی بستر مهم و عالی برای همکاری در حوزه‌های کتابخانه‌ای و تبادل اسناد و نسخ است که می‌تواند بر روابط جمهوری اسلامی ایران با کشورهای منطقه بسیار تأثیرگذار باشد.
ظرفیت حرم مطهر امام رضا(ع) در تعاملات با کشورهای عضو اکو
مدیر برنامه‌ریزی و نظارت بین‌الملل معاونت بین‌الملل آستان قدس رضوی می‌افزاید: در حوزه علمی، آستان قدس رضوی زیرساخت‌های بسیار خوبی دارد و این آستان حریم علمی عالم‌آل‌محمد(ع) است. ما دانشگاه‌هایی داریم که جذب دانشجویش از کشورهای حوزه اکو است و این کشورها می‌توانند با ما هدف‌گذاری‌های ویژه‌ای را در حوزه علمی طراحی کنند.
کحلکی با توضیح در مورد ویژگی‌های حرم مطهر امام رضا(ع) عنوان می‌کند: حرم مطهر امام رضا(ع) از مهم‌ترین ظرفیت‌های هنری و فرهنگی بوده که سبب توسعه مفاهیم در حوزه‌های مختلف شده است. زیرساخت‌ها، هنر و معماری جذابیت ویژه‌ای دارند و زمینه‌ها و آثار هنری آستان قدس رضوی با کشورهای حوزه اکو می‌تواند بسترساز تعاملات بسیار عمیق و حتی تبادلات در حوزه اقتصادی باشد.
وی تصریح می‌کند: در حوزه اقتصاد، آستان قدس رضوی اقتصاد فرهنگ را مدنظر دارد؛ یعنی مقوله اقتصادی که عریان نیست و بن‌مایه‌های فرهنگی در آن مهم است. کشورهای عضو اکو بیشترین حجم زائر را برای ما می‌فرستند و می‌توان در خلال این تعاملات اقتصادی به معرفی فرهنگ و سیره رضوی و تاریخ و تمدن اسلامی ایرانی توجه کرد که به دلیل اهمیت باید مدنظر سیاست‌گذاران در آستان قدس رضوی و دیپلماسی در عرصه بین‌الملل باشد.
مدیر برنامه‌ریزی و نظارت بین‌الملل معاونت بین‌الملل آستان قدس رضوی به تشریح دیپلماسی زیارت می‌پردازد و در پایان می‌گوید: آنچه اهمیت دارد این است که امروز شاهد پدیده‌ای به اسم دیپلماسی زیارت و توسعه آن در ارتباط با کشورهای حوزه اکو هستیم و حتی وقتی در مقوله مهم گردشگر یا زائر سلامت و بهداشت و درمان صحبت به میان می‌آید، این موارد از جایگاه زائر و زیارت عبور می‌کنند؛ یعنی هدف ابتدا زیارت و سپس درمان است و توسعه این مفاهیم با کشورهای عضو اکو از رهگذر دیپلماسی زیارت و ارتباط با این کشورها دنبال می‌شود که این موضوع در کنشگری آستان قدس رضوی مطرح است. امام رضا(ع) در دوران حیات خود همواره موجب نزدیک شدن گفتمان‌ها به یکدیگر بودند و بی‌شک وجود نازنین امام رضا(ع) در مشهد می‌تواند سبب نزدیک شدن کشورهای اسلامی حول وجود امام گفت‌وگو و گفتمان یعنی حضرت رضا(ع) باشد. انتخاب مشهد برای برگزاری اجلاس سران اکو، یک انتخاب بسیار خوب است.
غلامرضا کحلکی ادامه می‌دهد: نکته‌ای که در مورد این سازمان مهم به نظر می‌رسد، این است که این سازمان شاید ماهیت اقتصادی داشته باشد؛ ولی یکی از ارکانش مؤسسه فرهنگی اکو است که همکاری‌های فرهنگی را دنبال می‌کند.
وی با برشمردن اهداف ارتباط آستان قدس رضوی با سایر کشورها می‌افزاید: اولویت اول ما کشورهای دارای عتبه، اولویت دوم کشورهای زائرفرست و اولویت سوم، بقیه ادیان است که همه کشورهای عضو اکو در اولویت دوم کنشگری با آستان قدس رضوی قرار دارند و برای ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. به عنوان مثال پاکستان با توجه به منشور جغرافیایی که در سند جامع بین‌المللی به آن پرداخته شده، از جمله کشورهای زائرفرست است. کشورهایی که به عنوان کشورهای اصلی سازمان شناخته می‌شوند، آن‌هایی هستند که با آستان قدس رضوی درباره موضوع زائر ارتباط مؤثر و ویژه‌ای با مردمان کشورها و دولت‌ها دارند.
توسعه روابط فرهنگی مدنظر اکو است
مدیر برنامه‌ریزی و نظارت بین‌الملل معاونت بین‌الملل آستان قدس رضوی تشریح می‌کند: در جایگاه دیپلماسی زیارت با این کشورها آستان قدس رضوی ارتباطات ویژه‌ای دارد و همه ساله رویدادهای بزرگی توسط جمهوری اسلامی ایران با این کشورها از جمله هال‌کاری در ترکیه و رویداد مولودالنبی(ص) در پاکستان تعریف می‌شود که آستان قدس رضوی حضور فعال دارد و نقش مؤثری برای این موضوعات فرهنگی ایفا می‌کند.
کحلکی به جایگاه سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو در بحث فرهنگی اشاره می‌کند و می‌گوید: اکو توسعه روابط فرهنگی را مدنظر دارد. اساسنامه میان این ۱۰کشور در چند حوزه تعریف کار می‌کند که ارتقا و مشارکت نزدیک میان مردم، حفظ میراث مشترک فرهنگی، همکاری‌ها در حوزه‌های کتابخانه‌ای، گروه‌های علمی، دانشگاهی، ادبی، آموزشی، هنری و رسانه‌ای از آن جمله است که در بسیاری از این حوزه‌ها آستان قدس رضوی همکاری‌ها و فعالیت‌های بسیاری دارد.
وی آستان قدس رضوی را بزرگ‌ترین نهاد موقوفاتی در عرصه بین‌الملل می‌داند و توضیح می‌دهد: این اتفاق محصول هم‌افزایی، انباشت سرمایه‌های مردمی و مشارکت آن‌هاست و در اکو هم به نوعی همین هم‌افزایی و مشارکت برای موضوعات مشترک دیده می‌شود. بنابراین می‌توانیم با کشورهای عضو اکو برای تقویت مبادی فرهنگی همکاری‌هایی در حوزه کتابخانه‌ای داشته باشیم. باید تأکید کرد سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی بستر مهم و عالی برای همکاری در حوزه‌های کتابخانه‌ای و تبادل اسناد و نسخ است که می‌تواند بر روابط جمهوری اسلامی ایران با کشورهای منطقه بسیار تأثیرگذار باشد.
ظرفیت حرم مطهر امام رضا(ع) در تعاملات با کشورهای عضو اکو
مدیر برنامه‌ریزی و نظارت بین‌الملل معاونت بین‌الملل آستان قدس رضوی می‌افزاید: در حوزه علمی، آستان قدس رضوی زیرساخت‌های بسیار خوبی دارد و این آستان حریم علمی عالم‌آل‌محمد(ع) است. ما دانشگاه‌هایی داریم که جذب دانشجویش از کشورهای حوزه اکو است و این کشورها می‌توانند با ما هدف‌گذاری‌های ویژه‌ای را در حوزه علمی طراحی کنند.
کحلکی با توضیح در مورد ویژگی‌های حرم مطهر امام رضا(ع) عنوان می‌کند: حرم مطهر امام رضا(ع) از مهم‌ترین ظرفیت‌های هنری و فرهنگی بوده که سبب توسعه مفاهیم در حوزه‌های مختلف شده است. زیرساخت‌ها، هنر و معماری جذابیت ویژه‌ای دارند و زمینه‌ها و آثار هنری آستان قدس رضوی با کشورهای حوزه اکو می‌تواند بسترساز تعاملات بسیار عمیق و حتی تبادلات در حوزه اقتصادی باشد.
وی تصریح می‌کند: در حوزه اقتصاد، آستان قدس رضوی اقتصاد فرهنگ را مدنظر دارد؛ یعنی مقوله اقتصادی که عریان نیست و بن‌مایه‌های فرهنگی در آن مهم است. کشورهای عضو اکو بیشترین حجم زائر را برای ما می‌فرستند و می‌توان در خلال این تعاملات اقتصادی به معرفی فرهنگ و سیره رضوی و تاریخ و تمدن اسلامی ایرانی توجه کرد که به دلیل اهمیت باید مدنظر سیاست‌گذاران در آستان قدس رضوی و دیپلماسی در عرصه بین‌الملل باشد.
مدیر برنامه‌ریزی و نظارت بین‌الملل معاونت بین‌الملل آستان قدس رضوی به تشریح دیپلماسی زیارت می‌پردازد و در پایان می‌گوید: آنچه اهمیت دارد این است که امروز شاهد پدیده‌ای به اسم دیپلماسی زیارت و توسعه آن در ارتباط با کشورهای حوزه اکو هستیم و حتی وقتی در مقوله مهم گردشگر یا زائر سلامت و بهداشت و درمان صحبت به میان می‌آید، این موارد از جایگاه زائر و زیارت عبور می‌کنند؛ یعنی هدف ابتدا زیارت و سپس درمان است و توسعه این مفاهیم با کشورهای عضو اکو از رهگذر دیپلماسی زیارت و ارتباط با این کشورها دنبال می‌شود که این موضوع در کنشگری آستان قدس رضوی مطرح است. امام رضا(ع) در دوران حیات خود همواره موجب نزدیک شدن گفتمان‌ها به یکدیگر بودند و بی‌شک وجود نازنین امام رضا(ع) در مشهد می‌تواند سبب نزدیک شدن کشورهای اسلامی حول وجود امام گفت‌وگو و گفتمان یعنی حضرت رضا(ع) باشد. انتخاب مشهد برای برگزاری اجلاس سران اکو، یک انتخاب بسیار خوب است.